मुंबईच्या किनाऱ्याला ऑयस्टर रीफ वाचवू शकतात

लोकमत न्यूज नेटवर्क

मुंबई : मुंबईच्या सागरी परिसंस्थेमध्ये पश्चिमेस अरबी समुद्र, ठाणे खाडी, बॅक बे, माहीम खाडी आणि वर्सोवा खाडी आहे. या परिसंस्थेमध्ये प्रदूषक मिसळत आहेत. या प्रदूषकांमध्ये दररोज सुमारे १८०० दशलक्ष लिटर मुख्यत: प्रक्रिया न केलेले सांडपाणी समाविष्ट असून, त्यामुळे जैवविविधता आणि हवामानाला धोका निर्माण होत आहे. यावर योजना म्हणजे कृत्रिम ऑयस्टर रीफ बनविण्यासारखे निसर्गावर आधारित उपाय मुंबईच्या किनाऱ्यावरील जलप्रदूषणाचा सामना करण्यास मदत करू शकतात, असे पयार्वरण अभ्यासकांचे मत आहे.

के. सी. महाविद्यालयाचा विद्यार्थी आणि पर्यावरण अभ्यासक रोहित वारंग यांनी याबाबत अधिक माहिती देताना सांगितले की, कृत्रिम ऑयस्टर रीफ बनविण्यासारखे निसर्गावर आधारित उपाय मुंबईच्या किनाऱ्यावरील जलप्रदूषणाचा सामना करण्यास मदत करू शकतात. ऑयस्टर हे फिल्टर-फीडर आहेत. ते समुद्रातील कणांवर पाणी देतात, जसे की, शैवाळ आणि पाण्यातील इतर अन्न कण. ही नैसर्गिक प्रक्रिया आहे. जी पाण्याची गुणवत्ता राखण्यास, प्रदूषण नियंत्रित करण्यास आणि कार्बन कॅप्चर करण्यात मदत करते. या अद्वितीय जिवांचा उपयोग भारतीय किनाऱ्यावरील प्रदूषण आणि हवामान बदलाच्या लढाईसाठी केला जाऊ शकतो. ते निसर्गाच्या नैसर्गिक संरक्षणाचाही एक भाग आहेत. जे पाऊस शोषून घेतात. धूप कमी करतात. ते किनारपट्टीचे संरक्षण करतात.

ऑयस्टरच्या नैसर्गिक फिल्टरिंग क्षमतेद्वारे कृत्रिम ऑयस्टर रीफ्स सामान्यत: पाण्याचे प्रदूषण कमी करण्यासाठी आधीपासून वापरले जातात. प्रकल्पांनी पुनर्प्रक्रिया केलेले, जीवाश्मयुक्त किंवा ड्रेजेड नेटिव्ह ऑयस्टर शेल्स वापरले आहेत. कृत्रिम ऑयस्टर रीफ तयार करण्यासाठी, शास्त्रज्ञ रेस्टॉरंट्स व इतर ठिकाणाहून गोळा केलेल्या ऑयस्टर शेलचा पुन्हा वापर केला जातो. हे उपाय म्हणजे पायाभूत सुविधा आणि समुद्री भिंतींना पर्याय आहे. असे करण्याचे बरेच फायदे आहेत. त्यातील एक म्हणजे आपल्याला लाटापासून संरक्षण मिळण्यासाठी नैसर्गिक किनारे सोडण्याची गरज नाही. पर्यावरणाच्या प्रश्नांना कार्यक्षमतेने व अनुकूलतेने हाताळण्यासाठी मुंबईने अशा निसर्गावर आधारित उपायांवर गुंतवणूक केली पाहिजे, असेही रोहित वारंग यांनी सांगितले.

--------------------------------------