मुंबईच्या चेंबूर भागातील 71 वर्षे जुना आर. के. स्टुडिओ आता केवळ कागदावर जिवंत असेल. गुरुवारी म्हणजेच काल 8 ऑगस्ट 2019 रोजी चित्रपटांच्या सुवर्णयुगाची साक्षीदार असलेली ही वास्तू जमीनदोस्त झाली. आता या रिअ‍ॅलिटी क्षेत्राव गोदरेज प्रॉपर्टीजचे नाव असणार आहे. राज कपूर यांच्या घामाने सिंचलेल्या या ऐतिहासिक स्टुडिओच्या आता उरल्या त्या केवळ आठवणी.
2017च्या सप्टेंबर महिन्यात या स्टुडिओला आग लागली आणि या आगीत या स्टुडिओतील अनेक वर्षे जपून ठेवल्या स्मृती जळून खाक झाल्यात. यानंतर गतवर्षी ऑगस्टमध्ये कपूर कुटुंबीयांनी हा स्टुडिओ विकण्याचा निर्णय घेतला. 2.2 एकरात पसरलेल्या या स्टुडिओच्या देखभालीचा खर्च परवडणारा नाही. त्यामुळे हा निर्णय घेण्यात आल्याचे कपूर कुटुंबाने स्पष्ट केले.
काहींचे मानाल तर 2017 मध्ये हा स्टुडिओ आगीच्या भक्ष्यस्थानी पडला, त्याचवेळी कपूर कुटुंबाने तो विकण्याच्या निर्णय घेतला होता. गोदरेज प्रॉपर्टीने हा स्टुडिओ विकत घेतला. हा सौदा कितीत झाला, याचा खुलासा अद्याप झालेला नाही.
बॉलिवूड गहिवरलेअनेक ऐतिहासिक क्षणांचा साक्षीदार असलेला हा स्टुडिओ ध्वस्त झालेला पाहून कपूर कुटुंबच नाही तर बॉलिवूडही गहिवरले. अनेकांनी सोशल मीडियावर याबद्दलच्या भावना व्यक्त केला.
अनेक चित्रपटांचा साक्षीदार
लोगोची कथा
सन 1949 मध्ये राज कपूर आणि नर्गिस यांचा ‘बरसात’ हा चित्रपट प्रदर्शित झाला आणि या चित्रपटाने अपार लोकप्रीयता मिळवली. या चित्रपटाचे पोस्टरही तुफान गाजले. राज कपूर यांच्या एका हातात व्हायोलिन आणि दुस-या हातावर रेटलेली प्रणयधूंद नर्गिस हे पोस्टर प्रचंड लोकप्रीय झाले. इतकं की, राज कपूर यांनी आर. के. स्टुडिओच्या लोगोही तसाच बनवला. 1940 ते 60च्या दशकात राज कपूर आणि नर्गिस यांच्या जोडीने हिंदी चित्रपटसृष्टीवर अधिराज्य गाजवले. या दोन्ही कलाकारांनी जवळपास 16 चित्रपटांमध्ये एकत्र काम केले होते. कदाचित म्हणूनच आर. के. स्टुडिओच्या लोगोत नर्गिसने जागा मिळवली. पण आर. के. स्टुडिओच्या लोगोची कहाणी इतकीच नाही तर यापेक्षाही रोचक आहे.होय, जर्मनीचे महान कंपोजर व व्हायोलिनवादक बीथोवनने व्हायोलिनचा एक म्युझिक पीस बनवला होता. काळीज चिरत जाणारी ही ट्यून ऐकून महान लेखक लियो टॉलस्टॉय चांगलेच प्रभावित झाले. इतके की त्यांनी यावर एक लघुकादंबरी लिहिली. या कादंबरीत एक हृदयस्पर्शी प्रेमकथा होती. एक व्हायोलिनवादक एका महिलेवर जीवापाड प्रेम करतो. पण त्या महिलेला त्याचे दु:ख आणि त्याचे प्रेम समजून घ्यायला वेळ नसतो. तिचा तो कोरडा व्यवहार बनून तो व्हायोलिनवादक इतका व्यथित होतो की, सरतेशेवटी तिची हत्या करतो. टॉलस्टॉयच्या या लघुकादंबरीला रशियात बॅन करण्यात आल. पण जगभरात ही कादंबरी वाचली गेली.