चारा व पाणी टंचाईमुळे अनेक पशुपालकांनी आपल्याकडील पशुधन विकले आहे. तर उपलब्ध चारा पाणीवर काही पशुपालक अध्याप ही आपली गुरे सांभाळत आहे. अशा वेळी दूषित काळा पडलेला चारा, बुरशीजन्य मुरघास, अस्वच्छ पाणी आदींतून जनावरांना जंतांचा प्रादुर्भाव होण्याची दाट शक्यता असते. यावर वेळीच उपचार केले गेले तर नियंत्रण मिळविता येते मात्र उशीर झाल्यास यामुळे पशुपालकांची आर्थिक हानी होऊ शकते.
जंतांचा प्रादुर्भाव जनावरांच्या आरोग्यासाठी मोठा हानिकारक असतो. गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल जंत, जसे की राउंडवर्म्स, टेपवर्म्स आणि हुकवर्म्स, गुरांना लक्षणीय हानी पोहोचवू शकतात, ज्यामुळे वजन कमी होते, दूध उत्पादन कमी होते आणि मृत्यू देखील होतो. तथापि, प्रभावी नियंत्रण व उपाय ही समस्या कमी करण्यात मदत करू शकतात.
पशुपालक गुरांमधील अळी नियंत्रणासाठी अनेक पावले उचलू शकतात. प्रथम, विशिष्ट प्रकारच्या जंतांना लक्ष्य करणाऱ्या औषधांचा वापर करून नियमित जंतनाशक कार्यक्रम राबविण्यात यावे. दुसरे म्हणजे, गुरांसाठी स्वच्छ आणि आरोग्यदायी राहणीमान राखल्यास कृमी प्रादुर्भावाचा धोका कमी होण्यास मदत होते. यामध्ये पुरेशी स्वच्छता गोठ्यात राखणे गरजेचे आहे. सोबतच नियमितपणे विष्ठा काढून टाकणे तसेच स्वच्छ पाणी आणि खाद्य यांच्या योग्य नियोजनातून देखील कृमीवर नियंत्रण मिळविता येते.
शेतकरी पशुपालकांनी परिस्थितीनुसार प्रभावी कृमी नियंत्रण धोरणे विकसित करण्यासाठी पशुवैद्य आणि पशु आरोग्य तज्ञांसोबत हितगुज करणे महत्वाचे आहे. तसेच सक्रिय पावले उचलून वेळोवेळी गुरांचे आरोग्य जोपासणे गरजेचे आहे.
हेही वाचा - दूध विकून पैसे हाती येत नाही; मग हा उपाय करून बघा