वीजमीटरमध्ये फेरफार केल्यास होऊ शकतो तीन वर्षे कारावास

अनिकेत घमंडी

लोकमत न्यूज नेटवर्क

डोंबिवली : वीजमीटरमध्ये फेरफार करून वीज चोरी करण्याचे प्रकार अलीकडे वाढले आहेत. महावितरणच्या तपासणीवेळी अशी वीजचोरी उघडकीस आल्यास जबर दंड वसूल केला जातो. किंवा तीन वर्षे कारावासाची शिक्षाही होऊ शकते. कायद्यात तशी तरतूद असल्याची माहिती महावितरणच्या सूत्रांनी दिली.

कल्याण परिमंडळात एप्रिल २०१९ ते मार्च २०२० यावर्षी ९०० ठिकाणी १७ लाख ४२ हजार युनिट विजेची चोरी आढळली, त्यातून दोन कोटी ४० लाख रुपयांचा दंड वसूल करण्यात आला. तर एप्रिल २०२० ते मार्च २०२१ मध्ये एक हजार ६८९ ठिकाणी वीजमीटरमध्ये फेरफार करून २३ लाख ८२ हजार युनिट विजेची चोरी आढळली. त्यातून तीन कोटी ३० लाख रुपये दंड वसूल करण्यात आला.

एप्रिल २०२१ ते जुलै २०२१ पर्यंत वीजमीटरमध्ये फेरफार करून विविध कल्पनांद्वारे १०४ ठिकाणी दोन लाख सात हजार युनिट विजेची चोरी आढळली. त्यातून ३४ लाख ५० हजार रुपये दंड वसूल करण्यात आला. वीज कायदा कलम १३५ नुसार ही कारवाई केल्याची माहिती महावितरणच्या जनसंपर्क अधिकाऱ्यांनी दिली.

--------------

कशी केली जाते वीज चोरी

मीटरमध्ये फेरफार करून मीटरमध्ये गती कमी करणे, रिमोटच्या साह्याने मीटर बंद करणे, मीटर बायपास करणे, मीटर असतानाही आकडा टाकून वीजचोरी करणे अशा प्रकारे वीजचोरी केली जाते.

--------------------

वीज वापराचे होते विश्लेषण

महावितरण सर्व ग्राहकांच्या मासिक वीजवापराचे नियमित विश्लेषण करीत असते. यात काही ग्राहकांचा वीजवापर कमी झाल्याचे आढळल्यास त्या ग्राहकांचा वीजवापर खरोखर कमी झाला आहे की काही फेरफार केला याची पडताळणी महावितरणकडून केली जाते. यासाठी मोहीम राबवून वीजचोरांवर धडक कारवाई केली जाते.

-------------------

प्रयोगशाळेत होते मीटरचे टेस्टिंग

-

वीज चोरीचा संशय असलेले मीटर ताब्यात घेऊन त्याची महावितरणच्या मीटर टेस्टिंग लॅबमध्ये तपासणी केली जाते. त्यात काही फेरफार केल्याचे आढळल्यास ग्राहकाने जोडलेल्या वीजभारानुसार वीजचोरीचे अनुमानित बिल दिले जाते. तसेच चोरून वीज वापरल्याबद्दल दंड (कम्पाउंडिंग चार्जेस) आकारला जातो.

- वीजचोरीचे अनुमानित बिल व दंडाची रक्कम भरण्यासाठी ग्राहकाला मुदत दिली जाते. तथापि, निर्धारित मुदतीत ग्राहकाने बिल व दंड न भरल्यास त्याच्यावर विद्युत २००३ मधील तरतुदीनुसार पोलिसांत फिर्याद देण्यात येते. या फिर्यादीवरून संबंधितांविरुद्ध वीजचोरीचा गुन्हा दाखल होतो. वीजचोरीच्या गुन्ह्यासाठी तीन वर्षांचा तुरुंगवास किंवा जबर दंड अथवा दोन्ही शिक्षांची तरतूद आहे.

----------------------

वीजचोरी हा गंभीर स्वरूपाचा गुन्हा असून, या गुन्ह्यात कडक शिक्षेची तरतूद आहे. नागरिकांनी ही बाब लक्षात घेऊन कोणत्याही प्रकारे विजेचा चोरटा किंवा अनधिकृत वापर कटाक्षाने टाळावा. वीजमीटरमध्ये फेरफार करू नका. अधिकृत वीजजोडणी घेऊनच विजेचा वापर करावा, असे आवाहन करण्यात येत आहे.

- विजयसिंह दूधभाते, जनसंपर्क अधिकारी, कल्याण विभाग, महावितरण