नंदकिशोर पाटील
निर्मलाताई (देशाच्या अर्थमंत्री), तुम्ही आमची घोर निराशा केलीत. आमची म्हणजे मध्यमवर्गीयांची ! आम्ही खूप अपेक्षा बाळगून होतो. गतवर्षी तुम्ही आयकर रिटर्न भरण्याचे दोन पर्याय सुचवले होते. आम्ही दोन महिने डोकेफोड केली तरी फायदा नेमका कशात? हे समजले नाही. पण तरीही आम्ही खूश होतो. यंदा तर कोरोनाचा मार पडलेला. त्यात पगार कपातीचे दुहेरी संकट. आमच्यापैकी अनेकांच्या तर नोकऱ्या गेलेल्या. त्यामुळं तुमच्याकडून अर्थरुपी लसीकरणाची अपेक्षा होती. पण तुम्ही आमच्याकडं साफ दुर्लक्ष केलंत. आयकरात सवलत न मिळाल्याने आमच्या भावनेला, खिशाला आणि राष्ट्रभक्तीला ठेच पोहोचली आहे. तरीही आम्ही यंदाचा अर्थसंकल्प कसा कल्पक, धाडसी, देशाला आत्मनिर्भर बनवणारा आहे, हे सांगतच आहोत. सांगत राहू. दुसरं करणार तरी काय?
ताई, आम्ही इमानेइतबारे आयकर भरतो. आमच्याच पैशातून रस्ते होतात, धरणं होतात, अनुदाने दिली जातात, कर्जे फेडता येतात. (किमान आम्ही तसे मानतो) शिवाय, आम्ही मत देतो, सोशल मीडियात सरकारची बाजू घेतो, विरोधकांवर तुटून पडतो. सरकारच्या प्रत्येक कृतीचे, घोषणेचे, धोरणांचे, निर्णयांचे स्वागत करतो. न चुकता तुमच्या सभांना गर्दी करतो. टाळ्या वाजवतो. घोषणाही देतो. कुणी आम्हाला ‘भक्त’ म्हणून हिणवले तरी आम्ही राग मानत नाही. आता आमच्यातही असतात म्हणा काही डावे, लाल, हिरवे, पिवळे, निळे. पण आम्ही त्यांना पुरुन उरतो. (हां, कर चुकविण्यासाठी कधी घरभाड्याच्या बनावट पावत्या जोडत असू. पण आमची ही करचोरी समुद्रातील थेंबभर पाण्याएवढी!) बाकी सगळा कर तर ॲटसोर्सच कापून घेतला जातो की! शिवाय, डिझेल-पेट्रोल महागले, रस्त्यांवर टोल वाढले, गॅस सिलेंडरचे भाव वाढले तरी आम्ही ते गपगुमान सहन करतो. तरीही तुम्ही यंदाच्या अर्थसंकल्पात आम्हाला थोडीसी देखील सवलत दिली नाही. शेतकरी आंदोलनाचा राग आमच्यावर तर नाही ना काढलात !
निर्मलाताई, आमच्याबद्दल, आमच्या म्हणजे मध्यमवर्गाबद्दल. समाजातही बरं बोललं जात नाही. आम्हाला वेतनआयोग असतो, आम्ही पर्यटन करतो, हॉटेलात जेवतो, सिनेमा-नाटकं बघतो, मॉलमध्ये जातो, मौजमजा करतो. थोडक्यात काय तर, आम्ही सुखासीन असतो. अशा अफवा पसरवल्या जातात. पण खरं सांगायचं तर आयुष्यभर नोकरी केल्यानंतर आमच्या पासपोर्टवर व्हिसा कुठला तर, थायलंडचा! ऊटी, महाबळेश्वर, कोकण, गोवा, बँकॉक आणि निवृत्तीनंतर चारधाम...संपलं आमचं पर्यटन!! आम्हालाही वाटतं कधीतरी अमेरिका, पॅरिस, युरोपला जाऊन यावं. तिकडच्या कॅसिनोत भरपूर पैसे उडवावेत. बेलीडान्सचे नेत्रसुख घ्यावे, सिंगल माल्ट व्हिस्की किंवा शॅम्पेन प्यावी... दक्षिण आफ्रिकेच्या सफारीवर जावं. आमच्याकडंही एखादी बीएमडब्लू किंवा मर्सडिस असावी, समुद्राकाठी फोर बेडरुमचा प्रशस्त फ्लॅट असावा, नोकरचाकर असावेत...आयुष्यात कधीतरी आम्हालाही ईडीची एखादी नोटीस यावी...त्याची बातमी व्हावी...चॅनलवर मुलाखती द्याव्यात....करोडो रुपयांची करचोरी करून परदेशात पळून जाण्याची एखादी संधी मिळावी. आमचंही कर्ज बँकांनी राईटऑफ करावं किंवा जमलं तर बुडीत खात्यातच टाकून द्यावं. आम्हालाही कर्जमाफी मिळावी. आमच्यासाठी कुणीतरी उपोषणाला बसावं... सरकारला धारेवर धरावं...वगैरे वगैरे... किती माफक अपेक्षा असतात आम्हा मध्यमवर्गीयांच्या !
निर्मलाताई (अर्थमंत्री), तुम्हाला कदाचित कल्पना नसेल, पण मार्च महिना उजाडला की जीवनविमा, पेन्शन स्कीम, म्युच्युअल फंडात पैसे गुंतवताना आमची किती धमछाक होते. वर्षभर घराचे हप्ते, पॉलिसींचे प्रिमियम भरता-भरता आमच्या नाकीनऊ येतात. मुलांचं शिक्षण, आई-वडिलांचे आजार, बायकोची शॉपिंग, सण-वार हे सगळं कसं जमवतो ते आमचं आम्हालाच ठाऊक. या देशात महिलांसाठी, शेतकऱ्यांसाठी कायदे आहेत. मागासवर्गीयांसाठी योजना आहेत. गरीबांना मोफत राशन आहे. अन्‌ मध्यमवर्गीयांना? समाजाचे शिव्याशाप, ऑफिसात बॉस, नोकरीचा व्याप अन्‌ घरच्यांचा मनस्ताप! मध्यमवर्गीयांसाठीही एखादं आर्थिक विकास महामंडळ, सवलतीच्या दरात फॉरेनची टूर, बिनव्याजी कर्ज, परवडणारं घर, मोफत शिक्षण, नोकरीची हमी अशा योजना सुरु करायला काय हरकत आहे?
काय म्हणालात, तुम्ही कोण? अहो आम्ही गर्दीत हरवलेली, चेंगरलेली, गुदमरलेली आणि इन्कमटॅक्समध्ये थोडीशी सवलत मिळाली तरी डोंगराएवढा आनंद मानणारी बिनचेह-याची मिडलक्लास माणसं!!