Animal Care Tips : उन्हाळी हंगाम (Summer Season) सुरू झाला आहे. हा असा ऋतू आहे, उन्ह वाढायला सुरु होते. या काळात अधिकाधिक तहान लागते. हे लक्षात घेऊन पशुसंवर्धन मंत्रालयाने जनावरांसाठी पिण्याच्या पाण्याबाबत (Water Management) विशेष सल्ला दिला आहे. स्वच्छ पाणी म्हणजे जनावरांचे निरोगी शरीर. उन्हाळ्यात प्राण्यांना सर्वात जास्त त्रास होतो. अति उष्णतेमुळे जनावराला ताण येतो.
उन्हाळ्यातच हिरव्या (Green Fodder) चाऱ्याची कमतरता असते. अनेकदा दूषित पाण्यामुळे नुकसान होते. या नुकसानीमुळे जनावरांचे दूध उत्पादनही कमी होते. प्राणीही आजारी पडतात. त्यामुळे उपचारांवर होणाऱ्या खर्चामुळे दुधाची किंमत वाढते. हे लक्षात घेऊन, मंत्रालयाने उन्हाळ्यात जनावरांना स्वच्छ पाणी देणे का महत्त्वाचे आहे, हे स्पष्ट केले आहे.
पिण्याच्या पाण्याची काळजी अशी घ्या.
- उन्हात शरीरातील पाण्याचे कमी होत असल्याने जनावरांना पाणी वारंवार दाखवत राहा,
- शक्यतोवर, जनावरांना फक्त ताजे पाणी द्या.
- दिवसातून कमीत कमी तीन वेळा जनावरांच्या शरीरावर पाणी शिंपडा.
- जनावरांना ३० टक्के सुका पेंढा आणि ७० टक्के हिरवा चारा द्या.
- संध्याकाळी भिजवलेला पेंढा फक्त सकाळीच जनावरांना खायला द्या.
- उन्हाळ्यात सकाळी आणि संध्याकाळी जनावरांना आंघोळ घालणे खूप महत्वाचे आहे.
- तसेच ज्या ठिकाणी जनावरे बांधलेली आहेत, तेथे गारवा असू द्या..
- दुपारी जनावरांना सावलीच्या ठिकाणी बांधावे.
- पाण्याची कमतरता असल्यास, जनावरांना मीठ-साखर द्रावण खायला द्यावे.
- जनावरांना नेहमी मीठाचा गोळा ठेवा, तो चाटल्याने त्याला तहान लागेल.
जनावरांमध्ये पाण्याची कमतरता कशी ओळखावी?
जेव्हा जनावरांमध्ये पाण्याची कमतरता असते, तेव्हा ते अनेक प्रकारच्या लक्षणांद्वारे ओळखले जाऊ शकते. ज्याप्रमाणे प्राण्यांना भूक लागत नाही. सुस्त आणि कमकुवत होणे. मूत्र जाड होते, वजन कमी होते, डोळे कोरडे होतात, त्वचा कोरडी आणि खडबडीत होते आणि जनावरांचे दूध उत्पादन देखील कमी होते. आणि सर्वात मोठी ओळख म्हणजे जेव्हा आपण जनावरांची त्वचा बोटांनी धरून वर उचलतो, तेव्हा ती त्याच्या जागी परत येण्यासाठी थोडा वेळ लागतो.