दु:खाची काजळी विसरून जीवनात रंग भरण्यासाठी टाकतात गुलाल

अनिल भंडारी

बीड : मनभेद, मतभेद विसरत रंगांची उधळण करीत होळीचा सण सर्वत्र आनंद आणि जल्लोषात साजरा केला जातो. मागील वर्षभरात ज्याच्या घरी दु:खद प्रसंग ओढवला त्या कुटुंबांना बोलावून दु:ख विसरून जीवनात रंग भरावेत म्हणून समाजाच्या वतीने गुलाल टाकून, मिठाई भरवून गोड करण्याची परंपरा येथील सिंधी पंजाबी समाजाने जपली आहे. यंदा कोरोनामुळे अडचणी असल्यातरी प्रशासनाच्या नियमांचे पालन करीत यंदाच्या धुलिवंदनाला साधेपणाने रंग भरले जाणार आहेत.

व्यापार, उद्याेगासाठी मागील ६०-६५ वर्षांपासून सिंधी पंजाबी समाज इथल्या मातीत मिसळला आहे. सर्वधर्मिय सण , उत्सवात सहभागी होणाऱ्या सिंधी- पंजाबी बांधवांनी आपल्या समाजाची परंपरादेखील जपली आहे. शहरात या समाजाची ५० ते ६० घरे असून लोकसंख्या ७०० च्या घरात आहे. येथील गुरूनानक दरबारात समाजाचे सर्व उपक्रम, जयंती, उत्सव तसेच इतर कार्यक्रम एकोप्याने पार पडतात.

वर्षभरात ज्यांच्या घरी दु:ख झाले, घरातील व्यक्तींचे निधन झाले. त्यांच्या घरी जाऊन किंवा सामुदायिक कार्यक्रमात बोलावून या कुटुंबाला दु:ख सहन करण्याची शक्ती मिळावी, अशी प्रार्थना केली जाते. नंतर त्या कुटुंबीयांवर गुलाल टाकून आनंदात सहभागी होण्यासाठी विनवणी केली जाते. त्यानंतर हे कुटुंब समाजातील सर्व प्रसंगात सहभागी होतात, असा रितीरिवाज आहे. बीडमध्ये २५ वर्षांपासून हा रिवाज पाळला जातो.

जीवनप्रवासात एकरूप होण्यासाठी

धुलिवंदनाच्या दिवशी सर्व समाज एकत्र येतो. ज्यांच्या घरी दु:ख झाले त्यांचे पाहुणे, बहिणी, जावई, मामा, नातेवाईक येतात. निवेदन केले जाते. त्यानंतर समाजाच्या वतीने गुलाल टाकून त्यांना जिलेबी अथवा गोड पदार्थ भरविला जातो. परमेश्वरी लीलेपुढे हतबल असलोतरी भावी जीवनप्रवासासाठी एकरूप व्हावे, दु:ख विसरून नव्या जोमाने कामाला लागावे म्हणून प्रत्येक जण रंग टाकतात. अशावेळी उपस्थित भावूक होतात. परंतूु, पुढे चालायचे तेही जीवनात आनंदाचे रंग भरायचे म्हणून समजूत घातली जाते.

--

यावर्षी कोरोनामुळे सामुदायिक कार्यक्रमाला मुरड घालत दु:खितांच्या घरी जाऊन गुलाल टाकून आनंदात सहभागी करून घेतले जाणार आहे. प्रशासनाने घालून दिलेल्या नियमांचे पालन करणार आहोत. वर्षभरात बीड शहरातील आसनानी व टेकवाणी या दोन कुटुंबात दु:खद प्रसंग घडला, त्यांचे सांत्वन करून आनंदाचे रंग भरले जाणार आहेत. - डॉ. मदन जेसवाणी, अध्यक्ष सिंधी- पंजाबी समाज, बीड.