शहरं
Join us  
Trending Stories
1
लाचप्रकरणी अदानींवर अमेरिकेत अटक वॉरंट, उद्धव ठाकरेंची टीका; म्हणाले, “चार दिवस आधीच...”
2
“४१ वर्षे काम, पण...” निकालापूर्वी भाजपाला मोठा धक्का; बड्या नेत्याने घेतला राजकीय संन्यास
3
महायुती की मविआ? कोणाला पाठिंबा देणार? हितेंद्र ठाकूरांचा निर्णय झाला; दिले सूचक संकेत
4
“आम्ही छोटे पक्ष किंगमेकर ठरु, पाठिंबा हवा असेल तर...”; महादेव जानकरांनी ठेवल्या अटी
5
“उद्या दुपारी १२ वाजता महायुती हद्दपार झालेली दिसेल, मी सत्तेतील आमदार असेन”: विजय वडेट्टीवार
6
"५० पैकी एकजरी पडला तर राजकारण सोडेन"; सुषमा अंधारेंनी करून दिली एकनाथ शिंदेना आठवण
7
सत्तास्थापनेसाठी आम्हाला 'त्यांची' गरज नाही, पण..; रावसाहेब दानवेंचा मोठा दावा
8
IPL Auction 2025: MIला ८, CSKला ७... कोणत्या टीमला किती परदेशी खेळाडू विकत घेता येणार?
9
“युगेंद्र पवार आमदार होणार, महाविकास आघाडीला १६० जागा मिळणार”; जितेंद्र आव्हाडांचा दावा
10
  राणेंचा दबदबा की ठाकरे गट बाजी मारणार? असा आहे सिंधुदुर्गाचा कल
11
“विधानसभेच्या निकालानंतर शरद पवार महायुतीसोबत येऊ शकतात”; नारायण राणेंचे सूचक विधान
12
राहुल गांधी, खर्गेंना विनोद तावडेंची कायदेशीर नोटीस; पैसे वाटप प्रकरण तापणार
13
नेत्रदिपक भरारी! शेतकऱ्याच्या लेकीने रचला इतिहास; अवघ्या १९ व्या वर्षी झाली पायलट
14
ईव्हीएम, कर्मचाऱ्यांसाठी वापरलेल्या एसटी बसमध्ये सापडली 500 रुपयांची बंडले; कोणाची? 
15
जास्त जागा त्याचा मुख्यमंत्री? मविआचा फॉर्म्युला काय ठरला? काँग्रेस नेत्यांनी सगळेच सांगितले
16
Maharashtra Vidhan Sabha Election Result 2024 Live: धडधड वाढते ठोक्यात! 'महानिकाला'ला उरले काही तास; राजकीय नेत्यांची आकडेमोड, प्रशासनाचा 'ॲक्शन मोड'
17
AUS vs IND Day 1: बुमराहचा 'चौकार'! २ सत्र गाजवणारा ऑस्ट्रेलियन संघ दिवसाअखेर बॅकफूटवर
18
घडामोडींना वेग! मनसे नेते बाळा नांदगावकरांनी घेतली देवेंद्र फडणवीसांची भेट; बैठकीत काय घडले?
19
समंथा रुथ प्रभू बनली सर्वात लोकप्रिय भारतीय सेलिब्रिटी; करिना, दीपिकालाही टाकलं मागे
20
५१ चौकार, २९७ धावांचा पाऊस... वीरेंद्र सेहवागचा मुलगा आर्यवीरचा धुमधडाका, पण Ferrari थोडक्यात हुकली

अजिंठा, वेरुळ लेणींना भरडधान्य, साळीचा साज

By ऑनलाइन लोकमत | Published: November 20, 2023 7:22 AM

तेव्हा वापरलेल्या वनस्पती झाल्या लुप्त

लोकमत न्यूज नेटवर्क  छत्रपती संभाजीनगर : जगप्रसिद्ध अजिंठा, वेरुळ लेणीत पेंटिंग, प्लास्टरसाठी येथीलच भरडधान्य, चंदन बटवा, साळी अशा विविध वनस्पतींचा वापर करण्यात आला. मात्र, काळाच्या ओघात जगप्रसिद्ध लेणी साकारण्यासाठी वापरलेल्या वनस्पती येथून लुप्त झाल्या. पर्यावरणात बदल झाला. वारसास्थळे जपण्यासाठी पूर्वीप्रमाणेच काम करावे लागेल, असे भारतीय पुरातत्व सर्वेक्षणाचे सेवानिवृत्त अधीक्षक पुरातत्वविद रसायनतज्ज्ञ डाॅ. मॅनेजर सिंह यांनी सांगितले.

भारतीय पुरातत्त्व सर्वेक्षणातर्फे रविवारी बीबी का मकबरा परिसरात आयोजित कार्यक्रमात जागतिक वारसा सप्ताहाचे उद्घाटन झाले. यावेळी प्रमुख पाहुणे म्हणून डाॅ. सिंह बोलत होते. अध्यक्षस्थानी डाॅ. बाबासाहेब आंबेडकर मराठवाडा विद्यापीठातील सेवानिवृत्त प्राध्यापक डाॅ. वि. ल. धारूरकर होते

प्लास्टरमध्ये करण्यात आला भांगचा वापर   डाॅ. मॅनेजर सिंह म्हणाले, जगात पहिल्यांदा वेरुळच्या लेणीत प्लास्टरमध्ये भांगचा वापर झाला. यामुळे किड्यांपासून स्थळाचे संरक्षण होण्यास मदत झाली. चंदन बटवा, साळी (तांदूळ), कोदो (भरड धान्य) यांचाही लेणीत वापर झालेला आहे. म्हणजे या वनस्पती पूर्वी येथे होत्या.

२५ छायाचित्रांतून देशाची सफरnजागतिक वारसा सप्ताहानिमित्त बीबी का मकबरा येथे छायाचित्र प्रदर्शन भरविण्यात आले आहे. nयात देशभरातील २५ स्थळांची छायाचित्रे मांडण्यात आली आहेत. २५ नोव्हेंबरपर्यंत हे प्रदर्शन सर्वांसाठी खुले आहे.

टॅग्स :Ajantha - Elloraअजंठा वेरूळAurangabadऔरंगाबादAurangabad caveऔरंगाबाद लेणी