उल्हासनगर महापालिकेला हवा स्वत:चा पाणीस्रोत

महापालिकेकडे स्वत:चे पाणीेस्रोत नसल्याने पाणीटंचाईची समस्या उभी ठाकली.

- सदानंद नाईक

उल्हासनगराला स्वत:चा पाणीस्रोत नाही. एमआयडीसीकडून या शहराला पाणीपुरवठा केला जातो. त्यामुळे पाण्याचे दर अन्य शहरांच्या तुलनेत अधिक आहेत. शहराला स्वत:च्या पाणीस्रोतांची आस लागली आहे.

महापालिकेकडे स्वत:चे पाणीेस्रोत नसल्याने पाणीटंचाईची समस्या उभी ठाकली. एमआयडीसीचे उल्हास नदीवर असलेले पाणीपुरवठ्याचे पंपिंग स्टेशन हस्तांतरित करण्याची मागणी पालिकेने राज्य शासनाकडे केली असून शासनाने हिरवा कंदील दिल्यास, शहराची पाणीसमस्या सुटून कोट्यवधीची बचत होणार आहे. तसेच शहरवासीयांना मुबलक पाणीपुरवठा करण्यात पालिका यशस्वी होणार आहे.
उल्हासनगर पालिकेकडे स्वत:चे पाणीस्रोत नसल्याने, पाण्यासाठी एमआयडीसीवर अवलंबून राहावे लागते. एमआयडीसीच्या लहरीपणाचा परिणाम शहराच्या पाणीपुरवठ्यावर होऊन अनियमित व कमी दाबाने पाणीपुरवठा होतो. त्यामुळे शहरात कायम पाणीटंचाईची समस्या निर्माण झाली. शहरवासीयांना मुबलक व नियमित पाणीपुरवठा होण्यासाठी महापालिकेने केंद्र व राज्य शासनाच्या मदतीने ३०० कोटींची पाणीपुरवठा योजना राबवली. मात्र, योजना अपयशी ठरली असून मुबलक पाण्याऐवजी दिवसाआड पुरवठा करण्याची वेळ महापालिकेवर आली. या योजनेत मोठा भ्रष्टाचार झाल्यानेच समस्या निर्माण झाल्याची टीका सर्वस्तरांतून होत आहे.
राज्यात कोणत्याही शहराला एमआयडीसीद्वारे पाणीपुरवठा होत नाही. औद्योगिक क्षेत्राला पाणीपुरवठा करण्याचे काम एमआयडीसीचे असून पाण्याचा दर इतरांपेक्षा दामदुप्पट असतो. मात्र या सर्व प्रक्रियेला उल्हासनगर अपवाद आहे. शहराला एमआयडीसीकडून पाणीपुरवठा होतो. पालिका एमआयडीसीला पाणीबिलापोटी तब्बल ३२ कोटींपेक्षा जास्त निधी देते. महापालिकेचे क्षेत्र जेमतेम १३ किमी असून ९ लाखांपेक्षा जास्त लोकसंख्या आहे. शहराला दरदिवशी १४० एमएलडी पुरवठा होतो. पूर्वेला शहाड गावठाण तर पश्चिमला पाले-जांभूळ जलसाठ्यातून हे पाणी मिळते.
मुख्य जलवाहिन्यांवर पाणीमीटर न बसवल्याने शहराला किती एमएलडी पाणीपुरवठा होतो, हे निश्चित सांगता येत नाही. एमआयडीसी सोडत असलेल्या दाबावर पाणीबिल पाठवले जाते. मात्र, शहराला पुरवठा झालेल्या पाण्यापेक्षा जास्त रकमेचे बिल पाठवल्याचे महापालिका सांगते. तर बिल बरोबर असल्याचे एमआयडीसीचे नेहमीचे म्हणणे आहे. या प्रकाराने महापालिकेवरील थकबाकी वाढत चालली असून एमआयडीसी जाणीवपूर्वक अनियमित व कमी दाबाने पाणीपुरवठा करत असल्याचा आरोप महापालिकेसह सत्ताधारी व विरोधी पक्ष करत आहेत. मात्र ठोस निर्णय घेत नसल्याने, पालिका अद्यापही पाण्यासाठी परावलंबी आहे. वालधुनी व उल्हास नदी जात असून उल्हास नदीत पावसाळ्याव्यतिरिक्त आंध्र व बारवी धरणातून पाणी सोडल्याने नदी बारामाही वाहते.
उल्हास नदीवर सेंच्युरी रेयॉन कंपनीजवळ एमआयडीसीने पम्पिंग स्टेशन बांधले. तेथील नदीपात्रातून थेट पाणी उचलून शहाड येथील साठवण टाकीत शुद्ध केले जाते. त्यानंतर उल्हासनगरसह इतर शहराला पाणीपुरवठा केला जातो. नदीला १२ महिन्यांपैकी सहा महिने पावसाचे वाहते पाणी असते. नदीचे वाहणारे पाणी खाडीत जाण्याऐवजी ते अडवून, पंपिंग स्टेशनद्वारे साठवण टाकीत आणल्यास, उल्हासनगरला स्वत:चे पाणीस्रोत तयार होणार आहे. मात्र अद्यापही महापालिकेने त्यादिशेने पावले उचलली नाही. शिवसेना शहरप्रमुख राजेंद्र चौधरी यांनी सेंच्युरी कंपनीशेजारील व उल्हास नदीवरील एमआयडीच्या पम्पिंग स्टेशनसह इतर यंत्रणा महापालिकेला हस्तांतर करा, अशी मागणी राज्य शासनाकडे केल्याने, पालिकेला स्वत:चा पाण्याचा स्रोत मिळाल्याचा आनंद सत्ताधाऱ्यांसह विरोधी पक्षाला झाला आहे.

उल्हास नदीचे पाणी मोफत
उल्हास नदीला पावसाळ्यात पूर येऊन पाणी खाडीद्वारे समुद्राला मिळते. पावसाळ्यात नदीतील सहा महिने महापालिकेला मोफत वापरता येणार आहे. इतर सहा महिने बारवी व आंध्र धरणातून वेळोवेळी पाणी नदीपात्रात सोडले जाते. तसेच राज्य शासनाच्या मध्यस्थीने नदीपात्रात गरजेनुसार पाणी धरणातून सोडल्यास, शहराची तहान भागणार आहे.

महापालिकेची
३२ कोटी बचत
उल्हास नदीतील पाणी उचलून शहरवासीयांना पुरवठा केल्यास, एमआयडीसीला देण्यात येणाºया बिलापोटी वर्षाला ३२ कोटी रुपयांची बचत होणार आहे.

शासनाकडे प्रस्ताव पाठवणार
महासभेने एमआयडीसीचे पंपिंग स्टेशन पालिकेकडे हस्तांतरण करण्याचा प्रस्ताव मंजूर केल्यास, महापालिका शासनाकडे याबाबत पाठपुरावा करणार आहे. उल्हास नदी शहराच्या हद्दीतून वाहत असून एमआयडीसीचे पंपिंग स्टेशनही पालिकेच्या हद्दीत आहे. शहराच्या हद्दीतून वाहणाºया नदीचा उपयोग महापालिका का करीत नाही, असा प्रश्न शहरात विचारला जात आहे. पालिका अधिकारी असा प्रस्ताव पाठवण्याच्या तयारीला लागले आहेत.