Know Your Customer : KYC करुन घ्या हा शब्द आता तुमच्याही ओळखीचा झाला असेल. बँक, सरकारी योजना किंवा एखाद्या संस्थेंकडून वारंवार KYC करण्यासाठी सांगितले जाते. रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने know your customer अर्थात KYC च्या नियमांमध्ये बदल जाहीर केले आहेत. केंद्रीय बँकेने केवायसीशी संबंधित ६ नियम बदलले आहेत, जे तात्काळ लागू झाले आहेत. 'नो युवर कस्टमर'द्वारे कोणतीही बँक किंवा वित्तीय संस्था त्यांच्या ग्राहकाची ओळख तपासते. मनी लाँड्रिंग आणि दहशतवाद्यांना फंडींग यासारख्या बेकायदेशीर कृत्यांना प्रतिबंधित करण्यासाठी केवायसीची मोठी भूमिका आहे.
या नियमांमध्ये बदल
भारतीय रिझर्व्ह बँकेने बुधवारी जारी केलेल्या अधिसूचनेनुसार, १९ जुलै २०२४ रोजीच्या राजपत्र नाटिफिकेशननुसार मनी लाँड्रिंग प्रतिबंध (रेकॉर्ड्सची देखभाल) नियम, २००५ मध्ये केलेल्या अलीकडील सुधारणांवर या सूचना करण्यात आल्या आहेत.
बेकायदेशीर घडामोडी (प्रतिबंध) कायदा १९६७ च्या कलम 51A च्या अंमलबजावणीची प्रक्रिया' वर भारत सरकारने २ फेब्रुवारी २०२१ रोजीच्या आदेशातील २२ एप्रिल २०२४ रोजी जारी केलेल्या शुद्धीपत्राच्या संदर्भासह निर्देशांचा समावेश केला आहे.
काही विद्यमान सूचनांमध्ये सुधारणा करा. CCD प्रक्रिया आणि केंद्रीय KYC रेकॉर्ड रजिस्ट्री (CKYCR) सह केवायसी माहिती सामायिक करण्याबाबत देखील सुधारणा करण्यात आल्या आहेत.
RBI काय म्हणाले?
जेव्हा एखादी कॉर्पोरेट संस्था ग्राहकाकडून अतिरिक्त किंवा अद्ययावत माहिती मागते. तेव्हा हा तपशील ७ दिवसांच्या आत किंवा केंद्र सरकारद्वारे सूचित केलेल्या कालावधीत नियमन केलेली संस्था CKYCR ला देणे बंधनकारक असल्याचे आरबीआयने म्हटले आहे. यानंतर CKYCR मधील विद्यमान ग्राहकाचे KYC रेकॉर्ड अपडेट करण्यात येईल. सेंट्रल केवायसी रेकॉर्ड रजिस्ट्री (CKYCR) हे एक युनिट आहे, जे डिजिटल स्वरूपात ग्राहकांचे केवायसी रेकॉर्ड संग्रहित आणि जतन करते.