शहरं
Join us  
Trending Stories
1
IPL Auction 2025: Shocking! 'या' १० बड्या खेळाडूंना कुणीच घेतलं नाही संघात, अखेर राहिले UNSOLD !!
2
IPL Auction 2025: जोस बटलर, मिचेल स्टार्क ते ट्रेंट बोल्ट... हे ठरले TOP 10 महागडे परदेशी खेळाडू
3
IPL Auction 2025: दोन दिवसांत १८२ खेळाडूंवर लागली बोली, 'हे' ठरले TOP 10 महागडे क्रिकेटपटू
4
IPL Auction 2025: 'नाही नाही' म्हणत शेवटी Mumbai Indians ने Arjun Tendulkar ला संघात घेतलंच, किती लावली बोली?
5
IPL Auction 2025: IPL मेगालिलाव 'सुफळ संपूर्ण'! १८२ खेळाडूंना मिळाले ६३९ कोटी, दोन दिवसांत काय घडलं?
6
महायुतीत नाराजीनाट्य? एकनाथ शिंदेंच्या भूमिकेकडे लक्ष; अजित दादा भाजपच्या बाजूने...
7
गुंतवणूकदारांवर आली डोकं झोडून घ्यायची वेळ, ₹792 वरून थेट ₹1 वर आला शेअर; ₹1 लाखाचे झाले 227 रुपये
8
IPL Auction 2025 : KKR सह RCB अन् GT ची मेहरबानी! अनसोल्ड अजिंक्य रहाणेसह या तिघांवर लागली बोली
9
'वर पाहिजे...'; एकुलता एक, 20 एकरचे फॉर्महाऊस, न पादणारा अन्...; लग्नासाठीची जाहिरात जबरदस्त चर्चेत!
10
सत्ता स्थापनेच्या हालचालींना वेग; एकनाथ शिंदे उद्या महाराष्ट्राच्या मुख्यमंत्रिपदाचा राजीनामा देणार
11
IPL Auction 2025: काव्या मारनची 'स्मार्ट' खेळी! जयदेव उनाडकटने रचला मोठा इतिहास; केला अनोखा विक्रम
12
विराट म्हणाला, मी माझ्या गर्लफ्रेंडला आणू शकतो? रवि शास्त्रींनी BCCI चा नियमच बदलला होता!
13
विरोधी पक्षनेतेपदासाठी ठाकरे गट आग्रही, पण मविआ एकत्रित दावा करू शकते का? कायदा काय सांगतो?
14
IPL Auction 2025: अर्जुन तेंडुलकर UNSOLD! Mumbai Indiansसह साऱ्यांनीच फिरवली सचिनच्या मुलाकडे पाठ
15
IPL Auction 2025: १३ वर्षांचा वैभव सूर्यवंशी झाला 'करोडपती'! राजस्थानने केलं 'रॉयल' स्वागत; किती लागली बोली?
16
भाजपचे नियोजन 'King', मायक्रो प्लानिंगच्या जोरावर पक्षाला मिळवून दिला सर्वात मोठा विजय
17
IPL Auction 2025: Rohit Sharma ला 'ओपनिंग पार्टनर' मिळाला! Mumbai Indians ने ५.२५ कोटींना 'याला' संघात घेतला!
18
अमेरिकेतील 'या' शहरातून सूर्य गायब; आता थेट दोन महिन्यांनी होणार दर्शन, कारण...
19
अविमुक्‍तेश्‍वरानंद यांनी उद्धव ठाकरेंना दिला होता CM होण्याचा आशीर्वाद, आता सांगितलं माहायुतीच्या महाविजयाचं कारण 
20
कोण आहे Priyansh Arya? ज्याच्यासाठी प्रिती झिंटानं ३० लाख ऐवजी पर्समधून काढले ३.८० कोटी

अजिंठा, वेरूळचा जागतिक वारसास्थळाचा दर्जा धोक्यात! पर्यटकांच्या वाढल्या तक्रारी, तातडीने उपाययोजना करणे गरजेचे

By ऑनलाइन लोकमत | Published: November 26, 2022 2:14 PM

महाराष्ट्राचे पहिले मुख्यमंत्री यशवंतराव चव्हाण यांच्या पुण्यतिथीनिमित्त शुक्रवारी आयोजित ‘पुरातत्त्व स्मारके आणि स्थळेव्याप्ती, आव्हाने आणि पर्यटन’ या विषयावरील विशेष व्याख्यानात ते बोलत होते.  

