जपान मैत्रीला जागला, इतर मित्रांनीही दिली भारताला साथ! कॅनडाला बसला मोठा दणका

'क्वाड'च्या बैठकीत कॅनडाच्या खेळ फसला, नक्की काय झालं?

Canada India Khalistan Row: खलिस्तानच्या मुद्द्यावरून कॅनडा आंतरराष्ट्रीय व्यासपीठावर भारताचा विरोध करण्यात व्यस्त आहे. पण त्यांचा एकही प्रयत्न यशस्वी होताना दिसत नाही. शनिवारी संयुक्त राष्ट्र महासभेच्या निमित्ताने न्यूयॉर्कमध्ये क्वाड परराष्ट्र मंत्र्यांच्या बैठकीत खलिस्तानी दहशतवादी हरदीपसिंग निज्जरच्या हत्येचा मुद्दा उपस्थित करण्याचा प्रयत्न करण्यात आला. मात्र जपानने अद्याप यावर सहमती दर्शवलेली नाही. खलिस्तानी दहशतवादी हरदीपसिंग निज्जरच्या हत्येत भारतीय एजन्सींचा हात असल्याचा आरोप कॅनडाने केला आहे. जपानने मात्र यावर प्रतिक्रिया न देता, कॅनडाला मोठा झटका दिला आहे.

क्वाडमध्ये जपान, ऑस्ट्रेलिया, भारत आणि अमेरिका यांचा समावेश आहे. कॅनडा या गटात नसला तरी हा मुद्दा उपस्थित करण्याचे प्रयत्न सुरू आहेत. या घडामोडींशी संबंधित एका व्यक्तीने 'इटी'ला सांगितले की, निज्जर मुद्द्यावर चर्चा करण्यासाठी भारत याच्या बाजूने नाही आणि जपानही यासाठी तयार नाही. या विषयावर चर्चा करण्यासाठी क्वाड हे व्यासपीठ नाही असे जपानलाही वाटते. असे सांगण्यात येत आहे की क्वाडचा आदेश पूर्णपणे वेगळा आहे आणि परराष्ट्र मंत्र्यांच्या बैठकीत एक सुरक्षित इंडो पॅसिफिक प्रदेश तयार करण्यावर भर दिला जाणार आहे.

जपान मैत्रीला जागला! इतर मित्रही भारतासोबत...

जस्टिन ट्रुडो यांच्या आरोपांवर भारत शांतपणे जागतिक शक्तींसमोर आपली भूमिका मांडत आहे. क्वाड हे एक धोरणात्मक व्यासपीठ आहे, ज्यामध्ये ऑस्ट्रेलिया, भारत, जपान आणि अमेरिका यांचा समावेश आहे. क्वाड नेत्यांची तिसरी वैयक्तिक बैठक हिरोशिमा येथे झाली. या बैठकीत इंडो-पॅसिफिक क्षेत्राच्या अनेक मुद्द्यांवर एकमत झाले. यासोबतच इंडो-पॅसिफिक क्षेत्राच्या लष्करीकरणावरही गंभीर चिंता व्यक्त करण्यात आली. या आठवड्यात कॅनडाने निज्जरच्या हत्येप्रकरणी जी-7 देशांनी संयुक्त निवेदन जारी करण्याची सूचना केली होती. तेव्हाही G-7 चे विद्यमान अध्यक्ष असलेल्या जपानने कॅनडाचा हा हेतू थांबवला होता. तसेच फ्रान्स आणि इटलीनेही कॅनडाचे समर्थन केले नाही.

भारताला पुरावे दिल्याचा कॅनडाचा दावा

कॅनडाचे पंतप्रधान जस्टिन ट्रुडो म्हणाले की, हरदीपसिंग निज्जर यांच्या हत्येमध्ये भारतीय हस्तकांचा सहभाग असल्याबद्दल 'विश्वसनीय आरोप' करण्यासाठी कॅनडाने अनेक आठवड्यांपूर्वी भारतासोबत पुरावे सामायिक केले होते आणि या गंभीर मुद्द्यावर नवी दिल्लीने कारवाई करावी अशी कॅनडाची इच्छा आहे. तथ्यांच्या तळापर्यंत जाण्यासाठी ओटावा सोबत काम करत आहे'. 18 जून रोजी ब्रिटीश कोलंबियामध्ये खलिस्तानी फुटीरतावादी नेता निज्जरच्या हत्येमध्ये भारतीय एजंट्सचा 'संभाव्य' सहभाग असल्याचा आरोप ट्रूडो यांनी केला आहे, ज्यामुळे कॅनडा आणि भारत यांच्यातील राजनैतिक वाद निर्माण झाला आहे. भारताने 2020 मध्ये निज्जरला दहशतवादी घोषित केले होते.