गिरणा खोऱ्यात १४ टक्के जलसाठा

दुष्काळ : कसमादेचा पाणीप्रश्न गंभीर

मालेगााव : तालुक्यासह कळवण, बागलाण, चांदवड, नांदगाव, देवळा तालुका दुष्काळाच्या छायेत सापडला असून, या भागाला पाणीपुरवठा करणाऱ्या गिरणा खोऱ्यात आॅगस्ट अखेर १४ टक्के पाणीसाठा आहे. त्यामुळे आगामी काळात पाऊस न पडल्यास मोठा गंभीर प्रश्न उभा राहण्याची चिन्हे आहेत.
येथील गिरणा खोरे त्रुटीचे खोरे म्हणून ओळखले जाते. या खोऱ्यातील भागात गिरणा नदीवर चणकापूर, पुनद व गिरणा हे तीन, तर मोसम नदीवर हरणबारी, आरम नदीवर केळझर, पांझण नदीवर नागासाक्या ही धरणे आहेत. यातील उत्तर महाराष्ट्रातील सर्वात मोठे धरण असलेल्या गिरणा धरणाचा उपयुक्त साठा १८ हजार ५००, चणकापूरचा २ हजार ७१४, पुनदचा १ हजार ४०४, हरणबारीचा १ हजार १६६, तर नागासाक्या धरणाचा ३९७ असा एकूण २४ हजार ७५३ द.ल.घ.फू. उपयुक्त पाणीसाठा आहे. या सर्व धरणांत आॅगस्टअखेर ३४७३ द.ल.घ.फू. साठा होता. गेल्यावर्षी याच कालावधीत हा साठा ९६४७ फूट होता. त्याची २०१४-१५ची टक्केवारी ३९ होती. आॅगस्टअखेर यातील गिरणा धरणात ६४४, चणकापूरमध्ये १३८३, पुनदमध्ये ६३६, केळझरमध्ये १८८ द.ल.घ.फू. जलसाठा असून, नाग्यासाक्या धरण पूर्णपणे कोरडेठाक असल्याची माहिती आहे. यातील विशेष म्हणजे नाक्यासाक्या धरणात गेल्यावर्षी शून्य साठा होता. या धरणाची टक्केवारी अनुक्रमे ३, ५१, ४५, ५३, ३३ अशी आहे. मागील वर्षी ही टक्केवारी अनुक्रमे २७, ७९, ५४, १०० व ९३ अशी होती. यावरून पाण्याच्या स्थितीची कल्पना येते.
परिसरात दिवसेंदिवस तपमानात वाढ होत असून, त्यामुळे या जलसाठ्यात मोठ्या प्रमाणावर घट होत आहे. त्यामुळे ऐन पावसाळ्यात पाणीटंचाई जाणवत असून, अनेक गावांना टँकरद्वारे पाणीपुरवठा करण्याची मागणी केली जात आहे. या दुष्काळावर मात करण्यासाठी आतापासून उपाय योजले जाणे गरजेचे आहे. कसमादेच्या हक्काचे असलेले पाणी काही वर्षांपूर्वी गोदावरी खोऱ्यात पळविण्यात आल्यावर येथील जनतेने व प्रतिनिधींनी त्याविरोधात आवाज न उठविल्याने मांजरपाडा धरणाचे पाणी तालुक्याबाहेर जाणार आहे. वास्तविक हे पाणी येथील जनतेच्या मालकीचे व त्यांच्यासाठीच राखीव होते; मात्र राजकीय इच्छाशक्तीचा अभाव तसेच जनसामान्यांविषयी कळकळ नसल्याने गिरणा खोरे गेल्या काही वर्षांपासून दुष्काळाच्या छायेत वावरत असून, येथील शेती उद्ध्वस्त झाली असल्याचा आरोप करण्यात येत आहे. (प्रतिनिधी)