मासिक पाळीच्या काळात कधीकधी माझ्या नाकातून रक्त येतं असं नुकतंच अभिनेत्री जान्हवी कपूरने एका मुलाखतीत सांगितलं (Janhavi Kapoor). मासिक पाळीदरम्यान होत असलेले मूड स्विंग्ज आणि त्यात नाकातून रक्त येण्याचा त्रास यानं मी हैराण होते असं ती म्हणाली तेव्हा अनेकींना वाटलं की हे काहीतरी अजब आहे (Period Pain). असं नाकातून रक्त का येईल. पण तसं होऊ शकतं.
एचटी लाइफस्टाइलला दिलेल्या मुलाखतीत, डॉ. मधु जुनेजा सांगतात की काही महिलांना मासिक पाळीदरम्यान नाकातून रक्तस्त्राव होण्याचा त्रास होतो. मासिक पाळी दरम्यान पोट दुखणं किंवा अंगदुखी होणं कॉमन आहे. पण काहींच्या नाकातून रक्तस्त्राव होतं. याला कॅटामेनियल एपिस्टॅक्सिस असेही म्हणतात(Janhvi Kapoor opens up on her period pain: 'When I'm free at home, the pain is paralysing, there was a phase where my nose would bleed').
मासिक पाळीदरम्यान, नाकातून रक्तस्त्राव का होतो?
हार्मोनल इमबॅलेन्स
मासिक पाळीचे संप्रेरक, प्रामुख्याने इस्ट्रोजेन आणि प्रोजेस्टेरॉन आंतरक्रियाद्वारे नियंत्रित केले जाते. मासिक पाळीच्या दरम्यान, या हार्मोन पातळीमध्ये लक्षणीय घट होते, ज्यामुळे शरीराच्या विविध भागांवर आणि रक्तवाहिन्यांवर परिणाम होतो. इस्ट्रोजेनच्या पातळीत अचानक घट झाल्याने रक्तवाहिन्या नाजूक होतात. ज्यामुळे नाकातून रक्त येतं.
ऐन तारुण्यात हाडं ठणकतात म्हणून डॉक्टरची बिलं भरता? फक्त ४ गोष्टी करा, हाडं होतील बळकट
रक्ताच्या गुठळ्या
मासिक पाळीदरम्यान नाकातून रक्तस्त्राव होण्यामागे कारण म्हणजे ब्लड क्लॉटिंग. मासिक पाळीच्या रक्तामध्ये अँटीकोआगुलंट्सचे गुणधर्म असतात. जो गर्भाशयाच्या अस्तरातून सुरळीत प्रवाह होण्यास मदत करतो. परंतु, या बदलांमुळे कधीकधी नाकासह शरीराच्या इतर भागांमधून रक्तस्त्राव होण्याची शक्यता असते.
रक्त प्रवाह
मासिक पाळी दरम्यान, रक्त प्रवाह आणि रक्तदाब वाढू शकतो, ज्यामुळे नाकातून रक्तस्त्राव होण्याचा धोकाही वाढतो. गर्भाशयाच्या अस्तरातून रक्त प्रवाह वाढणे आवश्यक आहे. परंतु, नाकाच्या रक्तवाहिन्यांवर देखील त्याचा परिणाम होऊ शकतो. ज्यामुळे नाकातून रक्तस्त्राव होण्याची शक्यता वाढते.
नाकातून रक्तक्षय आणि ॲलर्जी
काही स्त्रियांना हार्मोनल बदलांमुळे नाकातून रक्तक्षय आणि ॲलर्जी होऊ शकते. अशा स्थितीत नाकाचा पडदा कोरडा पडू शकतो. ज्यामुळे नाकातून रक्तस्त्राव होण्याची शक्यता वाढते.
स्ट्रेस इतका की कामावर फोकसच करता येत नाही? योगगुरु सांगतात ५ उपाय, ताण होईल गायब
ताण आणि जीवनशैलीतील बदल
वाढलेला ताण आणि जीवनशैलीतील बदल, जसे की अपुरी झोप आणि आहाराच्या सवयी बदलल्याने, अनेक शारीरिक बदल घडतात. रक्तदाब आणि एकूणच रक्तवहिन्यासंबंधीच्या आरोग्यावर परिणाम होऊ शकतो. ज्यामुळे नाकातून रक्तस्त्राव होण्याची शक्यता वाढते.