परंपरागत शेतीला फाटा देत संदीपची मत्स्य व्यवसायात भरारी

राजू गेडाम

मूल :

धानाचे पीक घेण्यासाठी दरवर्षी लाखो रुपये खर्च केल्यानंतरही लावलेला पैसा व मिळालेले उत्पन्न यांची गोळाबेरीज केल्यानंतर वर्षभरातील मेहनत वाया जात असल्याचे निदर्शनास येताच परंपरागत शेतीला फाटा देत मत्स्य व्यवसायात उंच भरारी घेत या व्यवसायातून लाखो रुपये उत्पन्न घेत आहे.

मूल तालुक्यातील हळदी गावगन्ना येथील संदीप नंदाजी भुरसे असे या ध्येयवेड्या तरुणाचे नाव आहे. लहानशा खेड्यामध्ये मत्स्य व्यवसायात उत्तुंग भरारी घेतल्याने त्याच्या कार्याची सर्वत्र प्रशंसा होताना दिसत आहे.

जिद्द, चिकाटी व परिश्रम या बळावर अशक्य ते शक्य करून दाखविता येते, हेच मूल तालुक्यातील हळदी गावगन्ना या छोट्याशा गावातील युवक संदीप भुरसे यांनी कृतीतून दाखविले आहे.

परंपरागत शेतीत या तरुणाचे मन रमत नसल्याने त्याने परंपरागत शेतीला बगल देत शेतीत काहीतरी नावीन्यपूर्ण करावे व लाखोंचे उत्पन्न मिळावे या उद्देशाने मनात जिद्द, चिकाटी निर्माण केली. या बळावर त्याने परिश्रम घेऊन मत्स्य व्यवसाय करण्याचे ठरविले. शासनाचे कुठलेही अर्थसाहाय्य न घेता स्वतःचे भांडवल उभे करून आपल्या शेतात दीड एकरमध्ये दोन मत्स्य तलाव निर्माण केले. मत्स्य व्यवसायात त्याने रोहू, कटला, ग्लास, शिपनर, नीलगर या पाच प्रजाती वापरल्या. यावर त्याने दोन लाख रुपये खर्च करून या व्यवसायामधून तो आज वार्षिक सहा लाख रुपये कमवीत आहे. यावरच या तरुणाचे समाधान न झाल्याने त्यांनी मत्स्य तलावाच्या कडेच्या बांधावर बागायती शेती करण्याचा उपक्रम राबविला. या बांधावर त्यांनी वांगे, वाल, तूर, भेंडी व इतर पिके घेत असून यापासूनही तो हजारो रुपये कमवीत आहे.

बॉक्स

कुठलेही प्रशिक्षण नाही

मत्स्य व्यवसायासाठी संदीपने कुठलेही प्रशिक्षण घेतले नाही. जशा समस्या आल्या, त्या पाहून व्यवसायात सोयीसुविधा निर्माण केल्या आहेत. यातून कुटुंबाचा आर्थिक प्रश्न मिटला असून अनेक नावीन्यपूर्ण योजना शेतात राबविण्याचा त्याचा मानस आहे. शेतात मत्स्य व्यवसाय करीत असताना कुटुंबातील इतर सदस्यांचा आधार घेत त्यांनाही या कामात रोजगार उपलब्ध करून दिला आहे. मत्स्य व्यवसायात पैशाची लागत कमी असल्याने व अधिक नफा मिळत असल्याने परंपरागत शेतीसोबत मत्स्य व्यवसाय करावा, असा त्याचा तरुण शेतकऱ्यांना संदेश देत आहे.

बॉक्स

शासकीय योजना व प्रोत्साहनाची गरज

शेतकरी व होतकरू तरुण मंडळींना मत्स्य व्यवसायात शासकीय मदत मिळत नसल्याने संदीपने खंत व्यक्त केली आहे. शासनाने मत्स्य व्यवसायातील योजना गोरगरीब होतकरू तरुण शेतकऱ्यांपर्यंत पोहोचविल्यास मत्स्य व्यवसायाला प्रोत्साहन देण्याची गरज आहे. या क्षेत्रात भविष्यात परंपरागत शेतीसोबत चित्र बदललेले दिसेल, असा आशावाद त्यांनी व्यक्त केला आहे.