दारूबंदी टिकविण्याचे आव्हान

बिहारमध्ये नितीशकुमार सरकारने संपूर्ण दारुबंदीची घोषणा केल्यानंतर आता सरकारसमक्ष ही बंदी टिकवून ठेवण्याचे फार मोठे आव्हान उभे ठाकले आहे.

एस.पी. सिन्हा, पाटणा
बिहारमध्ये नितीशकुमार सरकारने संपूर्ण दारुबंदीची घोषणा केल्यानंतर आता सरकारसमक्ष ही बंदी टिकवून ठेवण्याचे फार मोठे आव्हान उभे ठाकले आहे.
बिहार सीमेलगतच्या इतर राज्यांमधून बेकायदेशीरपणे येणारी आणि विकली जाणारी दारू रोखण्याची गंभीर समस्या निर्माण झाली असतानाच कफ सिरप आणि झोपेच्या गोळ्यांची विक्रीही प्रचंड वाढली आहे.
व्यसनाधीन तरुण व इतर लोक या औषधांचा खुलेआम वापर करीत आहेत. बेनाड्रील, फेंसाड्रील आदी कफ सिरपची तर आता ब्लॅकमध्ये विक्री होऊ लागली आहे. त्याचप्रमाणे झोपेच्या गोळ्यांचीही मागणी वाढली आहे. नशा करणारे आता याच गोष्टींवर आपली तहान भागवत आहेत.
दुसरीकडे झारखंड, उत्तर प्रदेश, पश्चिम बंगाल आणि नेपाळलगतच्या जवळपास सर्व जिल्ह्णांच्या अनेक शहरांमध्ये शेजारून येणाऱ्या दारूची लपूनछपून विक्री सुरू आहे. अथवा लोक स्वत: सीमा भागात जाऊन मद्यप्राशन करीत आहेत. थोडक्यात संपूर्ण दारुबंदीनंतरही या क्षेत्रातील लोकांना अगदी सहजपणे दारू उपलब्ध होत आहे.
नेपाळलगतच्या रक्सौल, मधुबनी, पश्चिम चंपारण, पूर्व चंपारण या जिल्ह्णांमध्ये सुद्धा सीमा सुरक्षा दल आणि स्थानिक पोलिसांसमक्ष मद्य तस्करी रोखण्याचे आव्हान उभे ठाकले आहे.
मुख्यमंत्री नितीशकुमार यांनी शेजारील राज्यांना दारुबंदीच्या अंमलबजावणीत सहकार्याचे आवाहन केले आहे. परंतु समस्या ही आहे की तेथे दारुबंदीच नाही मग तेथील सरकार यावर आळा कसा घालणार?दुसरीकडे झारखंडला लागून असलेल्या नवादा, नालंदा जिल्ह्याचे लोक रजौली मार्गे शेजारील राज्याच्या सीमेवरील ढाबे व हॉटेल्समध्ये जाऊन मद्यप्राशन करीत आहेत. भागलपूरचा इशुपूर वा बाराहाट बाजार अर्धा बिहार आणि अर्धा झारखंडमध्ये पडतो. त्यामुळे गैरप्रकार रोखणे अथवा धाडी घालणे जवळपास अशक्य आहे.