जेवल्यानंतर किंवा खूप जास्त पाणी प्यायल्यानंतर अनेक वेळा पोटातून आवाज येत राहतो. वैद्यकीय भाषेत स्टमक ग्रोलिंग ( Stomach growling) असे म्हणतात. अनेकदा या प्रकारचा आवाज अन्नाच्या पचनाशी संबंधित असतो. या प्रकारचा आवाज सामान्यतः पचनाच्या वेळी पोट आणि आतड्यांमधून येतो. आतडे रिकामे असल्याने अन्न आणि पाणी तिथून जात असताना असा आवाज येतो. हे सहसा सामान्य मानले जाते. वारंवार येणारे ओटीपोटातले आवाज हे पाचन तंत्रातील गंभीर स्थितीचे लक्षण असू शकते, ज्याकडे दुर्लक्ष करणं आजारांचे कारणही ठरू शकते. (Digestion issues home remedy)
जेव्हा अन्न लहान आतड्यात पोहोचते, तेव्हा शरीर अन्न तोडण्यासाठी आणि पोषण शोषण्यासाठी एंजाइम सोडते. पचनाच्या या प्रक्रियेदरम्यान असा आवाज येऊ शकतो. भूक हे आणखी एक प्रमुख कारण असू शकते. अनेकवेळा दीर्घकाळ काहीही न खाल्ल्याने शरीर नियमित पचनाची प्रक्रिया सुरू करते. असे मानले जाते की या प्रकारचा आवाज एका वेळी सुमारे 20 मिनिटे येऊ शकतो आणि पोटात अन्न जाईपर्यंत दर तासाला पुन्हा सुरू होऊ शकतो.
एंडोक्रिनोलॉजी अँड मेटाबॉलिझम क्लिनिक ऑफ नॉर्थ अमेरिकेने प्रकाशित केलेल्या लेखानुसार, जेव्हा तुम्हाला भूक लागते तेव्हा मेंदूतील संप्रेरक पदार्थ खाण्याची इच्छा सक्रिय करतात, जे नंतर आतडे आणि पोटात सिग्नल पाठवतात. परिणामी, तुमच्या पचनमार्गातील स्नायू आकुंचन पावतात आणि आवाज निर्माण करतात.
पोटातून आवाज येण्याची सामान्य आणि गंभीर कारणं
भूक आणि पचन ही दोन सामान्य कारणे आहेत. मात्र, अशा आवाजामागे काही कारणे असू शकतात. तसेच क्रॉन्स डिसीज, फूड ऍलर्जी, डायरिया, गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल (GI) रक्तस्त्राव, संसर्गजन्य एन्टरिटिस आणि अल्सरेटिव्ह कोलायटिस यासारख्या गंभीर आजारांमुळे असा आवाज येऊ शकतो. ज्यासाठी तातडीने तपास करणे गरजेचे आहे. आवाजासोबतच पोटात आणखी काही त्रास जाणवत असेल, तर डॉक्टरांशी संपर्क करणे चांगले. जाणून घेऊया पोटातून येणारा आवाज बंद करण्यासाठी कोणते उपाय आहेत.
उपाय
भरपूर पाणी प्या
पोटदुखी थांबवण्याचा एक ग्लास पाणी पिणे हा एक प्रभावी मार्ग आहे, विशेषतः जर वेळेवर काही खाणे शक्य नसेल तर. पोट भरण्यासोबतच पाणी पचनालाही मदत करते. या दोन्ही क्रिया पोटाची वाढ थांबवण्यास किंवा आवाज कमी करण्यास मदत करतात. चांगल्या परिणामांसाठी, दिवसभर हळूहळू पाणी प्या.
थोड्या थोड्या वेळानं काहीतरी खात राहा
पोट रिकामे असताना असे होऊ शकते. हे पोटाला कशाची तरी गरज असल्याचे लक्षण आहे. थोडेसे जेवण किंवा नाश्ता खाल्ल्याने आवाज तात्पुरता थांबू शकतो. तुम्ही दिवसातून तीन मोठ्या जेवणाऐवजी 4 ते 6 लहान मील्स घेऊ शकता.
हर्बल चहा
पुदिना, आले आणि एका विशिष्ट जातीची बडीशेप यापासून बनवलेला हर्बल चहा तुमच्या पचनास मदत करू शकतो आणि तुमच्या आतड्याच्या स्नायूंना आराम देतो. पोटातील जळजळ कमी करण्यासाठी कॅमोमाइल उत्तम आहे, आले फुगणे कमी करते आणि पेपरमिंट गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल तणावाची लक्षणे दूर करण्यास फायदेशीर ठरते.
लसूण
लसणात ऍलिसिन नावाचे तत्व असते. असे मानले जाते की हे रसायन जठराची सूज असलेल्या लोकांना मदत करू शकते. ऍलिसिन पोट फुगणे कमी करून मदत करते. पचनास मदत करण्यासाठी सकाळी लसणाचा कच्चा तुकडा खा.
दही, क्विनोआ, चिया सीड्स, बीट्स, आले, आणि मासे यांचा आहारात समावेश केला पाहिजे ज्यामुळे पचन सुधारते आणि पोट निरोगी राहते. तसेच, हायड्रेटेड राहण्यास विसरू नका, कारण निरोगी पचनासाठी पाणी आवश्यक आहे.
कॅफेनचं अतिसेवन टाळा
कॉफी हे आम्लयुक्त पेय आहे जे जास्त प्रमाणात सेवन केल्यास पोट खराब होऊ शकते. त्याऐवजी एक कप ग्रीन टी पिणे हा एक चांगला पर्याय आहे. हे फुगणे आणि पोटातील वायूपासून आराम देते. हे पोटाच्या अल्सरमध्ये देखील उपयुक्त आहे. ग्रीन टीमध्ये हेल्दी बायोएक्टिव्ह कंपाऊंड्स आणि अँटिऑक्सिडंट्स देखील असतात.