आवश्यकतेपेक्षा कमी पाणी प्यायल्यास शरीराचे नुकसान होते; तसेच जास्तीचे पाणी पिणेसुद्धा आरोग्याला अपायकारक ठरू शकते. पाणी कमी पिल्याने जसा डी-हायड्रेशनचा धोका वाढतो तसेच शरीरातील पाण्याचे प्रमाण वाढले तर ओव्हर-हायड्रेशनचा त्रास जाणवू शकतो. शरीराची गरज, वातावरण या सर्व बाबी लक्षात घेऊनच पाणी प्राशन करावे, असा सल्ला तज्ज्ञ डॉक्टरांनी दिला.
कोणी किती पाणी प्यावे
वयोगट दिवसाला किती पाणी (लिटर)
० ते ६ महिने : आवश्यकता नाही
६ महिने ते १ वर्षे : २५० मिलिलिटर
१ ते ३ वर्ष : १ लिटर
४ ते ८ वर्षे : १.२ लिटर
९ ते १३ वर्षे : १.८ लिटर
१४ ते १८ वर्षे : ३ लिटर
१८ वर्षावरील : ४ लिटर
शररीराला पाणी कमी पडले तर ...
शरीराला आवश्यकतेपेक्षा कमी पाणी प्राशन केले तर डोके दुखणे, चक्कर येणे, डी-हायड्रेशन, लघवी कमी होणे, ओठ व त्वचा कोरडी पडणे, रक्तदाब कमी होण्याची शक्यता, बद्धकोष्ठता होणे आदी लक्षणे दिसून येतात.
शरीरात पाणी जास्त झाले तर...
साधारणत: नॉर्मल मनुष्य आवश्यकतेनुसार पाणी पितो. मेंदूचा आजार, किडनी रुग्णांनी कमी पाणी पिणे आवश्यक आहे. शरीरातील पाण्याचे प्रमाण वाढले तर ओव्हर-हायड्रेशन होऊन मूत्रपिंडावर परिणाम होतो.
तज्ज्ञ काय म्हणतात ?
शरीराला गरज भासते तेव्हा मेंदू तहान लागल्याचा संदेश पाठवतो. नॉर्मल मनुष्य चार लिटरपर्यंत पाणी पिऊ शकतो. उन्हाळ्यात हे प्रमाण वाढू शकते. किडणी, हृदयविकार व सोडियमची कमतरता असलेल्यांनी डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार पाण्याचे प्रमाण निश्चित करावे.
- डॉ. आनंद शर्मा, युरॉलॉजिस्ट, अकोला
निरोगी शरीरासाठी दिवसातून ३ ते ४ लिटरदरम्यान पाणी पुरेसे आहे. गरजेपेक्षा जास्त पाणी प्राशन केले तर ओव्हर-हायड्रेशन होण्याचा धोका संभवतो, असे तज्ज्ञ डॉक्टरांनी सांगितले.