वैद्यकीय शिक्षण, औषध विभागाचे सहसचिव दौलत देसाईंची स्वेच्छानिवृत्ती; फेसबूकवरून दिली माहिती

महापूर आणि त्यानंतर कोरोना संसर्ग या मोठ्या नैसर्गिक आपत्तींमध्ये योग्य नियोजन आणि व्यवस्थापन करून त्यांनी जिल्ह्याला सुखरुप बाहेर काढण्यात मोलाची कामगिरी बजावली.

कोल्हापूर : वैद्यकीय शिक्षण व औषध विभागाचे सहसचिव व कोल्हापूरचे तत्कालीन जिल्हाधिकारी दौलत देसाई यांनी स्वेच्छानिवृत्ती घेतली आहे. त्यांनी सोमवारी आपल्या फेसबूक पेजवरून ही माहिती दिली. रुजू झाल्यानंतर लगेच कोल्हापुरात आलेला महापूर आणि त्यानंतर कोरोना संसर्ग या मोठ्या नैसर्गिक आपत्तींमध्ये योग्य नियोजन आणि व्यवस्थापन करून त्यांनी जिल्ह्याला सुखरुप बाहेर काढण्यात मोलाची कामगिरी बजावली.

'मास्क नाही तर प्रवेश नाही' या संकल्पनेची राज्यात अंमलबजावणी झाली. सार्वजनिक हित धोक्यात येत असताना कोणतीही तडजोड न करा मी नेहमीच सर्वसामान्य व गरजू लोकांचा आवाज ऐकला. आजवरचा प्रशासकीय सेवेतील भारलेला हा प्रवास अतिशय समाधानकारक आणि रोमांचक होता अशा शब्दात त्यांनी भावना व्यक्त केल्या.

दौलत देसाई हे कोल्हापूरचे जिल्हाधिकारी म्हणून फेब्रुवारी २०१९ मध्ये रुजू झाले आणि लगेच जूलै महिन्यात इतिहासात कधी नव्हे तो एवढा महापूर आला. त्याकाळात कित्येक दिवस घरीही न जाता कार्यालयातच आहे त्या परिस्थिती राहून त्यांनी कोल्हापूरच्या जनतेला या संकटातून बाहेर काढण्यासाठी स्वत:ला झोकून दिले. जिल्हाधिकारी कार्यालय पाण्यात गेलेले असताना बाहेर राहून त्यांनी यंत्रणा हाताळली.

पूर ओसरल्यावर स्वच्छतेसाठी तातडीने यंत्रणेला कामाला लावले, राज्य शासनाकडून आलेल्या मदतीचे तातडीने वाटप केले. या परिस्थितीतून सावरतच असताना कोरोना संसर्ग सुरू झाला. पहिल्या लाटेत कित्येक महिने हा संसर्ग गावाच्या वेशीवर रोखण्यासाठी गावपातळीपासूनच्या यंत्रणा कार्यान्वित केल्या. रुग्णांसाठी बेड, ऑक्सीजन, औषधे, रेमडेसिवीर, शासकीय रुग्णालयांध्ये अत्याधुनिक सुविधा निर्माण करून ही रुग्णालये सक्षम करण्यात आली. मास्क नाही तर प्रवेश नाही या त्यांनी सुरू केलेल्या नियमाची राज्यभर अंमलबजावणी झाली.

संमिश्र भावनांमध्ये, मी तुम्हा सर्वांना कळवत आहे की मी राजीनामा दिला आहे आणि स्वेच्छेने तथाकथित स्टील फ्रेम, भारतीय प्रशासकीय सेवा (IAS) मधून बाहेर पडलो आहे, ते सर्व शक्ती, सुरक्षा, दर्जा आणि प्रतिष्ठा मागे टाकून! उत्तम आरोग्यासाठी प्रयत्न करणे हा या निर्णयाचा झटपट चालक असला तरी, जिल्हाधिकारी आणि जिल्हा दंडाधिकारी म्हणून अत्यंत आव्हानात्मक कार्यकाळ पार पाडल्यानंतर घरामागील अंगणात पडून राहणे अत्यंत निराशाजनक होते. मग ते असो, नागरी सेवा, राज्य किंवा भारतीय, मला लोकांची सेवा करण्यासाठी एक जबरदस्त एक्सपोजर, ओळख आणि संधी दिली आहे. खूप कमी लोकांपैकी एक असणं मी खूप भाग्यवान होतो! आश्चर्य आणि यशांनी भरलेला हा अतिशय समाधानकारक आणि रोमांचक प्रवास होता.

