शहरं
Join us  
Trending Stories
1
अमेरिकेत मतदानही सुरु, सोबत मोजणीही! ट्रम्प-हॅरिसना मिळाली ३-३ मते; सर्व्हेचा अंदाजही धक्कादायक
2
शिवसेना ही बाळासाहेबांची मालमत्ता खरे आहे, पण..; दीपक केसरकरांचे राज ठाकरेंना प्रत्युत्तर 
3
Maharashtra Election 2024: सरकार आल्यास मविआ कोणासाठी काय करणार? ठाकरेंनी सांगून टाकलं
4
Eknath Shinde : "....मी एकदा नाही तर १० वेळा जेलमध्ये जायला तयार"; एकनाथ शिंदेंनी विरोधकांना ठणकावलं
5
लोकसभा निवडणुकीत भुजबळांकडून राजाभाऊ वाजेंना मदत?; हेमंत गोडसेंनी शिवसैनिकांसमोर केला गंभीर आरोप!
6
ऐन विधानसभा निवडणुकीत ठाकरे गटाच्या ५ बड्या नेत्यांची पक्षातून हकालपट्टी
7
उमेदवार अर्ज मागे घेण्यासाठी पोहोचला, पण...; अवघ्या १५ सेकंदात घडल्या नाट्यमय राजकीय घडामोडी!
8
मानखुर्दमध्ये अबु आझमींची ठाकरे गटाच्या शाखेला भेट; ठाकरेंचे शिवसैनिक करणार प्रचार
9
Parliament Winter Session: संसदेचे हिवाळी अधिवेशन २५ नोव्हेंबर ते २० डिसेंबर पर्यंत चालणार; केंद्रीय मंत्र्यांनी माहिती दिली
10
ट्रम्प जिंको अथवा हॅरीस...; अमेरिकेच्या राष्ट्रपतीला किती मिळणार सॅलरी? सोबतच या खास सुख-सुविधाही मिळणार
11
“जयश्री पाटील या महाविकास आघाडीच्या उमेदवार, यांनाच निवडून द्या”; विशाल पाटील यांचे आवाहन
12
'बटेंगे तो कटेंगे'ला उद्धव ठाकरेंचं उत्तर; म्हणाले, "तुटू देणार नाही आणि..."
13
Maharashtra Vidhan Sabha Election 2024 : 'ही लढाई महाराष्ट्रप्रेमी विरुद्ध महाराष्ट्रद्रोही'; उद्धव ठाकरेंनी कोल्हापुरातून रणशिंग फुंकलं
14
ठाकरे गटाची निवडणूक आयोगाकडे पुन्हा तक्रार; मिलिंद देवरांच्या प्रचारावर आक्षेप
15
IND vs AUS: डेव्हिड वॉर्नरला पर्याय सापडला! भारताविरूद्ध 'हा' असेल ऑस्ट्रेलियाचा 'ओपनर'
16
Reliance Jio ची ग्राहकांसाठी भन्नाट ऑफर, कमी पैशात मिळताहेत 'इतक्या' OTT चं सबस्क्रिप्शन 
17
रोहित नसेल तर बुमराहला कर्णधार करू नका, 'या' खेळाडूला कॅप्टन्सी द्या; माजी क्रिकेटरचा सल्ला
18
Salman Khan : सलमान खानला धमकी देणाऱ्याला अटक, स्वतःला म्हणत होता लॉरेन्स बिश्नोईचा भाऊ
19
"आता कुठे तरी थांबलं पाहिजे, नव्या पिढीला...’’, शरद पवारांकडून राजकीय निवृत्तीचे संकेत?  
20
सुशांतची आत्महत्या नाही तर हत्या! सलमानच्या Ex गर्लफ्रेंडचा खळबळजनक दावा, म्हणते, डॉक्टरांनी बदलले पोस्टमोर्टम रिपोर्ट

Diwali 2023:दिवाळीत उंच टांगलेला कंदील इतरांसाठी की पितरांसाठी? जाणून घ्या!

