RBI governor Sanjay Malhotra : गेल्या आठवड्यात आरबीआयच्या चलन धोरण बैठकीतील निर्णय जाहिर करण्यात आले. वाढत्या महागाईत रेपो दर कमी करुन आरबीआय दिलास देईल अशी आशा सर्वसामान्य लोकांना होती. मात्र, प्रत्यक्षात तसं काही झालं नाही. अशा परिस्थितीत रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) मध्ये विद्यमान गव्हर्नर शक्तीकांत दास यांचा आज शेवटचा दिवस आहे. उद्यापासून नवे गव्हर्नर संजय मल्होत्रा त्यांची जागा घेतील. दरम्यान, नवे गव्हर्नर संजय मल्होत्रा आणि विद्यमान गव्हर्नर शक्तीकांत दास यांच्याकडून प्रतिक्रिया आल्या आहेत. संजय मल्होत्रा यांनी ११ डिसेंबर रोजी पदभार स्वीकारल्यानंतर अर्थव्यवस्थेच्या गतीला गती देण्यासाठी शक्य ती सर्व पावले उचलणार असल्याचे म्हटले आहे.
जीडीपीचा वेग वाढवणे हे त्यांचे प्राधान्य असेल. आरबीआयच्या कामकाजाची पाहणी करून निर्णय घेणार असल्याचे त्यांनी सांगितले. ते म्हणाले की (हे पद धारण करणाऱ्या) कोणीही क्षेत्र, सर्व दृष्टीकोन समजून घेतले पाहिजे आणि अर्थव्यवस्थेसाठी जे चांगले आहे ते केले पाहिजे. त्यामुळे येणाऱ्या काळात रेपो दर कमी होतील का? असा प्रश्न उपस्थित होत आहे.
महागाई आटोक्यात आणणे हे सर्वात मोठे काम : दास
रिझर्व्ह बँकेचे मावळते गव्हर्नर शक्तीकांत दास यांनी मंगळवारी सांगितले की, चलनवाढ नियंत्रित करणे हे केंद्रीय बँकेसमोरील सर्वात महत्त्वाचे काम आहे. केंद्रीय बँक प्रमुख म्हणून आपल्या ६ वर्षांच्या कार्यकाळाच्या शेवटच्या दिवशी पत्रकार परिषदेला संबोधित करताना, दास म्हणाले की त्यांच्या उत्तराधिकाऱ्यांना बदलती जागतिक व्यवस्था समजून घ्यावी लागेल, सायबर धोक्यांना प्रभावीपणे सामोरे जावे लागेल आणि नवीन तंत्रज्ञानाच्या वापरावर लक्ष केंद्रित करावे लागेल. नवीन गव्हर्नर संजय मल्होत्रा आर्थिक समावेशनाला चालना देण्याबरोबरच सेंट्रल बँक डिजिटल करन्सी (CBDC) आणि युनिफाइड लेंडिंग इंटरफेस (ULI) सारखे RBI उपक्रम पुढे नेतील, अशी आशा दास यांनी व्यक्त केली.
जीडीपीचा वेग का मंदावला?
एका प्रश्नाला उत्तर देताना दास म्हणाले की, प्रत्येकाला त्यांचे मत मांडण्याचा अधिकार आहे. परंतु, ते पाहता की ही दरवाढ केवळ रेपो रेटच नव्हे तर अनेक घटकांनी प्रभावित आहे. ते म्हणाले की, सध्याची आर्थिक परिस्थिती आणि शक्यता लक्षात घेऊन चलनविषयक धोरण शक्य तितके योग्य बनवण्याचा RBIचा प्रयत्न आहे.
आरबीआय समोरील आव्हाने कोणती?
केंद्रीय बँकेपुढील आव्हाने स्पष्ट करताना दास म्हणाले की, नवीन गव्हर्नरला महागाई आणि वाढ यांच्यातील संतुलन पुनर्संचयित करावे लागेल. भारतीय अर्थव्यवस्था लवचिक आणि मजबूत बनली आहे. तिच्यात जागतिक प्रभावांना योग्यरित्या सामोरे जाण्याची क्षमता आहे. सहा वर्षांनंतर निवृत्त होत असलेले दास म्हणाले की, अर्थ मंत्रालय आणि रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (आरबीआय) यांच्यातील समन्वय गेल्या ६ वर्षांत सर्वोत्तम आहे. अर्थ मंत्रालय आणि आरबीआयचे विचार कधीकधी भिन्न असू शकतात. परंतु, त्यांच्या कार्यकाळात असे सर्व मुद्दे अंतर्गत चर्चेतून सोडवण्यात आले, असेही ते म्हणाले.