उच्च रक्तदाब (High BP) ही एक गंभीर आरोग्य समस्या आहे. स्ट्रोक, हृदयविकाराचा झटका आणि मूत्रपिंडाचा आजार यासारख्या अनेक आरोग्य समस्यांचे हे प्रमुख कारण आहे. उच्च रक्तदाबाचा त्रास असलेल्या अनेकांना हे माहीत नसते कारण त्याची लक्षणे सौम्य असतात. अनेकदा लोकांना हृदयविकाराचा झटका किंवा स्ट्रोक आल्यावरच कळते. (6 Reasons given by the doctor why does the blood pressure not decrease even after taking pills)
जागतिक उच्च रक्तदाब दिन (World Hypertension Day 2022) दरवर्षी 17 मे रोजी साजरा केला जातो. या सायलेंट किलर आजाराबाबत लोकांना जागरूक करणे हा या दिवसाचा मुख्य उद्देश आहे. जागतिक उच्च रक्तदाब दिन-2022 ची थीम 'तुमचा रक्तदाब अचूकपणे मोजा, नियंत्रित करा, दीर्घायुष्य जगा' ही आहे. जगातील 30 टक्क्यांहून अधिक लोकसंख्येला उच्च रक्तदाबाचा त्रास असल्याचे मानले जाते.
ब्लड प्रेशर नियंत्रित करण्यासाठी अनेक पद्धती आणि औषधे आहेत, ज्या खूप प्रभावी आहेत. काही वेळा औषधे व इतर उपाय करूनही रक्तदाब नियंत्रणात आणणे शक्य होत नाही. डॉ प्रभात रंजन सिन्हा यांच्यामते रक्तदाबाची औषधे काम करत नाहीत यासाठी अनेक कारणे जबाबदार आहेत.
1) एकाचवेळी खूप औषधं घेणं
डॉक्टरांच्या म्हणण्यानुसार, असे होऊ शकते की तुम्ही औषध योग्यरित्या घेत नसाल किंवा तुम्ही इतर अनेक औषधे घेत आहात, ज्यामुळे रक्तदाबाच्या औषधाच्या परिणामात अडथळा येत आहे. जे लोक एकापेक्षा जास्त गोष्टींचे औषध घेतात त्यांच्या बाबतीत असे घडते की कधीकधी ते त्यांचे औषध घेणे विसरतात किंवा चुकीचे औषध घेतात. यामुळे, रक्तदाब जास्त आणि खूप कमी होतो.
काळे पडलेले स्विच बोर्ड २ मिनिटात होतील स्वच्छ; फक्त ३ उपाय करा, घर नेहमी दिसेल चकाचक
2) चुकीचं रिडींग येणं
तुमचे डॉक्टर चुकीचे रक्तदाब मोजत आहेत. हे मशीनच्या बिघाडामुळे असू शकते. रक्तदाब मोजण्याची पद्धत चुकीची पद्धत याला जबाबदार असू शकते.
भारतीय महिला होतात पुरुषांपेक्षा 'लवकर' सेक्शुअली ऍक्टिव्ह; Sex Life चं गुपीत सांगणारा रिसर्च समोर
3) जंक फूडचं अतिसेवन
जंक फूड किंवा प्रोसेस्ड फूड जास्त खाल्ल्याने आरोग्यावर वाईट परिणाम होतो. यामुळे रक्तदाब जास्त किंवा कमी असू शकतो.
4) जास्त मीठाचं सेवन
जेवणात अनेक ठिकाणी मीठ वापरले जाते. जे अन्न करतना किंवा पॅकेज्ड अन्नपदार्थांमध्येही असते. रेस्टॉरंट फूडमध्ये देखील जास्त मीठ असू शकते. ज्यांना उच्च रक्तदाबाचा त्रास आहे त्यांनी मीठाचे सेवन कमी करावे.
वॉटर फिल्टर, माठाच्या नळातून सतत पाणी गळतं? ५ ट्रिक्स, पाणी गळणं कायमचं होईल बंद
5) व्यायाम न करणं
निरोगी आयुष्यासाठी व्यायाम खूप महत्त्वाचा आहे. वजन कमी करण्यासाठी, शारीरिक व्यायाम करा, दारूचे सेवन कमी करा. यामुळे तुमचा रक्तदाब कमी होईल. तुम्ही धूम्रपान करत असल्यास, धूम्रपान सोडल्याने तुमच्या हृदयाच्या आरोग्याला होणारा धोका कमी होऊ शकतो. रक्तदाब इतर आजारांमुळेही वर किंवा खाली जाऊ शकतो. म्हणूनच नियमितपणे संपूर्ण शरीराची तपासणी करणे खूप महत्वाचे आहे.
उच्च रक्तदाब असल्याचं काय कराल?
1) जर तुमच्या घरात उच्च रक्तदाबाचा रुग्ण असेल तर रक्तदाब मोजण्यासाठी मशीन जरूर ठेवा आणि काही लक्षणे दिसताच तुम्ही बेफिकीर न राहता मशिनने रक्तदाब मोजा. एकदा तुमचा रक्तदाब मोजला गेला की तुम्ही कोणतेही प्राथमिक उपचार करू शकता.
2) ब्लडप्रेशर वाढत असल्याचे लक्षात येताच तुमच्या हातातील जे काही काम असेल ते सोडून द्या आणि लगेच झोपा. आरामात झोपा आणि पोटावर हात ठेवा आणि नंतर दीर्घ श्वास घ्या. यामुळे रक्तदाब जितका वाढला आहे, तो तसाच राहील, तो आणखी वाढणार नाही, त्यामुळे तुमचा रक्तदाब वाढल्यावर ही तुमची पहिली गोष्ट करावी.
3) रक्तदाब वाढल्यावर काहीही खायला घालण्याचा निर्णय घेऊ नका, कारण माहितीच्या अभावामुळे तुम्ही त्यांना रक्तदाब कमी करण्यासाठी काहीही खाल तर त्याचा विपरीत परिणाम होण्याची असल्याची शक्यता आहे. जास्त पाणी प्या. अर्धा ग्लास पाणी नाही तर रुग्णाला एकावेळी दोन ते तीन ग्लास पाणी द्यावे लागते
4) रक्तदाब वाढल्यास, रुग्णाला अशा ठिकाणी आणा जिथे चांगली हवा असेल आणि सूर्यप्रकाश नसेल. जर रुग्ण उन्हात बसला असेल तर त्याला उचलून दुसरीकडे आणा, अन्यथा तुमच्याशी बोलत असताना रुग्णाची प्रकृती बिघडू शकते.