स्मार्टफोन उत्पादनाशी निगडीत प्रोत्साहन योजना लागू केल्यानंतर ऑगस्ट २०२१ मध्ये Apple कंपनीच्या Contract Manufacturers आणि Component Suppliers नं मिळून भारतात जवळपास ५० हजार थेट रोजगार उपलब्ध करुन दिला आहे, अशी माहिती सरकारी अधिकाऱ्यांनी दिली आहे. कंपन्यांनी सादर केलेल्या आकडेवारीचा दाखला देत अधिकाऱ्यांनी सांगितलं की थेट रोजगारासोबतच देशात अॅपल मॅन्युफॅक्चरिंग इकोसिस्टमद्वारे जवळपास १ लाख इनडायरेक्ट जॉब्स देखील निर्माण केले जाऊ शकतात.
सॅमसंगकडून नोएडामध्ये ११,५०० जणांना नोकरी
Foxconn, Wistron आणि Pegatron हे भारतात Apple च्या iPhone साठीचे कंत्राटी उत्पादक आहेत. घटक पुरवठादारांमध्ये Sunvoda, Avery, Foxlink आणि Salcomp यांचा समावेश आहे. पीएलआय योजनेंतर्गत, प्रत्येक लाभार्थ्याने इलेक्ट्रॉनिक आणि माहिती तंत्रज्ञान मंत्रालयाकडे त्रैमासिक आधारावर जॉब डेटा सबमिट केला पाहिजे. अधिकाऱ्यांनी सांगितले की, सॅमसंगनं त्यांच्या नोएडा युनिट्समध्ये ११,५०० हून अधिक लोकांना रोजगार दिला आहे.
फॉक्सकॉनचा वाटा ४० टक्क्यांहून अधिक
तज्ज्ञांच्या दाव्यानुसार अॅपल कंपनी आपल्या कंत्राटी निर्मात्यांद्वारे भारताच्या भरभराट होत असलेल्या इलेक्ट्रॉनिक्स क्षेत्रातील ब्लू-कॉलर नोकऱ्यांची सर्वात मोठी ताकद बनू शकते. सरकारी अधिकार्‍यांनी सांगितले की, Apple कराराच्या तीन निर्मात्यांनी तयार केलेल्या नोकऱ्यांपैकी ४० टक्क्यांहून अधिक नोकऱ्या फॉक्सकॉनचा आहे. फॉक्सकॉन आणि पेगाट्रॉन यांची सुविधा तामिळनाडूमध्ये आहे. तर विस्ट्रॉन कर्नाटकात आहे. अधिकाऱ्यांच्या माहितीनुसार घटक आणि मॉड्यूल निर्मात्यांद्वारे काही हजार थेट नोकऱ्या जोडल्या गेल्या आहेत. ज्याने मागील १७ महिन्यांत Apple iPhone पुरवठा साखळीची क्षमता वाढवली आहे.
संयुक्त उत्पादन
आयफोनसह स्मार्टफोनसाठी घटक तयार करण्यासाठी होसूरमध्ये ५०० एकरचा प्लांट उभारणाऱ्या टाटा समूहाने सुमारे १०,००० लोकांना रोजगार दिला आहे. अधिकाऱ्यांनी दिलेल्या माहितीनुसार टाटा पुढील १८ महिन्यांत भरती ४५,००० पर्यंत वाढवेल अशी आशा आहे. याशिवाय टाटा विस्ट्रॉन ग्रुपसोबत भारतात आयफोनचे संयुक्तपणे उत्पादन करण्यासाठी चर्चा करत आहे. अधिकाऱ्यांनी सांगितले की, दिल्लीस्थित सेंटर फॉर मॉनिटरिंग इंडियन इकॉनॉमीच्या अहवालानुसार गेल्या काही वर्षांत उत्पादन क्षेत्रात नोकऱ्या कमी झाल्या आहेत. परंतु स्मार्टफोन पीएलआय योजनेमुळे प्रेरित होऊन इलेक्ट्रॉनिक्स क्षेत्र वेगळे होत आहे.
चीनवरील अवलंबित्व कमी करणार
सध्या तीन Apple पुरवठादार देशांतर्गत बाजारपेठ आणि निर्यातीसाठी भारतात iPhone 11, 12, 13 आणि 14 बनवतात. सप्टेंबर २०२२ मध्ये फोनच्या जागतिक लॉन्चच्या १० दिवसांच्या आत Apple ने देशात नवीन iPhone १४ चे उत्पादन सुरू केले. Apple भारतातील उत्पादन क्षमता वाढवत आहे कारण ते चीनवरील अवलंबित्व कमी करू इच्छित आहे.