सकारात्मक ऊर्जा

आपल्या रंगावर नाही तर आपल्या अंतरंगात काय आहे यावर आपली उर्ध्व किंवा अधोगती ठरलेली असते. अंतरंगातील ही गोष्ट म्हणजे आपला दृष्टिकोन, आपली मनोवृत्ती.

डॉ. दत्ता कोहिनकर

एक फुगेवाला जत्रेमध्ये हेलियम वायू भरलेले (गॅसचे) फुगे विकून उदरनिर्वाह करायचा. मध्येच तो एखादा फुगा आकाशात सोडायाचा. उंच उडत जाणारा फुगा पाहून मुले फुगे घेण्यासाठी पालकांना आग्रह करायचे व त्याचा धंदा जोरात सुरू व्हायचा. एका लहान मुलाने या फुगेवाल्याला प्रश्न केला, काका, या निळ्या रंगाच्या फुग्याप्रमाणे पिवळा रंगाचा फुगा पण आकाशात उडेल का? मुलाची ही जिज्ञासा पाहून फुगेवाला म्हणाला, बाळा.. फुगा हा रंगामुळे नाही तर त्याच्या आत जे काही आहे त्यामुळे तो हवेत उंच उडत जातो. हीच गोष्ट आपल्या दैनंदिन आयुष्यातही लागू पडते, आपल्या रंगावर नाही तर आपल्या अंतरंगात काय आहे यावर आपली उर्ध्व किंवा अधोगती ठरलेली असते. अंतरंगातील ही गोष्ट म्हणजे आपला दृष्टिकोन, आपली मनोवृत्ती. एखाद्या बीजामधून रोप झेपावते! पण बीजच नसेल तर रोपाचे अस्तित्व असू शकेल काय? अगदी त्याचप्रमाणे माणसाची प्रत्येक कृती ही त्याच्या विचारातून आकाराला येत असते. मंगेश पाडगावकर म्हणाले होते, पेला अर्धा भरला की सरला हे तुम्हीच ठरवायचे असते. तुम्हाला सुखी व्हायचे असेल तर आपल्या विचारांना सकारात्मकतेचे बळ द्या. जसा विचार कराल तसेच तुम्ही व्हाल. 

भगवान बुद्ध म्हणतात, वाईट विचारांनी-वाईट कर्म करणाऱ्या माणसाचे मागे दु:ख अशाप्रकारे लागते जसे बैलगाडीला जुंपलेल्या बैलाच्या मागे बैलगाडीचे चाक आणि चांगल्या विचारांनी चांगले कर्म करणाऱ्या माणसाच्या मागे असे सुख लागते की जशी त्याच्याबरोबर त्याची सावली. म्हणून नेहमी स्वत:बाबत आपण काय विचार करतो या स्वसंवादावर लक्ष देऊन नकारात्मकता हद्दपार करण्याची मनाला सवय लागली पाहिजे. सफरचंद हातगाडीवर विकणाऱ्या माणसाने सफरचंद ७० रुपये किलो असा फलक गाडीवर लावला होता. दिवसभर त्याला एकही ग्राहक भेटला नाही. लोकांनी त्यापेक्षा कमी भावाने त्याच्याशी व्यवहार केला.  यावरून एवढेच शिकूया, आपण समाजात जेवढी आपली किंमत लावतो (स्वमूल्य) तेवढीच किंमत किंवा त्यापेक्षा कमी किंमत समाज आपल्याला देतो, म्हणून स्वत:ला मूल्यवान समजा (सेल्फ रिस्पेक्ट). फक्त अहंकार बाळगू नका. हेलन केलरला एका श्रोत्याने विचारले, दृष्टिहिनतेपेक्षा मोठे दुर्भाग्य काय आहे? त्यावर त्या म्हणाल्या, दृष्टी असूनही ज्याच्यापुढे महान स्वप्ने नसणे, सकारात्मक दृष्टिकोन नसणे हे दृष्टिहिनतेपेक्षा मोठे दुर्भाग्य आहे.

थॉमस अल्वा एडिसनच्या कारखान्याला वयाच्या ६५ व्या वर्षी आग लागली आणि सर्व मालमत्ता जळून खाक झाली. त्यावर प्रतिक्रिया व्यक्त करताना ते म्हणाले, चला आयुष्यातील सर्व चुका जळून गेल्या, पुन्हा एकदा नव्याने कामाला सुरुवात करूया. या घटनेनंतर सकारात्मक विचारांच्या ऊर्जेतून त्यांनी तीनच आठवड्यांत ग्रामोफोनचा शोध लावून उत्पादनाला सुरुवात केली. यशासाठी व आनंदी जीवन जगण्यासाठी असा सकारात्मक दृष्टिकोन हवा त्यानेच आयुष्य उन्नत होते. शेवटी एवढंच सांगावसं वाटत... ‘मंजिले उन्ही को मिलती है, जिनके सपनो में जान होती है। पंख होने से कुछ भी नही होता, होसलों से उड्डान होती है।’        

(लेखक प्रसिद्ध व्याख्याते आहेत.)