युरेथ्रल इन्फेक्शन (Urethral Infection) किंवा युरिनरी ट्रॅक्ट इन्फेक्शन (UTI) हा तुमच्या लघवी प्रणालीच्या काही भागामध्ये झालेला संसर्ग आहे. त्यामध्ये तुमचे मूत्रपिंड, मूत्राशय, मूत्रमार्ग आणि मूत्रमार्ग यांचा समावेश होतो. (Urine Infection Prevention) जर तुम्ही स्त्री असाल तर तुम्हाला मूत्रमार्गात संसर्ग होण्याची शक्यता पुरुषांपेक्षा जास्त असते. महिलांमध्ये हा दुसरा सर्वात सामान्य संसर्ग आहे. (Why are uti more common in females than males know the 7 ways to get a urinary tract infection)
NCBI च्या मते, 24 व्या वर्षी तीनपैकी एका महिलेला मूत्रमार्गाच्या संसर्गाचा (UTI) अनुभव येतो. सुमारे 50 टक्के स्त्रियांना त्यांच्या आयुष्यात एकदा तरी हा संसर्ग होतो. पुरुषांपेक्षा महिलांना यूटीआयचा धोका जास्त का असतो? आणि हा संसर्ग पसरवण्याचे जोखीम घटक कोणते आहेत? या प्रश्नांची उत्तरे तुम्हाला येथे सहज मिळू शकतात.
स्त्रियांचे मूत्रमार्ग पुरुषांपेक्षा वेगळ्या पद्धतीने तयार होतात, म्हणूनच पुरुषांपेक्षा स्त्रियांमध्ये यूटीआय अधिक सामान्य असतात. ऑफिस ऑन वुमेन्स हेल्थच्या मते, महिलांमध्ये यूटीआय जास्त प्रमाणात आढळतात कारण महिलांचा मूत्रमार्ग पुरुषापेक्षा लहान असतो. त्यामुळे बॅक्टेरियांना मूत्राशयात प्रवेश करणे सोपे होते.
किडनी स्टोनमुळे युटीआय उद्भवतो
यूटीआयसाठी सर्वात सामान्य जोखीम घटकांपैकी एक म्हणजे मूत्रपिंड दगड. हे तुमच्या मूत्रमार्गात अडथळा आणतात, ज्यामुळे लघवी बाहेर पडणे कठीण होते. आणि परिणामी बॅक्टेरिया वाढू लागतात. नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ डायबिटीज अँड डायजेस्टिव्ह अँड किडनी डिसीजेस (NIDDK) च्या मते, स्टोनची निर्मिती अनुवांशिक असू शकते, परंतु तुम्ही ते चांगले हायड्रेटेड राहून, जास्त सोडियम टाळून आणि तुम्ही किती प्राणी प्रथिने खाण्यावर मर्यादा घालून तब्येत चांगली ठेवू शकता.
शरीर संबंधांमुळे युटीआयचा धोका
सेक्स केल्याने शरीरातील द्रव एकमेकांमध्ये मिसळतात. याचा अर्थ लैंगिक संबंध निर्माण करणारे जीवाणू योनीतून मूत्रमार्गात जातात. हेच कारण आहे की लैंगिकदृष्ट्या सक्रिय महिलांमध्ये यूटीआयची अधिक प्रकरणे दिसतात. तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की यूटीआय संसर्ग रोखण्याचा सर्वोत्तम मार्ग म्हणजे सौम्य साबण आणि पाण्याने अंग स्वच्छ ठेवणे आणि लैंगिक संबंधानंतर लघवी करणे.
चुकीच्या पद्धतीनं टॉयलेट पेपर वापरल्यानं युटीआयचा धोका वाढतो. इंटरनॅशनल जर्नल ऑफ क्लिनिकल प्रॅक्टिसमध्ये प्रकाशित 2021 च्या अभ्यासात असे आढळून आले आहे की 719 पैकी 61.9% महिलांनी UTIs टाळण्यासाठी एक मार्ग म्हणून समोरून मागे पुसण्याची नोंद केली आहे. याचा अर्थ असा की तुम्ही टॉयलेट पेपर कसे वापरता यावर संसर्गाचा धोका अवलंबून असतो.
लघवी जास्तवेळ रोखून ठेवणं
जर तुम्ही बहुतेक वेळा लघवीला धरून राहिल्यास, तुम्हाला कधीही UTI संसर्ग होऊ शकतो. लघवीची थैली वेळोवेळी रिकामी करणे तुमच्या आरोग्यासाठी खूप महत्वाचे आहे. अशा स्थितीत, तज्ज्ञ 3 तासांपेक्षा जास्त लघवी थांबविण्याची शिफारस करत नाहीत.
सकाळी पोट साफ व्हायला त्रास होतो? रोज ४ पदार्थ खा, गॅस, ॲसिडिटीपासून मिळेल आराम
अनियंत्रित डायबिटीसमुळे युटीआयचा धोका
तुम्हाला मधुमेह असल्यास, तुमच्या रक्तातील साखरेवर नियंत्रण ठेवणे हा मूत्रमार्गात होणारे संक्रमण टाळण्यासाठी सर्वोत्तम मार्ग आहे. मधुमेह असणा-या लोकांना या संसर्गाची अधिक शक्यता असण्याचे कारण म्हणजे मूत्राशयाच्या नसांमध्ये रक्त प्रवाह कमी होऊ शकतो, ज्यामुळे मूत्राशय योग्यरित्या आकुंचन पावणे आणि ते पूर्णपणे रिकामे करणे कठीण होते.
वाढलेली शुगर लेव्हल कायम कंट्रोलमध्ये राहील; फक्त रात्री जेवल्यानंतर १० मिनिटं 'ही' गोष्ट करा
घट्ट अंडरवेअरचा वापर
घट्ट अंडरवेअर, विशेषत: स्पॅन्डेक्स किंवा नायलॉन अंडरवेअरमुळे ओलावा येतो. ज्यामुळे बॅक्टेरिया वाढू शकतात. अशा स्थितीत कॉटन अंडरवेअरचा वापर केल्यास हा धोका कमी होऊ शकतो.
शरीरात पाण्याची कमतरता
शरीर हायड्रेटेड राहिल्याने तुमचा UTI चा धोका कमी होतो कारण तुम्हाला जास्त वेळा लघवी करावी लागते. जेव्हा तुम्ही नियमितपणे लघवी करता तेव्हा ते तुमच्या मूत्राशयात बसलेले बॅक्टेरिया बाहेर काढून टाकण्यास मदत करते.