मराठी गझलविश्वात आपल्या अनोख्या शैलीनं सर्वांच्या मनात घर केलेले प्रसिद्ध गझलकार इलाही जमादार यांनी आज जगाचा निरोप घेतला. वयाच्या ७५ व्या वर्षी त्यांचं निधन झालं. इलाही जमादार यांनी मराठीसह, हिंदी, उर्दूमधून अनेक गझल आणि कविता लिहील्या आहेत. इलाही यांच्या जाण्यानं गझल विश्वावर शोककळा पसरली आहे. गझल नवाज इलाही जमादार यांना भावपूर्ण श्रद्धांजली! त्यांनी लिहिलेल्या मराठीतील काही गझल आणि कवितांचा हा संग्रह...
वाचलेली ऐकलेली माणसे गेली कुठेपुस्तकातून पाहिलेली माणसे गेली कुठे
रोज अत्याचार होतो आरशावरती आताआरशाला भावलेली माणसे गेली कुठे
अंदाज आरशाचा वाटे खरा असावाबहुतेक माणसाचा तो चेहरा असावा
काठावरी उतरली स्वप्ने तहानलेलीडोळ्यात वेदनेचा माझ्या झरा असावा
जखमा कशा सुगंधी झाल्यात काळजालाकेलेत वार ज्याने तो मोगरा असावा
माथ्यावरी नभाचे ओझे सदा ईलाहीदाही दिशा कशाच्या हा पिन्जरा असावा
– इलाही जमादार------------------------------------------------------
मुक्तक
व्याकुळ माझ्या, नजरेला दे, नजर प्राशिण्यासाठीतृषार्त माझ्या, अधराना दे, अधर प्राशिण्यासाठीवसंतात तू, वसंतात मी, वसंत अवती भवतीमोहरलेल्या, वृक्षाला दे, बहर प्राशिण्यासाठीनसेल जर का, तुला भरवसा,नसेल जर का, तुला भरवसा, श्र्वासांची तू, झडती घेरूप तुझेही, भरून उरले, डोळ्यांची तू, झडती घेदुसरा तिसरा, विचार नाही, अविरत चिंतन, तुझेच गेकधी अचानक, धाड टाकुनी, स्वप्नांची तू, झडती घेतेल, वात अन्‌, ज्योत दिव्याची, तुझी आठवण, आणी मीकसे तुला, समजावू वेडे, प्राणांची तू, झडती घेक्षणाक्षणावर, तुझाच ताबा, तुझीच सत्ता, सभोवतीवाटल्यास मम, रोजनिशीच्या, पानांची तू, झडती घेकळेल तुजला, कळेल मजला, भाकित अपुल्या, प्रीतीचेतुझ्या नि माझ्या, तळहातांच्या, रेषांची तू, झडती घेया ह्रदयाचा, अथांग सागर, नभी चंद्रमा, रूप तुझेकाठाची तू, झडती घे अन्‌, लाटांची तू, झडती घेअजुन कोणता, हवा पुरावा सांग ‘इलाही’ सांग तुलातुझ्याच रंगामध्ये रंगलो, ग़ज़लांची तू, झडती घे
– इलाही जमादार -------------------------------------------------
मुंबई
वरून दिसते आम्रतरूसम मोहरली मुंबईहाय! परंतू ऋतू जाणतो पोखरली मुंबई
पोटासाठी अनाथ अगतिक आला आश्रयालानिवार्‍यास अंथरली त्याने पांघरली मुंबई
लहान होती अल्लड होती एके काळी तीहिअशी बहकली कुणीच नाही सावरली मुंबई
जशी केतकी बनात चाले सत्ता भुजंगांचीतशी अवस्था बघून इथली घाबरली मुंबई
तिच्या दुधावर उदंड झाली पहा तिची लेकुरेबॉम्बस्फोट जाहले तेधवा हादरली मुंबई
काय आणखी असे वेगळे मुंग्यांचे वारूळअफाट गर्दी मधे बिचारी चेंगरली मुंबई
हात धुराचे सरकत सरकत कंठाशी पोचलेप्रदूषणाने फास अवळला गुदमरली मुंबई
कधी जिवाची होती आता जिवावरीहि उठलीविषकन्येसम मला ‘इलाही‘ जाणवली मुंबई
– इलाही जमादार--------------------------------------------
घर वाळूचे बांधायाचे
घर वाळूचे बांधायाचेस्वप्न नसे हे दिवाण्याचे…
सहज बोलली,निघून गेलीझाले, गेले ,विसरायाचे……
आरशात मी, आरशा-पुढेकोण तोतया,समजायाचे….
ठरविल्याविना ,ठरले आहेस्वप्नामध्ये भेटायाचे….
– इलाही जमादार-------------------------------------------------
सांजवेळी सोबतीला
सांजवेळी सोबतीला, सावली देऊन जा…भैरवी गाईन मी, तू मारवा गाऊन जा…
मी जपोनी ठेविल्या, संवेदना स्पर्शातल्या,त्या खुणांचे ताटवे, तू एकदा फुलवून जा…
पेरला श्वासातुनी मी गंध ओल्या प्रीतिचा,धुंद मी माझ्यात आहे, धुंद तू होऊन जा…
घेतला झोळीत माझ्या, मी व्यथेचा जोगवा,एकदा हातात माझ्या, हात तू देऊन जा…
या पुढे जमणार ना तुज, ओळखीचे, पाहणे,त्या तुझ्या नजरेत मजला, तू जरा भिजवून जा…
नववधू होऊन तू, जाशील जेव्हा, त्या घरी,त्या घराच्या वळचणीला, आठवण, ठेवून जा…
– इलाही जमादार