By ऑनलाइन लोकमत | Published: November 03, 2023 12:08 PM

Diwali 2023: दर दिवाळीत आपला कंदील उठून दिसावा म्हणून आपण तो उंचावर बांधतो, मात्र लोककथा सांगते की तो कंदील पितरांसाठी असतो; कारण... 

दिवाळीत आपण रोषणाई करताना जराही हात आखडता घेत नाही. कारण, हा सणच दीपोत्सव म्हणून ओळखला जातो. मात्र, ही रोषणाई करताना काही शास्त्रीय संकेत, लोकसमजूती प्रचलित आहेत. त्यांचा मागोवा घेऊया.

देवापुढे लावायच्या दिव्यात तेल किंवा तूप याव्यतिरिक्त अन्य कोणतेही ज्वलनद्रव वापरू नये, असे अग्नीपुराणातील आदिकल्प पुराणात सांगितले आहे. देवघरात जी समई असते, ती देवतास्वरूप आहे, म्हणून नित्यनेमाने पूजारंभी व दीपोत्सवाच्या वेळी तिची पूजा करण्याचा कुळाचार आहे. 

दीपावली हा दिव्यांनी रोषणाई करण्याचा सण. त्यात आता लायटींगची भर पडली आहे. तरीदेखील पणती, दिवे, आकाशकंदील यांचे स्थान टिकून आहे. कारण ते दिवाळीची शोभा नव्हे तर उत्सवमूर्ती आहेत. दिवाळीत कितीही रोषणाई केली तरी कंदील हवाच. तोही स्वहस्ते बनवलेला असेल तर आनंदी आनंदच! तो खिडकीत, दारात किंवा अंगणात उंचावर लावला जातो. पूर्वी विद्युत सुविधा नसताना हा उंचावर टांगलेला कंदीलही रात्रीच्या वेळी प्रवास करणाऱ्या वाटसरूंसाठी मनुष्यवस्तीची निषाणी असे. पुढे विद्युतनिर्मिती झाली आणि कंदीलाची ओळक दिवाळीपुरती मर्यादित राहिली. तरीदेखील दिवाळीत त्याचे महत्त्व अद्वितीय आहेच!

आपला कंदील उंचावर लावावा आणि तो सर्वांनी पहावा, हा आपला उद्देश असतोच. परंतु, अशीही एक लोकसमजूत आहे, की, दीपावलीच्या वेळी आकाशात झेप घेऊन उंच लटकणारा आकाशकंदील पितरांना प्रकाश देतो. तसेही धनत्रयोदशीच्या सायंकाळी दक्षिण दिशेला आपण दीवा लावतो. तोदेखील पितरांच्या सद्गतीचा मार्ग उजळून निघावा म्हणूनच! त्यामुळे ही समजूत त्यालाच पुरक असू शकते!

 

या व्यतिरिक्त दिवाळीत दिव्यांना विशेष महत्त्व असते. दिवा आपण प्रत्येक शुभकार्यात वापरतोच! लग्नकार्यात रोवळीत एक लामणदिवा ठेवतात. त्याला शकुनदिवा म्हणतात. देवपूजेच्या वेळी किंवा कोणत्याही मांगलिक कार्यात साक्षी म्हणून एक दिवा अखंडपणे तेवत ठेवलेला असतो. जसा की आपण नवरात्रीत ठेवतो. त्याला नंदादीप म्हणतात. दिवाळीत घर, अंगण, उंबरठा नव्हे तर सबंध परिसर छोट्या, मोठ्या दिव्यांनी लखाकून निघतो. अशा दीपदर्शनाने जीवनात मांगल्य निर्माण होऊन मन उजळून जाते. व तेच मांगल्या पुढील वर्षभर मनात तेवत राहते...!

टॅग्स :Diwaliदिवाळी 2023Diwali Ritualsदिवाळीतील पूजा विधी