हृदयाशी संबंधित आजारांचा धोका झपाट्याने वाढत आहे. आता केवळ वृद्धच नाही तर लहान मुले आणि तरुणही त्याला बळी पडत आहेत. वर्ल्ड हेल्थ ऑर्गनायझेशन (WHO) च्या अहवालानुसार, जगभरात सर्वाधिक मृत्यू हृदयविकारामुळे होतात. हृदयाशी संबंधित विविध आजारांमुळे दरवर्षी सुमारे 17.9 दशलक्ष लोकांचा मृत्यू होतो. हृदयाशी संबंधित आजारांबाबत जनजागृती करण्याच्या उद्देशाने दरवर्षी 29 सप्टेंबर रोजी जागतिक हृदय दिन साजरा केला जातो. असे मानले जाते की हृदयविकाराचा धोका वाढवण्यासाठी, कारणे, जोखीम आणि प्रतिबंध करण्याच्या पद्धतींबद्दल जागरूक असणे फार महत्वाचे आहे. ( World heart day cardiologist explain about 8 types of foods good and bad for heart)
हृदय निरोगी ठेवण्याचे उपाय?
फोर्टिस एस्कॉर्ट्स हॉस्पिटल, फरिदाबाद येथील प्रिन्सिपल कन्सल्टंट कार्डिओलॉजी डॉ. कमल गुप्ता यांच्या मते, हृदयविकारांमध्ये खाण्यापिण्याची महत्त्वाची भूमिका असते. काही गोष्टी हृदयाला निरोगी ठेवतात तर काही हानिकारक ठरू शकतात. कोणत्या प्रकारचे अन्न जास्त खावे आणि कोणते टाळावे हे एकदा समजले की, तुम्ही तुमच्या हृदयविकाराचा धोका निश्चितपणे कमी करू शकता.
फास्ट फूडपासून लांब राहा
कमी-कॅलरी, पोषक तत्वांनी युक्त फळे आणि भाज्या अधिक खा. उच्च-कॅलरी, उच्च-सोडियमयुक्त पदार्थ, जसे की प्रक्रिया केलेले किंवा जलद अन्न कमी करा.
अन्हेल्दी फॅट्सचे सेवन
रक्तातील उच्च कोलेस्टेरॉलमुळे रक्तवाहिन्यांमध्ये प्लेक तयार होतो, ज्याला एथेरोस्क्लेरोसिस म्हणतात, ज्यामुळे हृदयविकाराचा झटका आणि स्ट्रोकचा धोका वाढतो. ट्रान्स फॅट्स जसे की वनस्पती तूप किंवा तेच तेल पुन्हा पुन्हा वापरणे टाळा. पोषण निर्देशिकेनुसार, संतृप्त चरबीचे प्रमाण प्रत्येक दिवसाच्या एकूण उष्मांकाच्या 10 टक्क्यांपेक्षा कमी असावे.
केक्स, पेस्ट्रीज जास्त खाऊ नका
कुकीज, केक, फ्रॉस्टिंग्स, क्रॅकर्स आणि चिप्सची फूड लेबले तपासण्याची खात्री करा. ते केवळ पौष्टिक मूल्यांमध्येच कमी नसतात, परंतु काहींमध्ये ट्रान्स फॅट्स देखील असतात. ट्रान्स फॅट्स यापुढे अन्नामध्ये जोडण्याची परवानगी नाही. त्याचप्रमाणे, तुम्ही स्वयंपाकाचे तेल वारंवार बदलले पाहिजे, जसे की सूर्यफूल, कधी केसर, सोयाबीन, ऑलिव्ह किंवा मोहरीचे तेल पुढच्या वेळी. मोहरीचे तेल (मोहरीचे तेल) उच्च तापमानातही (250 अंश सेंटीग्रेड पर्यंत) स्थिर राहते. तुम्ही जे काही तेल वापरता, ते प्रमाण मर्यादित ठेवा कारण सर्व प्रकारच्या तेलांमध्ये कॅलरीज जास्त असतात.
आहारात मीठाचे प्रमाण कमी करा
जास्त मीठ खाल्ल्याने उच्च रक्तदाबाचा धोका वाढू शकतो, जे हृदयविकाराचे कारण असू शकते. निरोगी हृदयासाठी मीठ (सोडियम) चे सेवन कमी करणे खूप महत्वाचे आहे. अमेरिकन हार्ट असोसिएशनने शिफारस केली आहे की प्रत्येक निरोगी प्रौढ व्यक्तीने दररोज 2,300 मिलीग्राम (मिग्रॅ) सोडियम (सुमारे एक चमचे) पेक्षा जास्त सेवन करू नये.
फळं भाज्या जास्त खा
भाज्या आणि फळे जीवनसत्त्वे आणि खनिजांचे चांगले स्रोत आहेत. फळे आणि भाज्या देखील कमी कॅलरीज आहेत आणि अधिक तंतुमय आहेत. अशा परिस्थितीत, अधिक फळे आणि भाज्यांचे सेवन करून, आपण आपल्या नियमित आहारातून उच्च-कॅलरी अन्न जसे की मांस, चीज आणि स्नॅक पदार्थ कमी करू शकता.
अन्नधान्य
संपूर्ण धान्य हे फायबरचे चांगले स्त्रोत आहेत आणि आपल्या रक्तदाब आणि हृदयाच्या आरोग्यासाठी चांगले पोषक घटक देखील आहेत. परंतु तुम्ही पांढरे आणि शुद्ध केलेले पीठ, पांढरा ब्रेड, मफिन्स, फ्रोझन मफिन्स, कॉर्नब्रेड, डोनट्स, बिस्किटे, द्रुत ब्रेड, केक, पाई, अंडी नूडल्स, बटर केलेले पॉपकॉर्न टाळावे.
मासे, कमी फॅट असलेले दुग्धजन्य पदार्थ आणि अंडी हे प्रथिनांचे चांगले स्रोत आहेत. काही मासे ओमेगा -3 फॅटी ऍसिडमध्ये समृद्ध असतात जे शरीरातील रक्तातील चरबी कमी करू शकतात, ज्याला ट्रायग्लिसराइड म्हणतात. इतर स्त्रोतांमध्ये फ्लेक्ससीड, अक्रोड, सोयाबीन आणि कॅनोला तेल यांचा समावेश होतो. बीन्स, मटार आणि मसूर हे प्रथिनांचे स्त्रोत आहेत ज्यात चरबी कमी आणि कोलेस्ट्रॉल कमी आहे, त्यामुळे ते मांसासाठी चांगले पर्याय बनतात.