शहरं
Join us  
Trending Stories
1
"...तोपर्यंत त्यांचा निर्णय बदलणार नाही"; अजित पवारांना परत घेण्याबद्दल शरद पवारांचं विधान
2
सध्यातरी इतकेच महायुतीत ठरले...; अमित शाह यांच्या मुख्यमंत्री नावाच्या दाव्यावर प्रफुल्ल पटेलांची प्रतिक्रिया
3
Maharashtra Vidhan Sabha Election 2024 : अमित शाहांच्या विधानावरुन नवा वाद,संभाजीराजे छत्रपतींनी घेतला आक्षेप; नेमकं प्रकरण काय?
4
Maharashtra Election 2024: लोकसभेला 62 पैकी 43 मतदारसंघात काँग्रेसला मताधिक्य; विदर्भातील लढतीचं गणित कसं?
5
सीबीआयने अधिकाऱ्याला लाच घेताना पकडले, घरात धाड टाकली, रोकडचा डोंगर सापडला
6
चॅम्पियन्स ट्रॉफी पाकिस्तानात होईल आणि भारतही येईल, आता कमीपणा नाही; PCB अध्यक्षांची प्रतिक्रिया
7
'आम्ही भारताला फक्त शस्त्र विकत नाही, आमचं नातं विश्वासावर टिकून आहे', पुतिन स्पष्ट बोलले
8
Athiya Shetty-K L Rahul: अथिया शेट्टीने दिली गुडन्यूज, लग्नानंतर एका वर्षातच पाळणा हलणार; शेअर केली पोस्ट
9
सरन्यायाधीशांचा आज शेवटचा वर्किंग डे; सुप्रीम कोर्टात 'असं' काय घडलं, सगळेच हसले
10
उद्धव ठाकरेंची मशाल घराघरांत-समाजासमाजात आग लावणारी; CM एकनाथ शिंदेंचा हल्लाबोल
11
"कॉम्प्रोमाईज करणारा पुढे यशस्वी होतो"; मुख्यमंत्रीपदाबाबत बोलताना अजितदादा म्हणाले, "आमचं टार्गेट..."
12
आवडत्या जागी फिल्डिंग न दिल्याने रुसून बसला; मग 'मुंबई इंडियन्स'च्या माजी खेळाडूला संघाने 'बसवला'
13
चंद्रचूड यांचा लास्ट वर्किंग डे संपला! सर्वांना वाकून नमस्कार करत म्हणाले, दुखावला असाल तर माफ करा...
14
सीएम सुक्खूंना मागविलेले समोसे सुरक्षा रक्षकांना वाटले गेले; CID चौकशी लावली, रिपोर्ट आला...
15
"प्रत्येक गड-किल्ल्यावर मशीद असायला हवी..."; काँग्रेस खासदाराची राज ठाकरेंवर टीका
16
शिवरायांचा भगवा झेंडा दरोडेखोरांच्या हातात शोभून दिसत नाही; उद्धव ठाकरे कडाडले
17
मनीषा कोईरालाने 'हीरामंडी 2' बद्दल दिलं अपडेट, दुय्यम भूमिका करण्याविषयी म्हणाली...
18
रामटेकच्या गडावरून कडेलोट कुणाचा? चौकसे, किरपान, मुळक यांनी वाढविले टेन्शन!
19
"तुमचा शत्रू जमिनीच्या मार्गाने येतोय"; राज ठाकरेंनी कुणाला दिला इशारा?
20
महायुतीचा मुख्यमंत्री कोण?, अमित शाहांनी दिले संकेत; एका विधानानं चर्चांना उधाण

महर्षी नारदांनी भक्तीचे नऊ प्रकार सांगितले आहेत, यापैकी आपल्याला कोणती आचरता येते, ते पाहुया.

By ऑनलाइन लोकमत | Published: May 20, 2021 9:46 AM

भक्ती अर्थात निस्सिम मनाने केलेली ईश्वराची आराधना. ती ज्याला जशा पद्धतीने जमेल, त्याने तशी ती करावी.

