शहरं
Join us  
Trending Stories
1
'काँग्रेसचा खरा चेहरा समोर आला', मल्लिकार्जुन खर्गेंच्या 'त्या' वक्तव्यावर PM मोदींचा घणाघात
2
अंधेरी पूर्वेत पंधरा ते वीस दुकानांना भीषण आग;कामगार अडकल्याची भीती, अग्निशमनच्या गाड्या दाखल
3
जम्मू-काश्मीरमध्ये पुन्हा टार्गेट किलींग; 2 बिगर कश्मिरी मजुरांवर दहशतवाद्यांचा गोळीबार
4
पाकिस्तानचे अध्यक्ष आसिफ अली झरदारी यांच्या पायाला दुखापत, दुबईत विमानातून उतरताना अपघात झाला
5
Maharashtra Vidhan Sabha Election 2024: काटेवाडीत पाडवा का साजरा करणार? अजित पवारांनी कारणच सांगितलं, म्हणाले...
6
कॅनडामध्ये सुपरलॅबचा भंडाफोड, मोठ्या प्रमाणात ड्रग्ज आणि शस्त्रे जप्त, भारतीय वंशाच्या व्यक्तीला अटक
7
३०० कंटेनरचे सामूदायिक लक्ष्मीपूजन; सांगवीच्या तरुणांकडे ४५० कंटेनरची मालकी
8
"बाळासाहेब असते तर थोबाड फोडलं असतं"; अरविंद सावंतांच्या वक्तव्यावर CM शिंदेंची प्रतिक्रिया
9
ऐन दिवाळीत मतदारांपर्यंत पोहचण्यासाठी दोन्ही पवारांची धावाधाव
10
Maharashtra Vidhan Sabha Election 2024 : सांगली विधानसभेत महाविकास आघाडीला धक्का! जयश्री पाटील निवडणूक लढवण्यावर ठाम
11
Maharashtra Election 2024: नाशिक पूर्वमध्ये थेट सामना; अन्य तीन मतदारसंघात तिरंगी, चौरंगी लढत
12
Muhurat Trading : मुहूर्त ट्रेडिंगनंतर तेजीसह बाजार बंद, 'या' १० शेअर्समध्ये जोरदार खरेदी, गुंतवणूकदारांनी कमावले ४ लाख कोटी
13
Mumbai Crime: फटाके फोडण्याच्या वादातून तरुणाची हत्या, मुंबईतील धक्कादायक घटना
14
जरांगेंच्या यादीला ओबीसींची यादी तयार, जो तो उठतोय त्यांनाच भेटायला जातोय; लक्ष्मण हाकेंनी रणशिंग फुंकले
15
किंग कोहलीची 'विराट' चूक; मैदानात थांबण्यापेक्षा चोरटी धाव घेण्याच्या नादात फसला (VIDEO)
16
पोस्टर'वार'! योगी आदित्यनाथ यांच्या 'बटेंगे तो कटेंगे'ला अखिलेश यादवांकडून पलटवार
17
भीषण! पाकिस्तानमध्ये मोठा बॉम्बस्फोट; ५ शाळकरी मुलं आणि एका पोलिसासह ७ जणांचा मृत्यू
18
'लॉरेन्स बिश्नोईने मला लवकर मारावे...', खासदार पप्पू यादव असं का म्हणाले?
19
IND vs NZ, 3rd Test Day 1 Stumps : फलंदाजांमुळे टीम इंडिया अडचणीत; ८६ धावांत गमावल्या ४ विकेट्स
20
"चुकीची चिठ्ठी काढणारा पोपट, आजपर्यंत...!"; शंभूराज देसाई यांचा संजय राऊतांना टोला

लठ्ठ बालकांना मधुमेहाचा असतो अधिक धोका

By लोकमत न्यूज नेटवर्क | Published: November 14, 2019 5:41 PM

बाल दिन व मधुमेह दिन विशेष : तज्ज्ञ सांगतात जंकफूड टाळा

ठळक मुद्दे पूर्वी मधुमेह, रक्तदाब हे श्रीमंतांचे आजार म्हणून ओळखले जायचे१४ नोव्हेंबर हा दिवस जागतिक मधुमेह दिन आणि बाल दिन म्हणून ओळखला जातो.

- रुचिका पालोदकर 

औरंगाबाद : मधुमेह, रक्तदाब हे श्रीमंतांचे आजार म्हणून ओळखले जायचे; पण आता बदललेल्या जीवनशैलीमुळे जीवनातील सुसह्यता श्रीमंतांप्रमाणेच मध्यम स्तरावरच्या कुटुंबातही दिसते. त्यामुळे मधुमेहासारख्या आजाराने सगळीकडेच आपले जाळे पसरले असून, आता त्याच्या विळख्यात लहान बालकेही आली आहेत, असे तज्ज्ञ सांगतात.