औरंगाबाद : वेरूळ, अजिंठा लेणींना मिळालेला जागतिक वारसास्थळाचा दर्जा धोक्यात आला आहे. यापूर्वी जागतिक वारसास्थळांच्या यादीतून ३ वारसास्थळे काढली आहेत. दिव्यांग, वृद्ध, विदेशी पर्यटकांची आर्थिक लूट, पाकीटमारी, चोऱ्या, लेणीत येणाऱ्या विक्रेत्यांविषयी पर्यटकांच्या तक्रारी वाढल्या आहेत. त्यामुळे जागतिक वारसास्थळाचा दर्जा धोक्यात आल्याची चिंता भारतीय पुरातत्त्व सर्वेक्षणचे औरंगाबाद मंडळाचे अधीक्षक डाॅ. मिलनकुमार चावले यांनी व्यक्त केली आहे. 

महाराष्ट्राचे पहिले मुख्यमंत्री यशवंतराव चव्हाण यांच्या पुण्यतिथीनिमित्त शुक्रवारी आयोजित ‘पुरातत्त्व स्मारके आणि स्थळेव्याप्ती, आव्हाने आणि पर्यटन’ या विषयावरील विशेष व्याख्यानात ते बोलत होते.  

डाॅ. चावले म्हणाले, ‘जागतिक वारसास्थळाचा मिळालेला दर्जा हा कायमस्वरूपी नसतो. तो टिकवावा लागतो. सध्या भारतातील नैसर्गिक वारसास्थळ असलेले मानस सरोवर आणि सांस्कृतिक वारसास्थळ असलेले हंपी ही स्थळेही ‘डेंजर झोन’मध्ये आहेत. 

स्थानिक विक्रेते वेरूळ लेणीत प्रवेश करून विक्री करीत आहेत. तो पुरातत्त्व कायद्यानुसार गुन्हा असून, आम्ही त्यावर कारवाई करण्यास असमर्थ ठरतो. 

याविषयी पोलिस अधीक्षकांशी वैयक्तिक चर्चा केली असता त्यांनी गुन्हा घडल्याशिवाय काही करता येणार नसल्याचे स्पष्ट केले. जिल्हा प्रशासनाने त्यावर कारवाई केली पाहिजे.’ 

लेणीचे पाणी कनेक्शनही कापले -महाराष्ट्र जीवन प्राधिकरणने २०१९ मध्ये अजिंठा लेणीत जाणारे पाण्याचे कनेक्शन कापले. त्यामुळे ‘एएसआय’ पर्यटकांना जेमतेम पिण्यापुरते पाणी शुद्धीकरण करून उपलब्ध करून देत आहे, असेही डाॅ. चावले यांनी सांगितले.

लेणीतील चित्रांची हानी  - अजिंठा लेणीतील चित्रे नैसर्गिक रंगांनी बनवलेली आहेत. तेथे रोज पाच ते दहा हजार पर्यटक भेटी देतात. त्यांच्या श्वसनक्रियेमुळे आर्द्रता तयार होऊन तेथे ‘सिल्व्हर फिश’ची (कीटक) उत्पत्ती होऊन ऐतिहासिक चित्रांना हानी पोहोचत आहे. - पर्यटकांच्या गर्दीवरील नियंत्रणासाठी आम्ही तेथील इंटरप्रिटेशन सेंटर मागत असून, त्यातील चार लेणींच्या रिप्लिकातून पर्यटकांना लेणी समजावून घेता येतील.   

२० वर्षांत एकही बैठक नाही...जागतिक वारसास्थळाच्या आचारसंहितेनुसार दरवर्षी भागधारकांची बैठक होणे क्रमप्राप्त आहे. मात्र, २००२ पासून बैठक झालेली नाही. लेणापूर परिसरात ५०० मीटरच्या बफर झोनमध्ये लेणीच्या वरच्या बाजूने बांधकामे होत आहेत. बफर  झोन वाचवण्यासाठी जिल्हा प्रशासनाने पुढाकार घेतला पाहिजे, असेही डॉ. चावले म्हणाले.    

टॅग्स :Ajantha - Elloraअजंठा वेरूळGovernmentसरकार