सार्वजनिक हित धोक्यात आले तर मी कधीही तडजोड केली नाही. सामाजिक पदानुक्रमातील बलवान, प्रस्थापित आणि सामर्थ्यवान लोकांच्या निहित स्वार्थांकडे दुर्लक्ष करून मी नेहमीच कमकुवत आणि गरजू लोकांचे आवाज ऐकले. माझे हात थरथरत होते, पण निर्णय घेतला नाही. त्यासाठी, कधी कधी दुखावलेल्या असंतुष्टांच्या टीकेला मला आनंदाने सामोरे जावे लागले. समाजाच्या भल्यासाठी मी जे काही नियम आणि नियमांच्या चौकटीत राहून केले ते केले. मी असा दावा करत नाही की, मी सर्व वेळ परिपूर्ण होतो. तथापि, मला खूप वाईट वाटते आणि माझे कर्तव्य बजावत असताना मी कोणाचे मन दुखावले असल्यास मला क्षमा करावी.

मला खरोखरच माझ्या दिवंगत वडिलांकडून मिळालेल्या माझ्या अत्यंत ‘प्रामाणिकपणा आणि प्रामाणिकपणा’ला नेहमीच पाठिंबा, पालनपोषण आणि कौतुक करणाऱ्या समाजातील सर्व घटकांचा मी खरोखर ऋणी आहे. आजपर्यंतच्या आयुष्याच्या आणि करिअरच्या अशा अद्भुत प्रवासाबद्दल मी सर्व नागरिक, लोकप्रतिनिधी, ज्येष्ठ, सहकारी, कर्मचारी, मित्र, कुटुंबातील सदस्य आणि जवळचे आणि ज्ञात-अज्ञात हितचिंतकांचे आभार मानतो आणि आदर व्यक्त करतो!

मी माझी पत्नी, तेजस्विनी आणि मुले, युगंधर आणि एका, माझी आई, भाऊ आणि एक बहीण यांचा उल्लेख केला पाहिजे आणि कृतज्ञता व्यक्त केली पाहिजे, ज्यांच्या माझ्यातील 'विचित्र पुरुष' ला बिनशर्त पाठिंबा देऊन, सर्व काही असूनही प्रामाणिकपणाच्या मार्गावर चालणे सोपे केले. त्यांना अडचणींचा सामना करावा लागला. त्यांच्या दु:खाचा अपराधीपणा मला कायमचा सतावतो, त्याच बरोबर दुसऱ्या डावात तरी त्यांना थोडासा दिलासा मिळवून देण्यासाठी मला अधिकाधिक कष्ट करण्याची शक्ती मिळेल.

पुढे काय? स्टोअरमध्ये अनेक गोष्टी आहेत. काही माझ्यासाठी आणि माझ्या कुटुंबासाठी आणि काही सार्वजनिक कारणासाठी, शक्य असल्यास. माझी सर्जनशीलता कशी वाहते आणि मला तिथल्या जगात कसे स्वागत आणि समर्थन मिळते ते पाहू या. हे आव्हानात्मक असेल याची मला जाणीव आहे पण पुन्हा आव्हान स्वीकारण्यासाठी मी उत्सुक आहे! तेवढ्याच उमेदीने आणि उमेदीने होईल.

आता वेळ आली आहे आयएएसची ‘आभा’ टाकून ‘कॉमन मॅन’ होण्याची, संघर्ष करण्याची आणि बाहेरच्या जगात अज्ञात आणि असुरक्षित सिद्ध करण्याची! कोणत्याही मदतीसाठी आणि सल्ल्यासाठी मी नेहमी लोकांसाठी @daulat.desai@gmail.com उपलब्ध असेन. मी आनंदी आणि परिपूर्ण आहे, मला अजिबात पश्चात्ताप नाही! अशा भावना त्यांनी आपल्या पोस्टमधून व्यक्त केल्या.

ऑक्सीजनसाठी ठाण मांडून

कोरोनाची दुसरी लाट अधिक तीव्र असताना ऑक्सीजनची फार मोठ्या प्रमाणात कमतरता भासत होती. एकवेळ तरी अशी आली की रुग्णालयांमधून क्षणाक्षणाला ऑक्सीजन संपत आला आहे, नवे सिलिंडर पाठवा अशा मागणीचे दुरध्वनी यायचे. त्यावेळी दौलत देसाई स्वत: तब्बल आठ- दहा दिवस ते पुरवठादाराच्या कार्यालयात बसून ऑक्सीजन कुठे, कसे पाठवायचे याचे नियोजन करून त्याकाळात कोल्हापूरला ऑक्सीजनची कमतरता भासू दिली नाही.