Retirement Planning : आपण आजकालच्या धकाधकीच्या जीवनात कामात आणि जबाबदारींमध्ये इतके व्यस्त असतो की अनेकदा आपल्याला रिटायरमेंटनंतरचं प्लॅनिंग करता येत नाही. आता बहुतांश लोकांकडे पेन्शचा पर्यायही नाही. अशा परिस्थितीत रिटायमेंटचं आयुष्य कसं जगायचं हा प्रश्न निर्माण होतो. त्याच वेळी, रिटायरमेंटनंतरच्या आपल्या गरजा पूर्ण व्हाव्यात यासाठी आतापासूनच योग्य प्रकारे गुंतवणूक करण्याची जबाबदारीही आपल्यावरच आहे. तर जाणून घेऊया कोणते आहेत हे पर्याय.
हेदेखील आवश्यक
सर्वप्रथम तुम्हाला महागाईमुळे वाढत्या जीवनावश्यक खर्चासह आरोग्यसेवा, मुलांचे शिक्षण, त्यांचं लग्न आणि आपल्या वाढत्या वयातील आवश्यक गरजा यांचा अधिक विचार करावा लागेल. या काळात दुसऱ्यावर अवलंबून राहण्यापेक्षा आत्मनिर्भर राहणंही महत्त्वाचं आहे. काही वेळा आपली मुलं आपल्या शहरापासून दूर किंवा नोकरीसाठी परदेशात देखील असू शकतात. त्यामुळे जेव्हा तुम्ही निवृत्तीचे नियोजन करता तेव्हा तुम्हाला हेही लक्षात ठेवावे लागेल.
दोन प्रमुख टप्पे
रिटारमेंट प्लॅनिंगचे दोन प्रमुख टप्पे आहेत. फंडात सातत्यानं वाढ करणं आणि फंडाची साईज कमी करणं. फंड वाढवण्याचा टप्पा SIP च्या माध्यमातून पूर्ण केला जाऊ शकतो. हा एक प्रसिद्ध आणि आवडता पर्याय आहे. तर दुसऱ्या पर्यायाबद्दल बहुतांश लोकांना फार कमी माहिती आहे. हा मंथली पेआऊटद्वारे तुमच्या निवृत्ती काळात तुम्हाला मदत करू शकतो. याला सिस्टमॅटिक विथड्रॉव्हल प्लॅन म्हणजेच SWP म्हणतात.
काय आहे SWP?
SWP देखील एसआयपी प्रमाणेच आहे. जसे एसआयपीच्या बाबतीत आपण शिस्तबद्ध पद्धतीनं गुंतवणूक करतो, त्याचप्रमाणे एसडब्ल्यूपीमध्ये आपण शिस्तबद्ध पद्धतीने पैसे काढतो. सिस्टिमॅटिक विथड्रॉल प्लॅन हा जेव्हा तुम्हाला गरज असेल तेव्हा तुमच्या गुंतवणुकीतून पैसे काढण्याचा एक मार्ग आहे. सेवानिवृत्तीसाठी किंवा तुम्ही काही काळ नोकरीतून विश्रांती घेत असताना हा तुमच्यासाठी उत्तम पर्याय ठरू शकतो. तुम्ही काम करत नसतांनाही विविध खर्चाची बिले येत राहतात, जी तुम्हाला भरावी लागतात. त्यामुळे तुम्हाला ती बिले भरण्यासाठी मासिक उत्पन्न किंवा मासिक आवक आवश्यक आहे. यासाठी एसडब्ल्यूपी हा सोयीस्कर पर्याय आहे. तुम्हाला तुमच्या म्युच्युअल फंडाला महिन्याच्या एका विशिष्ट तारखेला निश्चित रक्कम डेबिट करण्यासाठी एकदा सूचना द्यावी लागेल आणि त्यानंतर पैसे तुमच्या बँक खात्यात ट्रान्सफर केले जातील.
