दही खाणं तब्येतीसाठी चांगलं असतं. यात प्रोटीन्सचे प्रमाणही अधिक असते. दही बॅक्टेरीयाजमुळे फर्मेंट झालेले असते. म्हणूनच दह्यात काही फायदेशीर घटकांचाही समावेश होतो. दही प्रोबायोटिक्सचा चांगला स्त्रोत आहे. यामुळे चांगल्या बॅक्टेरियाजची संख्या वाढते. दह्यात कॅल्शियम, व्हिटामीन, बी, पोटॅशियम, मॅग्नेशियम मोठ्या प्रमाणात असते. जवळपास १०० ग्राम दह्यामध्ये ३.५ ग्राम प्रोटीन असते. (Who Should Avoid Eating Curd)
याव्यतिरिक्त यात अनेक पोषक घटक असतात सगळ्यात महत्वाचं म्हणजे ही उत्तम दर्जाचं प्रोबायोटिक आहेय यात चांगले बॅक्टेरियाज असतात. (Avoid making these mistakes while eating curd) तरीसुद्धा काही लोकांनी दह्याचे सेवन करणं टाळायला हवं. आयुर्वेदानुसार दह्याचे सेवन केल्यानं गॅस, ब्लोटींगसारख्या समस्या वाढू शकतात. न्युट्रिशनिस्ट प्रियांका रोहतगी यांनी हिंदी वेबसाईटशी बोलताना याबाबत अधिक माहिती दिली आहे.(Side Effects of Eating Curd Everyday)
डॉ.प्रियांका रोहतगी यांनी सांगितले की, आयुर्वेदात सांगितले आहे की दही ही जड गोष्ट आहे, ज्यांना आधीच पोटाचा त्रास आहे अशा लोकांना त्याचे जास्त सेवन केल्याने नुकसान होते. यामुळे गॅस आणि ब्लोटिंगची समस्या वाढते. पण अ‍ॅलोपेथीमध्ये अशा गोष्टींवर कोणताही अभ्यास झालेला नाही. उलट आम्ही ते प्रोबायोटिक्सचा सर्वोत्तम स्त्रोत मानतो. यामध्ये भरपूर चांगले बॅक्टेरिया असतात जे आतड्याचे आरोग्य सुधारतात.
म्हणूनच आम्ही वजन कमी करण्यासाठी दही खाण्याचा सल्ला देतो. तसे, एकंदरीत दह्याचे कोणतेही नुकसान नाही. ज्या लोकांना आधीच फुगण्याची किंवा गॅसची समस्या आहे, दही त्यांना जास्त अस्वस्थ करू शकते, परंतु असे फार कमी लोकांमध्ये होते. जर तिला वाटत असेल की दह्यामुळे त्रास होत आहे तर हिंग टाकून दही खावे.
दहीमुळे सांधेदुखीचा त्रास वाढतो असे आयुर्वेदातही मानले जाते. म्हणजेच दही खाल्ल्याने शरीरातील युरिक अॅसिड वाढते. यूरिक अॅसिडच्या अतिरेकीमुळे ते प्युरीनमध्ये मोडते. सांध्यामध्ये स्फटिकांच्या स्वरूपात प्युरीन जमा होऊ लागते. डॉ. प्रियंका यांच्या म्हणण्यानुसार दह्याचा सांधेदुखीशी काहीही संबंध नाही. दही खाल्ल्याने सांधेदुखीचा त्रास वाढत नाही. अ‍ॅलोपॅथमध्ये याचा उल्लेख नाही.
१) जर तुम्हाला अॅसिडिटीची समस्या असेल तर त्यांनी दह्याचे सेवन करू नये. विशेषतः रात्री दही खाऊ नये. उडीद डाळ दह्यासोबत खाऊ नये. या दोन गोष्टी एकत्र खाऊ नका. असे केल्याने अपचनाची समस्या वाढू शकते.
२) दह्याचे सेवन हाडे आणि दातांसाठी चांगले असते. कारण त्यात भरपूर कॅल्शियम असते. सांधेदुखीच्या रुग्णाने दही खाल्ल्यास वेदनांचा त्रास अधिक वाढू शकतो.
३) दह्यामध्ये लॅक्टोज असते. लॅक्टोज ही दुधातील साखर आहे जी लॅक्टोज एंजाइमद्वारे पचवली जाते. जर तुमच्याकडे या एन्झाइमची कमतरता असेल तर दुग्धजन्य पदार्थ खाल्ल्याने सूज आणि गॅस होऊ शकतो. जर तुम्हाला लॅक्टोजचा त्रास असेल तर दही मर्यादित प्रमाणात खा.