केंद्र सरकारने पंतप्रधान कुसुम योजना सुरू केली असून, त्याअंतर्गत शेतकरी बांधवांना वीज मोफत उपलब्ध करून द्यावी, असे उद्दिष्ट सरकारने ठेवले आहे. या योजनेंतर्गत शेतकऱ्यांना त्यांच्या शेतात पाणी देण्यासाठी सोलर पॅनलची सुविधा उपलब्ध करून दिली जाईल जेणेकरून ते त्यांच्या पिकांना वेळेवर पाणी देऊ शकतील आणि भरपूर पीक घेऊ शकतील.
पीएम-कुसुम योजना काय आहे?
PM-KUSUM किंवा प्रधान मंत्री किसान ऊर्जा सुरक्षा उत्थान महाभियान योजना हा भारत सरकारने २१९ मध्ये नवीन आणि नवीकरणीय ऊर्जा मंत्रालयाच्या (MNRE) नेतृत्वाखाली सुरू केलेला एक उपक्रम आहे. या योजनेचा उद्देश खेड्यातील जमिनीवर (ग्रामीण भागात) ऑफ-ग्रीड सौर पंप स्थापित करण्यासाठी आर्थिक सहाय्य प्रदान करणे हा आहे. आणि त्यामुळे त्यांचे ग्रीडवरील अवलंबित्व कमी होईल. हे ग्रिड-कनेक्टेड क्षेत्रांसाठी वैध आहे. आणि त्याचप्रमाणे निर्माण होणारी अतिरिक्त वीज विकून शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवणे आणि डिझेलवरील शेतकऱ्यांचे अत्याधिक अवलंबित्व कमी करण्याचा विचार आहे. ही योजना नवीन आणि नवीकरणीय ऊर्जा मंत्रालयाने देशभरात सुरू केली आहे.
कुसुम योजना शेतकऱ्यांसाठी कशी फायदेशीर आहे?
कुसुम योजनेंतर्गत, शेतकरी सध्याच्या ग्रीड-कनेक्टेड कृषी पंपाचे ७.५ HP क्षमतेपर्यंत सौरीकरण करू शकतो. या योजनेनुसार पंपाच्या क्षमतेच्या किलोवॅट क्षमतेच्या दुप्पट सौर पीव्ही क्षमतेला परवानगी आहे, तथापि, राज्ये PV क्षमता निश्चित करू शकतात. निर्माण होणारी सौरऊर्जा शेतीसाठी वापरली जाऊ शकते तर अतिरिक्त वीज वीज ग्रीडला विकली जाऊ शकते.
पीएम कुसुम योजना चे मुख्य घटक कोणते आहेत?
- सौर पंप वितरण: कुसुम योजनेच्या पहिल्या टप्प्यात सौर उर्जेवर चालणाऱ्या पंपांचे वितरण समाविष्ट आहे.
- सौर उर्जा कारखान्याची स्थापना: भारत सरकार भारतात सौर उर्जा संयंत्रांच्या स्थापनेला प्रोत्साहन देऊ इच्छिते.
- सौरऊर्जेवर चालणाऱ्या कूपनलिका उभारणे: डिझेल जेनसेटऐवजी सौरऊर्जेवर चालणाऱ्या कूपनलिका बांधणे.
- नलिका विहिरींचे आधुनिकीकरण करून जुन्या पंपांच्या जागी सौरऊर्जेवर चालणारे नवीन पंप लावून सध्याच्या कूपनलिकांचे आधुनिकीकरण.
ऑनलाईन अर्ज करण्यासाठी लिंक: https://pmkusum.mnre.gov.in