विधानसभेच्या समीकरणावर लोकसभेचे गणित

बारामती लोकसभा मतदारसंघात राष्ट्रवादी कॉँग्रेसच्या सुप्रिया सुळे यांच्यासाठी कॉँग्रेसची मदत महत्त्वाची ठरणार आहे. विशेषत: इंदापूर, पुरंदर आणि भोर-वेल्हे-मुळशी या मतदारसंघात कॉँग्रेसची लक्षणीय ताकद आहे.

पुणे : विधानसभेच्या चार महिन्यांनंतर होणाऱ्या निवडणुकीतील समीकरणेच लोकसभेचे गणित ठरविणार असल्याचे पुणे जिल्ह्याच्या राजकारणातून दिसून येत आहे. कॉँग्रेस-राष्ट्रवादीची आघाडी झाली; शिवसेना-भारतीय जनता पक्षाची युतीही झाली. दोघांसाठी जमेची बाजू ठरली तरी २०१४च्या विधानसभा निवडणुकीत चारही पक्ष वेगळे लढल्याने वेगळी राजकीय परिस्थिती निर्माण झाली होती. त्यामुळे उमेदवारांसाठी सुरुवातीचे काही दिवस रुसवे-फुगवे काढण्यातच घालविण्याची वेळ आली आहे.

बारामती लोकसभा मतदारसंघात राष्ट्रवादी कॉँग्रेसच्या सुप्रिया सुळे यांच्यासाठी कॉँग्रेसची मदत महत्त्वाची ठरणार आहे. विशेषत: इंदापूर, पुरंदर आणि भोर-वेल्हे-मुळशी या मतदारसंघात कॉँग्रेसची लक्षणीय ताकद आहे. त्यामुळे या मतदारसंघात विधानसभेच्या निवडणुकीत काय भूमिका घेतली जाणार, यावर प्रचारात उतरायचे की नाही, याबाबत कार्यकर्त्यांत संभ्रम आहे. इंदापूर मतदारसंघात गेल्या वेळी राष्टÑवादीचे दत्तात्रय भरणे निवडून आले होते. त्यांनी कॉँग्रेसचे ज्येष्ठ नेते हर्षवर्धन पाटील यांचा पराभव केला. लोकसभेच्या निमित्ताने हा जुना हिशेब चुकता करण्याची तयारी कार्यकर्त्यांनी केली होती. सुप्रिया सुळे यांनी पाटील यांची भेट घेतली. मात्र, तरीही कार्यकर्ते मानायल तयार नव्हते. स्थानिक पातळीवरील राजकारणात माजी उपमुख्यमंत्री अजित पवार यांचे महत्त्व आहे. त्यांच्याकडून आश्वासन हवे होते. त्यामुळे गेल्या २५ वर्षांतील राजकीय वैर विसरून अजित पवार यांनी हर्षवर्धन पाटील यांची भेट घेतली. त्यांना इंदापूरसाठी जागा सोडण्याचे आश्वासन दिल्याचीही चर्चा आहे. मात्र, यातून सारेच आलबेल घडेल, असे नाही. विद्यमान आमदार दत्तात्रय भरणे यांची समजूत कशी घालणार, हा आता राष्टÑवादीपुढे प्रश्न आहे. भरणे आणि त्यांच्याबरोबरचा गट १९९९पासून पाटील यांच्याविरोधात लढत आहे. त्यांना पराभूत करण्यासाठी इंदापुरात अनेक प्रयोग करण्यात आले. दशरथ माने यांच्यासारखे पाटील यांचे एकेकाळचे कट्टर कार्यकर्ते फोडण्यात आले. मात्र, या सगळ्यामध्ये यश २०१४मध्ये मिळाले. आता पुन्हा पाटील यांचे नेतृत्व ही सगळी मंडळी मानणार आहेत का? की पुन्हा येरे माझ्या मागल्याप्रमाणे राष्टÑवादीच्या कुमकीवर एखादा नेता पुन्हा त्यांच्याविरोधात बंडखोरी करणार हा प्रश्न उपस्थित केला जात आहे. आमदार दत्तात्रय भरणे हे अजित पवार यांचे एकनिष्ठ असले तरी गेल्या पाच वर्षांत पालकमंत्री गिरीश बापट यांच्याशी त्यांचे चांगले संबंध निर्माण झाले आहेत. अजित पवार आणि गिरीश बापट हे पुण्यातील बहुचर्चित ‘पुणे पॅटर्न’चे शिल्पकार मानले जातात. हा पॅटर्न इंदापूरलाही वापरला जाणार नाही कशावरून? कॉँग्रेसचे जिल्हाध्यक्ष संजय जगताप यांनाही पुरंदरसाठी शब्द दिल्याची चर्चा आहे; पण येथे राष्टÑवादी कॉँग्रेसकडून विधानसभेसाठी तब्बल ३० जण रांगेत आहेत. शिवसेनेचे विद्यमान आमदार विजय शिवतारेदेखील पूर्वी राष्टÑवादी कॉँग्रेसमध्ये होते. परंतु, या सगळ्या इच्छुकांशी लढण्यातच दमछाक व्हायला नको, यासाठी त्यांनी शिवसेनेत प्रवेश केला आणि निवडूनही आले. याशिवाय लोकसभेसाठी राष्टÑवादी कॉँग्रेसबरोबर महाराष्टÑ नवनिर्माण सेना जाणार आहे. या पक्षाचे बाबाराजे जाधवरावदेखील विधानसभेसाठी इच्छुक आहेत. त्यामुळे विधानसभेसाठी जगताप यांना शब्द मिळाल्यामुळे या सगळ्या इच्छुकांच्या अपेक्षांवर पाणी फेरले आहे. त्यातील काही महत्त्वाकांक्षी हा निर्णय मान्य करतील, असे नाही.

भोर-वेल्हे-मुळशी मतदारसंघात राष्टÑवादीचे कार्यकर्ते प्रत्येक निवडणुकीत जोशात येतात. संग्राम थोपटे यांच्याविरोधात दंड थोपटतात. आता त्यांना गप्प बसावे लागणार असले, तरी मताधिक्याच्या श्रेयाची भीती राहणारच आहे. दौंडमध्ये भाजपच्या उमेदवार कांचन कुल यांचे पती राहुल कुल हेच आमदार आहेत. गेल्या वेळीचे २५ हजारांचे मताधिक्य टिकविण्याचे आव्हान त्यांच्यासमोर आहे. यापेक्षा राष्टÑवादीचे आमदारकीचे दावेदार रमेश थोरात यांचीही
परीक्षाच आहे.

च्खडकवासला मतदारसंघात भाजपचे विद्यमान आमदार भीमराव तापकीर यांची दुसरी टर्म आहे. तरी भाजपमध्येही अनेक इच्छुक आहेत. कोणत्या भागातून जास्त मते मिळतात; त्याप्रमाणे उमेदवारी दिली जाणार असल्याचे बोलले जात आहे.