तेलाशिवाय भारतीय स्वयंपाकाचा विचारच करता येत नाही. स्वयंपाकात तेलाचा मोठ्या प्रमाणावर वापर केला जातो. चवीसोबतच तेलाचा आपल्या आरोग्यावरही थेट परिणाम होतो. (Cooking Oil) तेलाचा प्रकार, प्रमाण आणि वापरण्याची पद्धत जाणून घेणे अत्यंत आवश्यक आहे. स्वयंपाकाच्या तेलाशी संबंधित काही गोष्टींची काळजी न घेतल्याने आरोग्यावर वाईट परिणाम होतो. (Which is best cooking oil for health)
जेवण बनवताना कोणत्या तेलाचा वापर करायचा?
स्वयंपाकासाठी अनेक प्रकारची तेले वापरली जातात. यामध्ये प्रामुख्याने मोहरीचे तेल (Mustard Oil), ऑलिव्ह तेल (Olive Oil), खोबरेल तेल (Coconut Oil), कॅनोला तेल (Canola Oil) आणि अॅव्होकॅडो तेल (Avocado Oil) यांचा समावेश होतो. सर्व तेलांमध्ये स्वयंपाकाच्या तेलाचे वेगवेगळे गुणधर्म (Cooking Oil Properties) आढळतात. कुकिंग ऑइल एक्सपर्ट लिझ वेंडी यांनी टाईम्स वेबसाइटशी बोलताना कोणते तेल आरोग्यासाठी चांगले आणि कोणते वाईट हे सांगितले आहे.
हृदयासाठी ऑलिव्ह ऑईल फायदेशीर ठरतं
एक्स्ट्रा व्हर्जिन ऑलिव्ह ऑइलमध्ये शिजवलेले अन्न आरोग्यासाठी खूप फायदेशीर असते. ऑलिव्ह ऑईल (एक्स्ट्रा व्हर्जिन ) पूर्णपणे शुद्ध आहे. रिफाइंड न केल्यामुळे या तेलाचा दर्जा खूप चांगला असतो. या तेलामध्ये आढळणारे व्हिटॅमिन ई, व्हिटॅमिन के, लोह, मोनोअनसॅच्युरेटेड फॅट आणि पॉलीअनसॅच्युरेटेड फॅटी अॅसिड हृदयासाठी खूप चांगले असतात. सॅलेड, डिप्स आणि अशा पदार्थांमध्ये ऑलिव्ह ऑइल वापरलं जाऊ शकतं, जिथे तुम्ही ते गरम न करता वापरू शकता. ऑलिव्ह ऑइलचा मंद आचेवरील पदार्थ शिजवण्यासाठी आहारात समावेश करू शकता.
खोबरेल तेल
खोबरेल तेलाबाबत तज्ज्ञांची वेगवेगळी मते आहेत. खोबरेल तेलात (High Saturated Fat) उच्च संपृक्त चरबी जास्त प्रमाणात आढळते. सॅच्युरेटेड फॅट आरोग्यासाठी हानिकारक मानली जाते. तज्ज्ञांच्या मते खोबरेल तेलाचा वापर कमी प्रमाणात करता येतो. या तेलात शिजवलेले अन्न खाल्ल्याने कोलेस्ट्रॉल नियंत्रणात राहते.
घरात माणसं किती आणि तुम्ही तेल किती वापरता? चांगल्या तब्येतीसाठी किती, कोणतं तेल वापरावं? वाचा
सुर्यफूलाचं तेल
सूर्यफूल तेल म्हणजेच व्हिटॅमिन ई सूर्यफूल तेलामध्ये मुबलक प्रमाणात आढळते. या तेलात शिजवलेल्या अन्नाला तेलाची चव नसते. या तेलात ओमेगा-6 फॅटी अॅसिड आढळते. हे तेल कमी प्रमाणात वापरणे शरीरासाठी फायदेशीर आहे. सूर्यफूल तेलाच्या अतिवापराने शरीरात जळजळ होऊ शकते. हे तेल उच्च आचेवर शिजवण्यासाठी वापरले जाते. याचा वापर सामान्यतः काहीतरी भाजण्यासाठी केला जातो.
कॅनोला तेल
कॅनोला तेलाला (Canola Oil) पांढरे मोहरीचे तेल देखील म्हणतात. त्यात सॅच्युरेटेड फॅट सर्वात कमी आढळते. या तेलात जास्त आचेवर अन्न शिजवल्यास जास्त फायदा होतो. कॅनोला तेल हे आरोग्यासाठी खूप फायदेशीर मानले जाते.
शेंगदाण्याचे तेल
शेंगदाणा तेल हे आरोग्यासाठी खूप फायदेशीर मानले जाते. या तेलात शिजवलेले अन्न आरोग्याच्या दृष्टीने खूप चांगले असते. शेंगदाणा तेलात मोनोअनसॅच्युरेटेड फॅट असते. यामुळे मधुमेह आणि हृदयाशी संबंधित आजारांमध्ये आराम मिळतो. यामध्ये उच्च आचेवर अन्न शिजवले जाते. डाळ, पॅनकेक आणि कॉर्न आलू टिक्की सारख्या गोष्टी बनवता येतात.