मनोहर पर्रिकरांनी सुचवलेली लष्करी कपात कितपत योग्य

 

लष्करी मनुष्यबळ आणि लष्करी साहित्याचा आढावा 

ही प्रक्रिया, पायदळात सतत चालू असते, आणि माझी खात्री आहे की वायु आणि नौसेना ही, या बाबतीत अत्यंत चाणाक्ष आहे. जर कुठे अनावश्यक ‘Flab’ आहे तो गृह मंत्रालय खाली जे नाना प्रकार चे आयपीएस, सीआरपीएफ, बीएसएफ, आयटीबीएफ, सीआयएसएफ, एसआरपीएफ सशस्त्र सैन्य उभे केले आहेत, तिथे वाटेल तेवढा मिळेल, जो कधी चोरल्या म्ह्श्या शोधत असतो, नाहीतर नेत्यांची ‘जी हजुरी’ करत असतो. जेव्हा लहान मूल ‘ openTube well’ मध्ये पडते तेव्हा आर्मी, भूकंप येतो तेव्हां मिलिटरी, त्सुनामी येते तेव्हां मिलिटरी, दंगे होतात तेव्हां मिलिटरी, पूर, महापूर येतो तेव्हां मिलिटरी पण मोठ्ठी पदे, पगार एका मंत्रीची मर्जी मिळवून ह्यांचे (BSF, ITBF, CISF, SRPF) वाट्टेल तशे वाढवले जातात!? इथे कुणाचे लक्ष आहे का?

 3.माझ्या ३६ वर्षाच्या  आर्मीच्या नोकरीत, मी तीन वर्ष १९९८-२००१, चेयरमन, ईटीआरएस  (Equipment Tables Review Committee), (Weapons & Equipment Directorate)  होतो. तशीच एक लष्कराची ASEC कमिटी असते. या दोन्हींच्या कार्याबद्दल मला आपणाला थोडक्यात सांगायचे आहे. 

एएसईसी कमिटी प्रत्येक विशिष्ट युनिट, पायदळ बटालियन, टेंक रेजिमेंट, तोपखाना रेजिमेंट, सिविल यांत्रिक रेजिमेंट, विद्युत एवं यांत्रिक रेजिमेंट, सिग्नल रेजिमेंट, म्हणजे प्रत्येक विशिष्ट युनिटच्या करता, त्यांचे कार्य यशस्वी प्रमाणे करण्या करता, एक विशिष्ट War Establishment Table (WET) असते.

 

WET चे मुख्य भाग. 

 ऑपरेशनल रोल त्यांच युद्धात कार्य काय आहे ह्याचे वर्णन असते. त्या कार्याचे विश्लेषण आक्रमण, संरक्षण, युद्ध, असल्या सगळ्या संभावना करता त्यांना किती (लढाऊ Tracked गाड्या), (रबरी टायर गाड्या) याचे सविस्तर वर्णन केले जाते. 

 

इथे ४(a), प्रमाणे टेबल मधे ह्या सगळ्या रणगाड्या, रेडार, ट्रेकटर, जीप, ट्रक, लॉरी ह्यांची नोंद असते.

(c) मनुष्यबळ 

इथे, ह्या रोल करता ऑफिसर्स, जे सी ओस, आणि सैनिक यांची सविस्तर कंपनी, प्लाटून, सेक्शन ह्या विभाग प्रमाणे नोंदणी असते. त्यांच्या पिस्तुल, रायफल, स्टेन गन (Personal Weapon) ची पण नोंद असते.

 

(d). या विशेष कामा करता जी माणसे आणि सामग्री मध्ये फेरबदलची गरज असते, त्याची नोंद केली जाते.

 

 5.WE (War Establishment) चे, दर पाच वर्षांनी सूक्ष्म पणे विश्लेषण केले जाते. मला ह्या कामाचा मेजर आणि लेफ्टनंट कर्नल च्या हुद्यावर पाच वर्षाचा (१९८१-८६) अनुभव आहे. प्रत्येक साधन आणि माणसाचा वापर सूक्ष्म रीत्या, कटाक्षाने न्याहाळला जातो. ज्यांची गरज नसते, त्यांना वगळुन टाकण्यात येते. नवीन गोष्टींची गरज पूर्णपणे सिध्द झाल्यानंतर ध्यानात घेऊन जोडण्यात येते. 

 6.ASEC या नव्या मागण्या War Establishment ला Director General Staff Duties तर्फे व्हाईस चेअरमन ऑफ आर्मी स्टाफकडे  पाठवतो. प्रत्येक स्तरावर संरक्षण मंत्रालय आणि संरक्षण मंत्रालयातील आर्थिक समितीची संमती घेतली जाते, आणि नवीन WE पुढ्च्या पाच वर्ष करता अमलात आणली जाते.

 

 7.Weapons & Equipment Directorate च्यात ETRC, प्रत्येक युनिट करता War Equipment Table (WET), Equipment Table Schedules (ETS), Tables of Tools & Equipment (ToTE), Vehicle Kit List (VKL) आणि CES(Complete Equipment Schedules), ह्यांचा दर पाच वर्षांनी Review होतो. टेंका, गाड्या, ट्रेकटर, रेडार, तोफांच्या बरोबर, त्यांना अत्यंत उत्तम अवस्थेत ठेवण्या करता जी सामग्री, उपकरणे, SMTs(Special Maintenance Tools), Generators (For Battery Charging) & giving power to Radars, Individual & Special Maintenance Tool Kits for Mechanics, Drivers & Operators असल्या सामाना ची नोंदणी असते. जसे आधुनिक उपकरणे येतील, त्यांना नोंदले जाते आणि जुने (Obsolete/ obsolescent) काढले जातात. Procedure, थोड्क्यात जसा ASEC चा आहे, तसाच असतो, पण इथे चेयरमन यांत्रिक/ विद्युत इंजिनियर असतो.

उत्तरार्ध 

 शेवटी, मला वाटते, जर ‘Flab’ कमी करायचा असेल तर संरक्षण मंत्रालयाने पण आपल्या ‘बाबू’ आणि सिविलीयन लोक जें अवाढव्य भरले आहेत आणि नुसती ‘फाइल’ वर-खाली करत असतात तिथे पण लक्ष द्यावे. गृह मंत्रालयाच्या अवाढव्य नाना प्रकारच्या सुरक्षा सेना ज्या पसरल्या आहेत त्यांच्या ‘FLAB’ कढे ही कुणी तरी लक्ष द्यावे, ही विनंती.

ब्रिगेडियर सदानंद महादेव जोशी, व्ही. एस. एम. (निवृत्त)