Udyam Registration : उद्योगांच्या वार्षिक उलाढालीच्या गणनेतून निर्यात निकष वगळण्याची तरतूद केली असून एमएसएमई उद्योगांना भीती न बाळगता अधिकाधिक निर्यात करण्यास प्रोत्साहित करत आहे. मंत्रालयामार्फत उद्योगांना ऑनलाईन (Udyam Registration) पोर्टलवर उद्योगांची नोंदणी करून उद्यम नोंदणी (Udyam Nodni) किंवा उद्यम आधार प्राप्त करता येते. उद्योगांकरिता उद्यम नोंदणीची आवश्यकता आणि तिची ठळक वैशिष्ट्ये जाणून घेऊयात...
सूक्ष्म उद्योग (Micro Enterprise):
या उद्योगांकरिता आवश्यक यंत्र सामग्री, मशिनरी व उपकरणे यासाठीची गुंतवणूक रुपये एक कोटीपेक्षा जास्त नसते आणि उद्योगाची वार्षिक उलाढाल पाच कोटी रुपयांपेक्षा जास्त नसते.
लहान उद्योग (Small Enterprise) :
उद्योगांकरिता आवश्यक यंत्र सामग्री, मशिनरी व उपकरणे यासाठीची गुंतवणूक रुपये दहा कोटींपेक्षा जास्त नसते आणि उद्योगाची वार्षिक उलाढाल पन्नास कोटी रुपयांपेक्षा जास्त नसते.
मध्यम उद्योग (Medium Enterprise) :
उद्योगांकरिता आवश्यक यंत्र सामग्री, मशिनरी व उपकरणे यासाठीची गुंतवणूक रुपये 50 कोटी रुपयेपेक्षा जास्त नसते. आणि उद्योगाची वार्षिक उलाढाल 250 कोटी रुपये पेक्षा जास्त नसते.
उद्योग नोंदणीची ठळक वैशिष्ट्ये :
- https://udyamregistration.gov.in/ UdyamRegistration.aspx या पोर्टलवर उद्योग चालू केल्यानंतर स्वयंघोषणेने कोणालाही उद्योगाची नोंदणी करता येईल. केंद्र शासनाच्या सिंगल विंडो सिस्टीमचे हे पोर्टल वगळता इतर कोणतीही खाजगी ऑनलाइन किंवा ऑफलाईन प्रणाली, सेवा, एजन्सी किंवा व्यक्ती MSME नोंदणी करण्यासाठी किंवा प्रक्रियेशी संबंधित कोणतीही व्यक्ती या प्रक्रियेसाठी अधिकृत किंवा पात्र नाही.
- या पोर्टलचा उद्देश उद्योजकांसाठी व्यवहाराचा वेळ आणि खर्च कमी करणे तसेच व्यवसायाची/उद्योगाची सुलभता व उद्योगांना प्रोत्साहन देणे हा आहे.
- उद्योग नोंदणीची ही प्रक्रिया संपूर्णपट डिजीटल आणि पेपरलेस आहे. नोंदणी करताना कोणतेही दस्तऐवज अपलोड करण्याची आवश्यकता नाही.
- उद्योग नोंदणी प्रक्रिया पर्णपणे विनामूल्य आहे. उद्योग नोंदणी करण्याकरीता कोणताही खर्च खर्च किंवा फी कोणाला द्यावी लागत नाही. ई प्रमाणपत्र उद्योग नोंदणी प्रमाणपत्र नोंदणी प्रक्रिया पूर्ण झाल्यावर ऑनलाईन दिले जाते.
- ई-प्रमाणपत्रात डायनॅमिक क्यूआर कोड असून, यातून सूक्ष्म, लघु आणि मध्यम उद्योग मंत्रालयाच्या पोर्टलवरील वेब पृष्ठ आणि उद्योग विषयीच्या तपशिलाबाबत माहिती प्राप्त केली जाऊ शकते.
- उद्योग नोंदणी किंवा अद्ययावत प्रक्रियेमध्ये उद्योगांनी घोषित केलेली तथ्ये आणि आकडेवारी चुकीची किंवा दडपली असल्यास असे उद्योग दंडास पात्र ठरतील.
- ऑनलाईन प्रक्रियेत आयकर, वस्तू आणि सेवा कर ओळख क्रमांक (जीएसटीआयएन) पूर्णपणे समायोजित आहे. गुंतवणूक आणि उद्योजकांच्या उलाढालीचा तपशील आपोआप डेटा बेसमधून घेतला जातो.
- ज्या उद्योगांची ईएम-२ किंवा यूएएम नोंदणी आहे किंवा एमएसएमई मंत्रालयांतर्गत कोणत्याही प्राधिकरणाद्वारे जारी केलेली इतर नोंदणी आहे, अशा उद्योगांना पोर्टल वर स्वतः ची पुन्हा उद्योग नोंदणी करणे आवश्यक आहे.
- कोणताही उद्योग एकापेक्षा जास्त उद्यम नोंदणी दाखल करू शकत नाही.
उद्योग नोंदणीकरीता आवश्यक कागदपत्रे
- नोंदणीसाठी फक्त आधार क्रमांक पुरेसा आहे (वैयक्तिक आधार क्रमांक व नोंदणी करता येते)
- 1 मार्च 2021 पासून पॅन व जीएसटी क्रमांक असणे अनिवार्य आहे.
- दिनेश राठोड, उपक्रम विकास व्यवस्थापक, प्रधानमंत्री सूक्ष्म अन्नप्रक्रिया उद्योग योजना, कृषी आयुक्तालय, पुणे