इन्कम टॅक्समध्ये फायदा
जेव्हा तुम्ही SWP मधून पैसे काढता तेव्हा तुमच्या मुद्दलाचा एक भाग आणि तुमच्या नफ्याचा काही भाग तुम्हाला परत केला जातो. अशा परिस्थितीत ते टॅक्स एफिशियंट मानलं जातं. तुम्हाला परत केलेल्या कॅपिटलवर कोणताही कर लागत नाही आणि जर तुम्ही इक्विटी किंवा हायब्रीड फंडातून पैसे काढत असाल, तर तुम्ही मिळालेल्या नफ्यावर १० टक्के कर भरू शकता. सध्याच्या कर नियमांनुसार, कमीत कमी ६५ टक्के किंवा त्याहून अधिक इक्विटी असलेल्या म्युच्युअल फंडाला एक वर्षासाठी ठेवल्यास नफ्यावर १० टक्के कर आकारला जातो. तर बँक एफडीवर तुम्हाला तुमच्या स्लॅबनुसार कर भरावा लागेल. या उत्पन्नावर ते ३४ टक्क्यांच्या जवळपास बसते.
कम्पाऊंडिंगचा फायदा
पैसे काढल्यानंतर उरलेला फंड गुंतवलेलाच राहतो आणि तुम्हाला त्यावर परतावा मिळत राहतो, यामुळे तुम्हाला कम्पाऊंडिंगचा लाभ मिळत राहतो. तुमच्या कोणत्याही विशिष्ट बाबीसाठी तुम्ही एकरकमी पैसे काढू शकता.
एनपीएस स्कीम
एनपीएस अकाउंट सुरू करा. नोकरी लागताच राष्ट्रीय पेन्शन योजनेचे सभासद व्हा आणि प्रत्येक महिन्याला ठराविक रक्कम जमा करीत रहा. इक्विटी/ सरकारी कर्ज रोखे / कंपनी डेब फंड यात तीन प्रकारांतील योग्य प्रमाण निवडून त्याचे विभाजन करा. साठाव्या वर्षांनंतर पेन्शन सुरू होते आणि त्यावेळेला आवश्यक भासल्यास ठराविक रक्कमसुद्धा काढता येते.
नोकरी लागताच पैसे उधळपट्टीवर भर अधिक असतो. आयुष्यात पर्सनल महागडी गॅझेट्स, उच्च किमतीची वाहने, मनोरंजन, प्रवास यावर खर्च जरूर करा परंतु रिटायरमेंट नंतरच्या आयुष्यासाठीची तरतूद आणि बचत याला खर्चाच्या यादीत प्रथम क्रमांकावर ठेवा. महिन्याच्या उत्पन्नात त्याचे नियोजन प्राधान्याने करा. अशा विचारांत दडली आहे खरी अर्थनीती.
अटल पेन्शन योजना
वयाच्या अठराव्या ते चाळीस वर्षांपर्यंत या योजनेत सहभागी होता येते. कोणत्याही राष्ट्रीयीकृत बँकेत हे खाते सुरू करा आणि जास्तीतजास्त रुपये ५ हजार प्रतिमाह इतकी पेन्शन मिळवा. आपले वयानुसार प्रत्येक महिन्याचा ठराविक हप्ता परस्पर बँक खात्यातून वळता केला जातो.
एलआयसी पेन्शन योजना
एलआयसीमार्फत विविध पेन्शन योजना आहेत. त्याचा अभ्यास करा आणि आपणास योग्य अशा पेन्शन योजनेत सहभागी व्हा. यात प्रत्येक महिना / वर्ष आणि एकरकमी रक्कम भरणा असे विविध पर्याय उपलब्ध आहेत.
(टीप - यामध्ये सामान्य माहिती देण्यात आली आहे. हा गुंतवणूकीचा सल्ला नाही. कोणत्याही प्रकारची गुंतवणूक करण्यापूर्वी या क्षेत्रातील जाणकार किंवा तज्ज्ञांचा सल्ला घेणं आवश्यक आहे.)