१४ नोव्हेंबर हा दिवस जागतिक मधुमेह दिन आणि बाल दिन म्हणून ओळखला जातो. यानिमित्त तज्ज्ञांशी संपर्क साधला असता आता १० वर्षांपुढील बालकांमध्येही टाईप २ प्रकारच्या मधुमेहाचे प्रमाण झपाट्याने वाढत असल्याचे डॉक्टरांनी सांगितले. याविषयी सांगताना डॉक्टर म्हणाले की, टाईप १ आणि टाईप २ हे मधुमेहाचे दोन प्रकार आहेत.

यापैकी टाईप १ प्रकारचा मधुमेह हा नेमका कशामुळे होतो, हे अजूनही ठामपणे सिद्ध झालेले नाही. यामध्ये स्वादुपिंडामधील बीटा पेशी नष्ट होत जातात आणि त्यामुळे इन्सुलिन निर्मितीची प्रक्रिया थांबते. हा आजार नियंत्रणात ठेवण्यासाठी रुग्णांना इन्सुलिनचे इंजेक्शन घेण्याशिवाय पर्याय नसतो. अगदी नुकत्याच जन्मलेल्या बाळांपासून ते वृद्धांपर्यंत कोणालाही टाईप १ मधुमेह होऊ शकतो. लघवीला जास्त वेळेस जावे लागणे, जास्त भूक व तहान लागणे, थक वा येणे, चक्कर येणे, पाय दुखणे, वारंवार वेगवेगळे जंतुसंसर्ग होणे ही लक्षणे यात दिसून येतात. या आजाराची बालके कमी उंचीची व कमी वजनाची असतात.

टाईप १ चे प्रमाण तुलनेने भारतात कमी आहे; पण त्यातही हा आजार लहान मुलांमध्ये अधिक आढळून येतो. टाईप २ प्रकारचा मधुमेह चाळिशीनंतर होतो; पण जीवनशैलीतील बदल हे याचे मुख्य कारण असल्यामुळे सध्या या प्रकारच्या मधुमेहींचे प्रमाण चिंताजनक प्रमाणात वाढते आहे. मोठ्यांचा मधुमेह म्हणून ओळखला जाणारा टाईप २ आता शालेय विद्यार्थ्यांमध्येही दिसून येत आहे. जास्त वजन, जास्त चिंता, अवेळी झोप, जेवणाच्या अनियमित वेळा, मैदायुक्त पदार्थांचे सेवन, व्यायामाचा अभाव ही याची कारणे आहेत. पायी फिरणे, गोड पदार्थ बंद करणे, तेलकट- तुपकट पदार्थांचे कमी सेवन आणि नियमित गोळ्या- औषधींचे सेवन यामुळे टाईप २ नियंत्रणात राहू शकतो. 

बालकांमध्ये दिसतेय प्री-डायबेटिक स्टेजमैदायुक्त पदार्थांचे जास्त सेवन, वाढलेला ताणतणाव, मैदानी खेळ न खेळणे, अभ्यास किंवा मोबाईल, टीव्ही यामुळे एकाच जागी तासन्तास बसल्यामुळे शारीरिक हालचाली कमी होणे, या सगळ्या कारणांमुळे मुलांमध्ये लठ्ठपणा वाढतो आहे. लहान वयातील लठ्ठपणामुळे भविष्यात या मुलांना फारच कमी वयात मधुमेह होण्याचा धोका अधिक असतो. त्यामुळे मुलांमधील  लठ्ठपणाला प्री-डायबेटिक स्टेज म्हणून ओळखले जाते. त्याचे प्रमाण दिवसेंदिवस वाढते आहे. मधुमेह असणाऱ्यांना हृदयविकार, किडनी खराब होणे, अंधत्व येण्याचे प्रमाण अधिक असतो. अपघातांव्यतिरिक्त पाय कापण्याचे दुसरे मोठे कारण मधुमेह हे आहे. -डॉ. तुषार चुडीवाल

बाल मधुमेहींचे वाढते प्रमाण-लठ्ठपणा, बदललेली जीवनशैली आणि आनुवंशिकता या तीन कारणांमुळे टाईप २ प्रकारचा मधुमेह होतो. सामान्यपणे हा आजार ४० च्यानंतर व्हायचा; परंतु जीवनशैलीतील बदलामुळे तरुणांमध्ये आणि आता तर अगदी १० वर्षांच्या पुढील शालेय विद्यार्थ्यांमध्येही हा आजार वाढतो आहे. मोठ्या शहरांमधील बालकांमध्ये याचे प्रमाण जास्त आहे. जास्त वाढलेला ‘स्क्रीन टाईम’, जंकफूड ही याची कारणे असून ‘सिटिंग डिसीज’ म्हणून या आजाराला ओळखले जाते. -डॉ. अर्चना सारडा

टॅग्स :Aurangabadऔरंगाबादdiabetesमधुमेहchildren's dayबालदिनHealthआरोग्य