Tukaram Beej: संत शिरोमणी तुकाराम महाराजांचे वैकुंठ गमनाचे वर्णन त्यांचे शिष्य निळोबाराय यांच्या शब्दात!

Tukaram Beej 2023: लौकिक जगात वावरूनही अलौकीक पातळीचा प्रवास करणारे तुकाराम महाराज यांच्या वैकुंठ गमनाचे त्यांच्या शिष्याने केलेले वर्णन!

>> रोहन उपळेकर 

९ मार्च रोजी फाल्गुन शुद्ध द्वितीया, अर्थात् श्री तुकाराम बीज. हा वारकरी संप्रदायातला एक सर्वात मोठा महोत्सव आहे. भगवान श्रीपंढरीनाथांचे परमभक्त सद्गुरु श्रीसंत तुकाराम महाराजांची ही वैकुंठगमन तिथी, हा आम्हां वारकरी भक्तांसाठी दसरा-दिवाळीपेक्षाही मोठाच सण आहे. आजच्याच पावन तिथीला सद्गुरु श्री तुकाराम महाराज भगवान श्रीपंढरीनाथांच्या विमानात बसून सदेह वैकुंठाला गेले.

श्रीसंत तुकोबारायांचे परमशिष्य श्रीसंत निळोबाराय महाराज पिंपळनेरकर आपल्या नमनात म्हणतात,

तुका भासला मानवी देहधारी ।
परि हा लीलाविग्रही निर्विकारी ।
स्वयें श्रीहरी व्यापकु सर्वजीवा ।
तुका तोचि तो हा परब्रह्म ठेवा ॥४॥
जयां पूजिलें आदरें पांडुरंगें ।
विमानस्थ केलें प्रयाण प्रसंगे ।
तनु मानवी दिव्य रूपीच केली ।
न त्यागी तिये दिव्य लोकासी नेली ॥५॥

"आमचे सद्गुरुमहाराज हे जरी देहधारी भासत असले, तरी ते देहात राहूनही देहसंबंधात गुंतलेले नाहीत, ते या मायेतही पूर्ण निर्विकारीच आहेत. ते साक्षात् लीलाविग्रही भगवान श्रीहरीच आहेत व सर्व विश्व व्यापून उरलेले आहेत. तेच प्रत्यक्ष परब्रह्मरूप आहेत. अहो, ज्यांची साक्षात् परिपूर्णब्रह्म भगवान श्रीपांडुरंगांनी पूजा केली, ज्यांना प्रयाणाच्या प्रसंगी स्वहस्ते दिव्य विमानात बसवून आपल्या सोबत वैकुंठधामी नेले आणि आपला मर्त्य पांचभौतिक देह सुद्धा ज्यांनी दिव्यरूप केला, त्या सद्गुरु श्री तुकोबारायांचा अद्भुत महिमा म्या पामराने कुठवर कथन करावा ?"

खरोखरीच, श्री तुकोबा जन्मभर जे बोलले तेच त्यांनी प्रत्यक्ष करूनही दाखवले. ब्रह्मीभूत काया होतसे कीर्तनी । किंवा कीर्तन चांग कीर्तन चांग । होय अंग हरिरूप ॥ हे ते नुसते म्हणाले नाहीत, तर त्यांनी स्वत:च ते घडवूनही दाखवले. सद्गुरुकृपेने साधलेल्या सततच्या हरि-कीर्तनभक्तीने आपल्या पांचभौतिक देहासकट ते हरिरूप होऊन ठाकले होते. जे देहातच हरिमय झाले त्यांना देहत्यागसमयी त्या देहाची कसली बंधने अडवू शकणार सांगा बरं ? म्हणूनच, आतबाहेर हरिमय झालेले श्री तुकोबाराय सदेह वैकुंठाला गेले. जशी सद्गुरु भगवान श्री ज्ञानेश्वर माउलींची संजीवन समाधी एकमेवाद्वितीय आहे, तसेच श्री तुकोबांचे वैकुंठगमनही अद्वितीयच आहे !!

फाल्गुन शुद्ध द्वितीयेच्या पावन तिथीच्या मध्यान्हीला, ३७३ वर्षांपूर्वी वैकुंठगमनाचा तो दिव्य सोहळा साकारला होता. म्हणून या मध्यान्हसमयी आपणही श्री तुकोबांच्या नामाचा जयजयकार करीत त्यांच्या वैकुंठगमनाचा सोहळा बसल्या जागी मनोभावे साकारूया आणि धन्य धन्य होऊया !! 

तुकीं तुकला तुका, विश्व भरोनि उरला लोकां!