शहरं
Join us  
Trending Stories
1
नाशिकमध्ये आज नरेंद्र मोदींची तोफ धडाडणार; सभेसाठी १ लाख लोक जमवण्याचे महायुतीचे नियोजन
2
Susie Wiles : कोण आहेत सूझी विल्स? ज्यांना डोनाल्ड ट्रम्प यांनी बनवलं व्हाईट हाऊसच्या चीफ ऑफ स्टाफ
3
HDFC बँकेचा ग्राहकांना झटका; पुन्हा MCLR मध्ये वाढ, होमलोनचा EMI वाढणार
4
Maharashtra Vidhan Sabha Election 2024 Live Updates: यंदाच्या निवडणुकीत राज्यातील ३५ मतदारसंघात अल्पसंख्याक मतदार ठरणार निर्णायक
5
राजकीय वादांचे बॉम्ब, निवडणुकीच्या प्रचारात आरोप-प्रत्यारोपांचे फटाके, नवनवीन मुद्दे आणि वादग्रस्त वक्तव्यांची मालिका
6
आजचे राशीभविष्य, ८ नोव्हेंबर २०२४ : प्रिय व्यक्तीचा सहवास घडेल, खर्चाचे प्रमाण वाढेल
7
US Fed Rate Cut : अमेरिकेत पुन्हा व्याजदरात कपात; फेडनं ०.२५ टक्के कमी केला रेट, शेअर बाजारावर काय परिणाम होणार?
8
कांदा ८०, लसूण ५०० रुपये किलो! निवडणुकीच्या तोंडावर दरवाढ, सर्वपक्षीय उमेदवारांना टेन्शन
9
निवडणुकीत अल्पसंख्याक मतदारांची भूमिका महत्त्वाची, राज्यातील ३५ जागांवर ठरणार निर्णायक
10
टी-२० मालिका : युवा भारतीयांची ‘कसोटी’, दक्षिण आफ्रिकेविरुद्ध छाप पाडण्याची संधी
11
विधानसभेला बारामतीतून कोणी तिकीटच मागितले नाही; युगेंद्र पवारांना उमेदवारी का दिली, सुप्रिया सुळेंनी सांगितले
12
सुनिल केदारांनी महाविकास आघाडीचा विश्वासघात केला; ठाकरेंच्या भास्कर जाधवांची टीका
13
उद्धव ठाकरे यांची पंचसूत्री नव्हे तर थापासुत्री, मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांची टीका
14
चॅम्पियन्स ट्रॉफी : पाकिस्तान हायब्रिड मॉडेलसाठी तयार, भारताचे सामने यूएईमध्ये रंगण्याची शक्यता
15
महाराष्ट्र को लुटेंगे, दोस्तोंको बाटेंगे हा भाजपचा अजेंडा, उद्धव ठाकरे यांचा घणाघात; सामान्य जनभावना या सरकारविरोधात
16
नादाला लागू नका, यापुढे मराठा आरक्षणावर बोलू नका; मनोज जरांगे यांचा राज ठाकरेंना इशारा
17
"एकदा संधी द्या, नालायक ठरलो तर पुन्हा तोंड दाखवणार नाही", राज ठाकरेंचे भावनिक आवाहन...
18
काँग्रेस पक्ष संकटात असताना अशोक चव्हाण अटकेच्या भीतीने भाजपात गेले; नाना पटोलेंचा निशाणा
19
Maharashtra Vidhan Sabha Election 2024 : मविआच्या जाहिरातीमधून अजित पवारांची बदनामी; राष्ट्रवादीने दिली पोलीस आयुक्तांकडे तक्रार
20
पाकिस्तानी सैन्य प्रमुखांचा पाकिस्तानातच अपमान; इराणी गार्डनी रोखले, बैठकीलाच जाऊ देईनात

अमरावती जिल्ह्यात साजरा होतो आदिवासींचा पारंपारिक गळ महोत्सव

By लोकमत न्यूज नेटवर्क | Published: March 15, 2023 8:00 AM

Amravati News अमरावती जिल्ह्यातल्या वरुड तालुक्यातील आदिवासीबहुल भागात होळीला गळ लावण्याची परंपरा आजही कायम आहे.

अमरावतीः जिल्ह्यातल्या वरुड तालुक्यातील आदिवासीबहुल भागात होळीला गळ लावण्याची परंपरा आजही कायम आहे. मध्य प्रदेशाच्या सीमेलगत वाई, पुसली, सातनूर आदी बरीच आदिवासीबहुल खेडे आहेत. या आदिवासी समाजातील होळी हा सण महत्त्वाचा मानला जातो. 

सातनूर येथे गेल्या शेकडो वर्षांपासून भुमका गळी लावण्याची प्रथा आजही कायम आहे. शेंदुरजनाघाटपासून पाच किलोमीटर अंतरावर असलेल्या सातनूर या आदिवासी गावात रंगपंचमीच्या दिवशी गळ भरतो. अर्थात यादिवशी मेघनाथाची पूजा केल्या जाते.

गळ म्हणजे एक २५ फूट उंचीचा उभा खांब जमिनीत पक्का मजबूत असतो तर एक आडवा १० फुटांचा खांब जोडल्या जातो. पूजाअर्चा करून भुमका या आडव्या खांबाला बांधला जातो. वाजंत्रीच्या तालावर पाच फेरे फिरवले जातात. अडीच फेरे घड्याळाच्या दिशेने तर अडीच फेरे विरुद्ध दिशेने असे पाच फेरे पूर्ण करतात. विशेष म्हणजे परंपरेनुसार सिरसाम कुटुंब ठरले आहे. पुढे त्याचे वारस ही विधी पार पाडतात. हा गळ आदिवासी बाधवांचे दैवत मेघनाथ यांच्या नावाने साजरा करतात. त्यानंतर पुढील कार्यक्रमाला सुरुवात केली जाते.

गळाला बांधले जाणारे सातनूर येथील कमलाकर रामकिसन सिरसाम सांगतात, माझे आजोबा चंद्रभान यांच्या पूर्वीपासून गळ यात्रा सुरू असून वडील रामकिसन शिरसाम गळाला बांधले जायचे. हा वारसा सिरसाम परिवारकडेच आहे. शेकडो वर्षापासून सुरू असलेला गळ आजच्या संगणक युगातही आपले अस्तित्व टिकवून आहे. कमलाकर सिरसाम यांनी पुढे सांगितले गळाला फिरवणारा बाबुराव आणि या पूर्वी रामराव हे फिरवायचे. आता वय झाल्याने मनोहर कुमरे व सुरेश धुर्वे हे गळाला बांधण्यास व फिरवणारे आहे.

या कामाचा विडा देण्यात येताे तर गळाला बांधलेल्या व्यक्तीच्या पाच फेऱ्या पूर्ण झाल्यावर तेथून सोडून खाली उतरल्यावर आशीर्वाद घेतले जातात. गळाला बांधून फिरवणे, फिरवण्याची परंपरा अजूनही सुरू असून पंचमीच्या दिवशी सातनूरला मोठी यात्रा भरते. आदिवासी बांधवांचा हा गळ महोत्सव पुसली येथे व सातनूर या दोन्ही गावात साजरा झाला. पुसली येथे धूलिवंदनाच्या दुसऱ्या दिवशी तर सातनूर येथे रंगपंचमीला हा गळ पाहण्यासाठी मोठ्या संख्येने भाविकांनी हजेरी लावली होती.

टॅग्स :cultureसांस्कृतिक