५० टक्के रिक्त पदांमुळे आरोग्य विभागच विकलांग; कार्यरत अधिकारी, कर्मचाऱ्यांची ओढाताण

२२९५ पैकी ११५५ पदे रिक्त

चंद्रकांत शेळके, अहमदनगर: ग्रामीण भागाचे आरोग्य हे शासकीय आरोग्य यंत्रणेवरच अवलंबून असल्याने ही यंत्रणा सक्षम असणे गरजेेचे आहे. मात्र शासनाच्या उदासीनतेमुळे जिल्हा परिषदेची आरोग्य यंत्रणाच विकलांग झाली आहे. आरोग्य अधिकाऱ्यांसह कर्मचाऱ्यांची तब्बल ५० टक्के पदे रिक्त असल्याने कार्यरत कर्मचाऱ्यांवरील ताण वाढला असून त्यांचेच आरोग्य बिघडण्यासारखी स्थिती आहे.

जिल्हा परिषदेचा आरोग्य विभाग ग्रामीण लोकसंख्येचे आरोग्य जपण्याचे काम करतो. प्राथमिक आरोग्य केंद्र, उपकेंद्र याद्वारे शासनाने ग्रामस्थांना थेट गावात मोफत आरोग्य सेवा उपलब्ध करून दिली आहे, मात्र अपुऱ्या संख्याबळामुळे आहे त्या आरोग्य यंत्रणेवर ताण येत आहे. नोव्हेंबर २०२३ अखेर जि. प. आरोग्य विभागाची २२९५ पदे मंजूर आहेत. त्यातील ११४० पदे भरलेली असून तब्बल ११५५ पदे रिक्त आहेत. अतिरिक्त व सहायक जिल्हा आरोग्य अधिकारी यांची तीन पदे मंजूर आहेत ती सर्व रिक्त आहेत. तालुका आरोग्य अधिकाऱ्यांची १४ पैकी ५ पदे रिक्त आहेत.

पीएचसीच्या वैद्यकीय अधिकाऱ्यांची २०७ पदे मंजूर आहेत. त्यातील ८८ रिक्त आहेत. गट ब मधील वैद्यकीय अधिकाऱ्यांची १७ पैकी ३ पदे रिक्त आहेत. दुसरीकडे उपकेंद्रांवर कंत्राटी पद्धतीने समुदाय आरोग्य अधिकारी नेमलेले आहेत. महिला आरोग्य सेविकांची ९९३ पदे मंजूर आहेत, त्यातील ५८३ रिक्त आहेत. पुरुष आरोग्य सेवकांची मंजूर ५७१ पैकी ३११ पदे रिक्त आहेत.

प्राथमिक आरोग्य केंद्रांचाही तुटवडा

सध्या जिल्ह्यात ९९ प्राथमिक आरोग्य केंद्र व ५९६ उपकेंद्र सुरू आहेत. लोकसंख्येच्या प्रमाणात प्राथमिक आरोग्य केंद्र व उपकेंद्रांमध्ये वेळोवेळी वाढ होणे गरजेचे आहे. ग्रामीण भागात २०११ च्या लोकसंख्येच्या तुलनेत २० प्राथमिक आरोग्य केंद्रे व ११८ उपकेंद्रांचा तुटवडा आहे. सध्याच्या लोकसंख्येनुसार तर हा आकडा आणखी वाढेल. परंतु तेही शासन स्तरावर प्रलंबित असल्याने ग्रामस्थांना आरोग्य सुविधा मिळण्यात अडचणी येतात. जिल्हा परिषदेकडून वेळोवेळी शासनाकडे प्रस्ताव पाठवले गेले, मात्र अद्याप तरी यावर तोडगा निघालेला नाही.

पदभरतीत आरोग्यचीच पदे लटकली

शासनाने सध्या जिल्हा परिषदांच्या क गटातील पदभरती सुरू केलेली आहे. यात अहमदनगर जिल्हा परिषदेचे ९३७ पदे भरायची असून यात ७२७ पदे केवळ आरोग्यचीच आहेत. यात इतर पदांसाठी परीक्षा झाली, मात्र अजून आरोग्याच्या पदांचे वेळापत्रकच जाहीर झालेले नाही. म्हणजे आरोग्य विभागाची साडेसाती येथेही संपलेली नाही.