Gift Tax Rule: वाढदिवस, लग्नसमारंभ, साखरपुडा अशा सर्वच प्रसंगी जेव्हा कोणी आपल्याला भेटवस्तू देतं तेव्हा आपल्याला खूप आनंद होतो, पण तुम्हाला माहीत नसेल की काही भेटवस्तू देखील कराच्या कक्षेत येतात. मात्र, गिफ्ट कोणी दिलं आहे आणि गिफ्ट किती महाग आहे, यावर हे अवलंबून असतं. मित्राकडून महागडं गिफ्ट घेत असाल तर त्यावर तुम्हाला टॅक्स भरावा लागू शकतो. भेटवस्तूंवरील कराबाबत काय आहेत नियम, जाणून घेण्याचा प्रयत्न करू.
जर तुमचे मित्र किंवा ओळखीचे किंवा ज्यांच्याशी तुमचं रक्ताचं नातं नाही अशा व्यक्तीनं तुम्हाला भेटवस्तू दिली तर त्यांची भेटवस्तू कराच्या कक्षेत येते. प्रत्येक भेटवस्तूवर कर आकारला जात नाही. जर तुमचे मित्र किंवा ओळखीचे तुम्हाला ५० हजारांपेक्षा जास्त रोख रक्कम भेट म्हणून देत असतील, जमीन किंवा घर, शेअर्स, दागिने, पेंटिंग्ज, मूर्ती इत्यादी वस्तू भेट म्हणून देत असतील ज्याची किंमत ५० हजार रुपयांपेक्षा जास्त असेल तर ते करपात्र उत्पन्न म्हणून गणलं जातं. इन्कम टॅक्स रिटर्नमध्ये ही माहिती देणं आवश्यक आहे. कर मोजणीनंतर करदायित्व असेल तर तो कर भरावा लागतो.
घड्याळे, चष्मा, शूज, बॅग खरेदी करणे महाग होणार? 'या' वस्तूंवर लागणार १ टक्के अतिरिक्त कर
यावर कर लागत नाही
आपल्या नातेवाइकांना आणि जवळच्या नातेवाईकांना भेटवस्तू दिल्यास त्यांच्यावर कर आकारला जात नाही. पत्नी, भावंडं, जोडीदाराचा भाऊ किंवा बहीण, आई-वडिलांचा भाऊ किंवा बहीण, मावशी, काका, काका, आजी-आजोबा किंवा जोडीदाराचे आजी-आजोबा, मुलगा किंवा मुलगी आणि भाऊ/बहिणीचा जोडीदार नातेवाइकांच्या यादीत आहेत. जर ते तुम्हाला गिफ्ट देत असेल तर ते कराच्या कक्षेत येत नाही. मग त्यांची किंमत ५० हजारांपेक्षा जास्त असली तरी, त्यावर कर आकारला जात नाही.
पती-पत्नीमधील भेटवस्तूंच्या देवाणघेवाणीवर कोणताही कर आकारला जात नाही, कारण भेटवस्तूंच्या व्यवहारातून मिळणारं उत्पन्न हे उत्पन्न क्लबिंगच्या कक्षेत येतं. जवळच्या नातेवाईकांकडून मिळालेली मालमत्ता, शेअर्स, बाँड, कार इत्यादी करमुक्त आहेत परंतु मित्र किंवा ओळखीच्या लोकांकडून ते मिळालेलं असल्यास करपात्र आहेत. नातेवाइकांकडून मिळणाऱ्या मालमत्तेवर कर आकारला जात नाही, परंतु ती मालमत्ता विकल्यास कर भरावा लागतो. इच्छापत्रात मिळालेल्या मालमत्तेवर कर आकारला जात नसला तरी ही मालमत्ता विकल्यास कर भरावा लागतो.