ओतूरच्या शेतकऱ्याने घेतली ‘शुगर फ्री लाल केळी’तून आर्थिक भरारी

- माळरानावर एक एकर क्षेत्रात लाल केळीच्या १००० रोपांची लागवड : आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करून घेतले यशस्वी केळीचे उत्पादन

- महेश घोलप
 
ओतूर : शेतात वेगवेगळे प्रयोग करत चांगले उत्पादन घेणाऱ्या शेतकऱ्यांमध्ये आता वाढ होत आहे. यामुळे शेतीतून चांगले उत्पादन घेऊन फायदा करून घेत आहेत. यातच ओतूर येथील एका शेतकऱ्याने शेतात शुगर फ्री असलेल्या लाल केळीचे लागवड करण्याचा प्रयोग केला. शेतकऱ्याचा हा प्रयोग यशस्वी ठरला असून, यातून चांगले उत्पादन या शेतकऱ्याला मिळत आहे. जुन्नर तालुक्यातील मांडवी खोऱ्यातील ओतूर येथील प्रगतशील शेतकरी शरद आनंथा फापाळे यांनी केळी हे पीक आपल्या माळरानावरील काळी भुरकट एक एकर क्षेत्रात घेतले असून, लाल केळी या जातीचे १००० रोपे लागवड केली असून, आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करून यशस्वी केळीचे उत्पादन घेतले आहे.

पाहिले शेतीची मशागत करून त्यात २ ट्रोल्या शेणखत टाकून बेड पाडून वर डबल पद्धतीने ठिबक सिंचन करून बेडवर ४ फुट रुंदीचे ७/६ अंतर सोडून केळी लागवड केली, तर दोन दिवसांनंतर २ तास पाण्याची मात्रा द्यावा, केळीची पीक वेळेवर काढावे, म्हणजे केळीची वाढ चांगली होते. कमीत कमी दोन वेळा फवारणी, तर ३ वेळा ड्रचीग करावी, त्यामुळे केळीचे उत्पन्न वाढते. संभाजीनगर येथून १ लाल केळीप्रमाणे १५ मार्च २०२४ रोजी लागवड केली. आता केळीचे पीक १२ महिन्यांचे होऊन गेले आहे. केळीला ५ ते ६ फण्या, तर १४ महिन्यांच्या केळी झाल्यावर अंदाजे १५ ते १८ किलोचा लंगर होईल, असे वाटते. सध्या लाल केळीचे उत्पन्न पहिल्यांदा घेतले आहे, त्यातून दीड ते पावणेदोन टन उत्पन्न मिळेल, असा अंदाज आहे.

या केळीमध्ये नैसर्गिकरीत्या साखरेचे प्रमाण कमी असते. मधुमेह रुग्ण आणि आरोग्याबाबत जागरूक लोकांसाठी फायदेशीर ठरू शकते. पण, याबाबत अजून जनजागृती नसल्याने इतर केळीप्रमाणेच या लाल केळीला सर्वसाधारण बाजारभाव मिळाला. या केळी विषयी जनजागृती झाल्यास सर्वसाधारण केळीपेक्षा तीन ते चार पटीने अधिक बाजारभाव मिळू शकतो. त्यामुळे मी स्थानिक कृषी तज्ज्ञांच्या मदतीने लाल केळी पीक घ्यावयाचे ठरवले. त्यानुसार लागवड करण्याचा निर्णय घेतला. केळीच्या उत्पादनासाठी कमी पाणी आणि सेंद्रिय खतांचा वापर करण्यात आला. ज्यामुळे पर्यावरणपूरक शेतीलाही चालना मिळाली आहे.

लाल केळीची ही खास जात केवळ रंगाने आकर्षक नाही, तर लाल केळीची खासियत म्हणजे त्यात नैसर्गिक साखरेचे प्रमाण अत्यंत कमी आहे. पारंपरिक केळीच्या तुलनेत या जातीत ग्लायसेमिक इंडेक्स कमी असल्याने मधुमेह असलेल्या व्यक्तींसाठी हा एक चांगला पर्याय ठरू शकतो. केळीमध्ये अँटिऑक्सिडंट्स आणि जीवनसत्त्वांचे प्रमाणही जास्त असल्याने त्याला बाजारात चांगली मागणी आहे. - गणेश भोसले. जुन्नर तालुका कृषी अधिकारी

मधुमेह रुग्णांसाठी लाल केळी ही पर्वणी ठरू शकते. त्याचप्रमाणे शेतकऱ्यांसाठी एक नवीन पिकाचा पर्याय उपलब्ध होऊन केळीचे क्षेत्र या नवीन बदलामुळे पुन्हा एकदा वाढू शकते. याचा निश्चितपणे फायदा जुन्नर तालुक्यातील शेतकऱ्यांना होईल. शेतकऱ्यांनी भविष्यात या संधीचा अभ्यास करून लाभ घ्यावा.
- ऋषिकेश तांबे, कृषीतज्ज्ञ