कोरोनानंतर आता डेंग्यूची दहशत

नागपूर : कोरोना आटोक्यात येत असताना, आता डेंग्यूची दहशत निर्माण झाली आहे. मागील २९ दिवसांत ३६ रुग्णांची नोंद झाली. जानेवारी ते आतापर्यंत ५० रुग्ण आढळून आले आहेत. मृत्यूची अद्याप नोंद नाही, परंतु काळजी घेण्याचे व पाणी साचून राहणार नाही, याकडे लक्ष देण्याचे आवाहन वैद्यकीय क्षेत्रातील तज्ज्ञांनी केले आहे.

नागपुरात २०१४ मध्ये डेंग्यूच्या रुग्णांत अचानक वाढ झाली. ६०१ रुग्णांची नोंद झाल्याने खळबळ उडाली. कमी मनुष्यबळ, अद्यावत यंत्रसामुग्रीचा अभाव यामुळे डेंग्यू नियंत्रणात येत नव्हता. यातच डेंग्यू डासांचा समूळ नाश करण्याची जबाबदारी सर्वांची असताना नागरिकांचा सहभाग अल्प होता. परिणामी, २०१५ मध्ये २३० रुग्ण, २०१६ मध्ये १९५ रुग्ण व एक मृत्यू, २०१७ मध्ये १९९ रुग्ण, २०१८ मध्ये ५६५ रुग्ण, २०१९ मध्ये ६२७ रुग्ण व एक मृत्यू, २०२० मध्ये १०७ रुग्ण व एक मृत्यूची नोंद झाली. विशेष म्हणजे, कोरोनाची दुसरी लाट सुरू असताना, डेंग्यू रुग्णांची संख्या मे महिन्यापर्यंत १२ वर स्थिरावली होती, परंतु निर्बंध शिथील होताच व पावसाचा आगमनामुळे पुन्हा डेंग्यूचा रुग्णांत वाढ झाली. तज्ज्ञानुसार, वातावरणातील उकाड्यामुळे अनेकांच्या घरातील कूलर सुरू आहेत. परिणामी, ते डासांच्या उत्पत्तीचे केंद्र ठरले आहे. कूलरमध्ये केरोसिन, डेटॉल टाकण्याचा सल्लाही त्यांनी दिला आहे.

-ही आहेत लक्षणे

डेंग्यूमध्ये एकदम जोराचा ताप चढणे, डोक्याचा पुढचा भाग अतिशय दुखणे, डोळ्यांच्या मागील भागात वेदना जी डोळ्यांच्या हालचालीसोबत अधिक होते, स्नायू आणि सांध्यांमध्ये वेदना, चव आणि भूक नष्ट होणे, छाती आणि वरील अवयवांवर गोवरासारखे पुरळ येणे, मळमळणे आणि उलट्या होणे व त्वचेवर व्रण उठणे आदी लक्षणे दिसून येतात.

-अशी घ्या काळजी

डेंग्यूला दूर ठेवण्यासाठी कूलर, फुलदाणी, रिकामे डबे, मडकी, चाकांचे टायर्स इत्यादींमध्ये साचलेल्या पाण्यात हे डास लवकर फैलावतात. यामुळे यातले पाणी दर आठवड्याला काढून त्यांचा तळ ब्रशने घासावा, तरच डेंग्यू डासांची चिकटलेली अंडी निघतात. घरांमध्ये कीटकनाशक फवारणी करावी. शौचालयाचे गॅस पाइप बारीक जाळीच्या कपड्याने झाकून ठेवावे. छतावरील पाण्याची टाकी झाकून ठेवावी. आठवड्यातून एक दिवस कोरडा दिवस म्हणून पाळावा. विहिरीत किंवा पाण्याचा टाक्यांमध्ये गप्पी मासे सोडावेत. झोपताना मच्छरदाणीचा वापर करावा व संपूर्ण अंग झाकेल, अशा कपड्यांचा वापर करावा.

-सहा वर्षांतील डेंग्यूची स्थिती

वर्ष : रुग्ण : मृत्यू

२०१५ :२३० :००

२०१६ :१९५ :०१

२०१७ :१९९ :००

२०१८:५६५ :००

२०१९:६२७ :०१

२०२० :१०७ :००

२०२१ : ५० :००

(२९ जूनपर्यंत)