न्याहारी हे दिवसातील सर्वात महत्त्वाचे जेवण असल्याचे म्हटले जाते. सर्व डॉक्टर आणि तज्ज्ञ नाश्त्याचे फायदे सांगतात. अर्थात निरोगी नाश्ता दिवसभर ऊर्जा आणि उत्तम आरोग्यासाठी आवश्यक आहे, परंतु दुपारचे जेवण आणि रात्रीचे जेवण तितकेच महत्त्वाचे आहे. चिंतेची बाब म्हणजे, लोक रात्रीचे जेवण हलके घेतात किंवा ते वगळतात. (According to ayurveda doctor rekha 5 foods to avoid for dinner)
संध्याकाळी 7 नंतर काहीही खाल्ल्याने वजन वाढू शकते आणि सहसा रात्रीचे जेवण पूर्णपणे वगळले जाते. रात्रीचे जेवण शरीरासाठी आणि आरोग्यासाठी खूप महत्त्वाचे असते. रात्री जास्त खाणे किंवा न खाणे हे दोन्ही नियम चुकीचे आहेत. दुसरे म्हणजे, आपण रात्री काय खात आहात याची काळजी घेणे देखील महत्त्वाचे आहे.
रात्री काय खाऊ नये?
आयुर्वेद डॉक्टर रेखा राधामणी यांच्या म्हणण्यानुसार, काही लोक रात्रीच्या जेवणात मांस, चिकन, दही आणि पराठा यासारख्या पदार्थांचे सेवन करतात, जे पूर्णपणे चुकीचे आहे. रात्रीचे जेवण हलके असलेच पाहिजे, पण त्याचबरोबर ते आरोग्यदायीही असले पाहिजे, असा आयुर्वेद तज्ज्ञांसह सर्व आहारतज्ज्ञ दीर्घकाळापासून आग्रही आहेत. नक्कीच, रात्रीच्या वेळी टाळले पाहिजे अशा पदार्थांची यादी आहे कारण ते आयुर्वेदानुसार कफ दोषामध्ये असंतुलन निर्माण करतात.
गहू
आयुर्वेदात गहू भारी मानला जातो. ते पचायला खूप वेळ लागतो असं म्हणतात. यामुळेच रात्री गहू आणि त्यापासून बनवलेल्या पदार्थांचे सेवन केल्याने तुमची अमा म्हणजेच विषारी वाढते आणि त्याचा पचनसंस्थेवर परिणाम होऊ शकतो.
दही
रात्रीच्या वेळी अनेकजण दही सेवन करत असल्याचे अनेकदा दिसून येते. आयुर्वेदानुसार दही कफ आणि पित्त वाढवते. म्हणजेच याचे सेवन केल्याने खोकला, घसा खवखवणे, घसा खवखवणे अशा अनेक समस्या उद्भवू शकतात. त्याऐवजी ताक पिऊ शकता.
मैदायुक्त पदार्थ
मैद्याला गोड विष म्हणतात कारण त्यात फायबर नसते आणि जास्त प्रमाणात सेवन केल्याने बद्धकोष्ठता, मूळव्याध अशा अनेक समस्या उद्भवू शकतात. रात्री मैद्यापासून बनवलेल्या गोष्टी पचायलाही जड जाते.
गोड पदार्थ
असे बरेच लोक आहेत ज्यांना जेवणानंतर गोड खाणे आवडते. आजकाल सर्व प्रकारची मिठाई किंवा चॉकलेट्स जास्त प्रमाणात वापरली जातात. या गोष्टी जड असतात ज्या शरीराला पचायला कठीण होतात आणि तुम्हाला श्लेष्मा तयार होण्याची शक्यता असते.
कच्चे सॅलेड
सॅलेड आरोग्यासाठी अनेक प्रकारे फायदेशीर आहे यात शंका नाही. पण रात्री ते खाणे टाळावे. हे थंड आणि कोरडे आहे जे वात वाढवू शकते. डॉक्टरांच्या म्हणण्यानुसार, पचनसंस्थेचा अग्नीशी संबंध असतो आणि तो रात्री मंदावतो. साहजिकच अन्न पचले नाही तर विषारी घटक शरीरात जमा होऊ शकतात. याला अमा (Ama) म्हणतात आणि म्हणूनच अशा गोष्टींचे सेवन केल्याने वजन वाढणे, लठ्ठपणा, मधुमेह, त्वचाविकार, पोटाचे विकार, हार्मोनल गडबड इ.