अज्ञान आणि अंधश्रद्धेमुळे मधमाश्या मारू नका: माजी कृषी उपसंचालक विठ्ठल जोशी

पिळर्ण येथे नुकत्याच झालेल्या 'बीकीपिंग' शैक्षणिक कार्यशाळेत जोशी यांनी स्थानिकांना मधमाशांना इजा करू नये किंवा त्यांच्या पोळ्यांना अज्ञान वा अंधश्रद्धेमुळे नष्ट करू नये असे आवाहन केले. 

समीर नाईक, पणजी : मधमाशांकडून मानव जातील धोका आहे ही समजूत राखून जळणारे तण आणि कीटकनाशके वापरून त्यांना मारण्यात येत आहे ज्यामुळे मधमाशांच्या विशेषतः डंक नसलेल्या मधमाशांच्या लोकसंख्येत खूप मोठी घाट झाली आहे, अशी माहिती राज्याचे कृषी विभागाचे माजी उपसंचालक विठ्ठल जोशी यांनी दिली.

 पिळर्ण येथे नुकत्याच झालेल्या 'बीकीपिंग' शैक्षणिक कार्यशाळेत जोशी यांनी स्थानिकांना मधमाशांना इजा करू नये किंवा त्यांच्या पोळ्यांना अज्ञान वा अंधश्रद्धेमुळे नष्ट करू नये असे आवाहन केले. 

राज्यातील मधमाशांच्या १५० हून अधिक प्रजाती, विशेषत: नांगी नसलेल्या मधमाश्या, मानवी अज्ञान आणि अंधश्रद्धेमुळे धोक्यात आल्या आहेत, परिणामी त्यांचा मृत्यू झाला आहे. घराच्या भिंतींना भेगा मधमाशामुळे होतात, भिंतींमध्ये असलेल्या खड्यात त्या पोळ्या बनवतात आणि घरमालकांना दुर्दैव आणतात असा लोंकांचा विश्वास आहे, तथापि हा इमारतीचा दोष आहे, मधमाशांचा नाही, असे जोशी यांनी यावेळी सांगितले.

 मधमाश्या या कीटकांच्या साम्राज्यातील पारगणांपैकी एक आहेत आणि पश्चिम घाटाच्या आरोग्यासाठी व गोव्याच्या जैवविविधतेसाठी त्यांना खूप महत्व आहे. मानवी क्रियाकलाप मधमाशांवर प्रचंड दबाव टाकत आहेत म्हणून त्यांचे संरक्षण करण्याची गरज जोशी यांनी व्यक्त केली. 

बाजारपेठेत मध आणि नांगी नसलेल्या मधमाशांच्या संगोपनाची कमतरता आहे, ज्यामुळे औषधी गुणधर्म असलेला एक विलक्षण मध तयार होतो ज्याची किंमत एका किलोग्रामसाठी रु. ५००० आणि अधिक आहे. मर्यादेत लहान नसलेल्या मधमाश्या, विशिष्ट मधाच्या चवींसाठी विशिष्ट वनस्पतींजवळ वाढवल्या जाऊ शकतात. गुजरात हे आधीच आठ वर्षांच्या कारवी फ्लॉवरच्या मधासह ही प्रक्रिया करत आहे, जे त्याच्या कर्करोगविरोधी गुणधर्मांसाठी ओळखले जाते. गोव्यात याची नुकतीच सुरुवात झाली असली तरी, मध उत्पादनात वाढ करण्याची क्षमता राज्याजवळ आहे, असे जोशी यांनी स्पष्ट केले.