महर्षी नारद यांची प्रतिमा विशेषत: मालिकांनी मलीन केली आहे. कळलाव्या नारद हे त्यांचे स्वभाववैशिष्ट्य नसून ते त्रिखंडात मुक्तसंचार करणारे, भूत, वर्तमान, भविष्याचा वेध घेणारे, चराचराची इत्थंभूत माहिती ठेवणारे महान ऋषी होते. शिवाय ते नारायणाचे निस्सिम भक्त होते. जो प्रसंग जसा घडला, याची माहिती परमेश्वराजवळ पोहोचवण्याची जबाबदारी त्यांच्यावर होती. सत्य नेहमी कटू वाटते. त्यांच्या सत्याचरणामुळे त्यांच्यावर कळ लावणारा नारद असा लोकांनी ठपका ठेवला. परंतु, वास्तव तसे नसून, नारदांनी वेळोवेळी आपल्याजवळ असलेल्या ज्ञानगंगेतून लोकांना प्रबोधन केले. त्यातील एक प्रकार म्हणजे नवविधा भक्ती.  

श्रवणं कीर्तनं विष्णोस्मरणं पादसेवनं,अर्चनं वंदनं दास्यं सख्यम् आत्मनिवेदनम् ।

भक्ती अर्थात निस्सिम मनाने केलेली ईश्वराची आराधना. ती ज्याला जशा पद्धतीने जमेल, त्याने तशी ती करावी. त्याचे मुख्य पैलू महर्षी वरील श्लोकात उलगडून सांगतात,

श्रवणभक्ती : शुद्धज्ञान सांगणारे ग्रंथ, वक्ते अभ्यासावेत. त्यातून सार वेचून घेणे, आचरणात आणणे.

कीर्तनभक्ती : देवाच्या कथा आणि त्याच्याविषयीचे ज्ञान प्राप्त करणे. अत्यंत प्रेमाने, भक्तीने, आनंदाने इतरांना ऐकवणे, त्याचे पूजन कसे करावे, आपल्यातील सद्गुण कसे वाढवावेत, अधिक चांगली व्यक्ती कसे होता येईल, हे स्वत:ला आणि इतरांना समजावून सांगावे.

स्मरणभक्ती : परमेश्वराला अखंड आठवणे, त्याच नाव, रूप विंâवा आकाररहीत स्वरूप हृदयात आणून चिंतन करता करता निराकार अवस्थेमध्ये विलीन होण्याचा प्रयत्न करणे. सदासर्वकाळी सुखाच्या, संकटाच्या काळातही स्मरण करावे.

पादसेवाभक्ती : अभिमान नाहीसा करण्याचे कार्य पादसेवेने साधते. पूर्ण शरणागतीने सद्गुरुंचा आशीर्वाद मिळवण्याचा हा श्रेष्ठ मार्ग आहे. या मार्गात पुढे असणारे संत सज्जन यांची पादसेवा करावी. 

अर्चनभक्ती : पवित्र स्थळे आणि पवित्र माणसांची सेवा करावी. तन, मन, धन त्या सेवेमध्ये अर्पण करावे. मनोमन अर्पण केलेलेही देव स्वीकारतो. 

वंदनभक्ती : जेथे सद्भाव, चांगली गोष्ट जाणवेल, तेथे परमेश्वराचे अस्तित्त्व मान्य करणे. ज्याच्यापाशी ही लक्षणे दिसतील त्यामधील परब्रह्माला वंदन करणे. अभिमानरहित भावाने नमस्कार केल्यास पतित म्हणजे पापी व्यक्तीही उद्धरून जातो.

दास्यभक्ती : आपले मानसन्मान बाजूला ठेवून संत सत्पुरुषांच्या सेवेला रुजू होणे.

सख्यभक्ती : आपला जीवलग परमेश्वराला मानणे, तोच आपला प्राणसखा समजून त्याला आठवणे. त्याला काय आवडेल किंवा काय आवडणार नाही, असा विचार करत सर्वकाही करत राहणे. प्रत्येक कर्म त्याच्यासाठीच जाणिवेने करणे.

आत्मनिवेदनभक्ती :  आत्मनिवेदनभक्ती म्हणजे त्या परमेश्वराला वाहून घेणे. शरीरातील पंचतत्त्व ब्रह्मांडातील पंचमहाभूतात विलीन होतील तेव्हा `मी देह आहे' हा अभिमान नष्ट होईल. आणि आत्मा परमात्म्यामध्ये विलीन होईल.