शहरं
Join us  
Trending Stories
1
Maharashtra Vidhan Sabha Election 2024 Results Highlights : "महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री होणार देवेंद्र फडणवीस!"; आई सरिता फडणवीस यांचं मोठं विधान
2
Maharashtra Assembly Vidhan Sabha Election 2024 Result Highlights: संस्थान खालसा! विनोद तावडेंना घेरणारे हितेंद्र, क्षितिज ठाकूर पडले; वसई-विरारमध्ये ‘कमळ’ फुलले!
3
भाजपच्या प्रशांत बंब यांचा विजयाचा चौकार; गंगापूरमधून सलग चौथ्यांदा विजयी...
4
Maharashtra Vidhan Sabha Election 2024 Results : शिराळा विधानसभा मतदारसंघात सत्यजित देशमुखांचा विजय; मानसिंगराव नाईकांना किती मत मिळाली?
5
अंधेरी पूर्वेत शिवसेनेच्या मुरजी पटेलांची बाजी, उबाठाच्या ऋतुजा लटकेंचा पराभव 
6
Vikhroli Vidhan Sabha Result 2024: संजय राऊतांचे भाऊ सुनील राऊतांचा निकाल काय?
7
Maharashtra Assembly Election Result 2024: अमित ठाकरेंचा दारूण पराभव, बाळा नांदगावकरही हरले; राज ठाकरेंवर उद्धव ठाकरे भारी पडले
8
प्रणिती शिंदेंना मोठा धक्का! त्यांच्याच मतदारसंघात काँग्रेसचा उमेदवार पडला; भाजपने बालेकिल्ला फोडला
9
काय झाडी, काय डोंगर... शिंदेंचा ५० आमदारांपैकी एक पडला; शहाजीबापू पाटलांचा पराभव
10
Maharashtra Assembly Election Result 2024: कांदिवली पूर्वेतून भाजपच्या अतुल भातखळकरांची हॅटट्रिक, काँग्रेसच्या कालू बढेलियांचा पराभव
11
ठरलं! 'या' दिवशी राज्यात स्थापन होणार महायुतीचं सरकार; कोण होणार मुख्यमंत्री?
12
Maharashtra Vidhan Sabha Election 2024 Results : टप्प्यात आल्यावर करेक्ट कार्यक्रम करणाऱ्या जयंत पाटलांचे काय झाले? इस्लामपूरमध्ये महायुती की मविआ जिंकले
13
Maharashtra Vidhan Sabha Election Result 2024 Live: लोह्यामध्ये मतमोजणी दरम्यान दगडफेक; या क्षणाला कोणी घेतली आघाडी? सर्व अपडेट्स
14
Maharashtra Vidhan Sabha Election 2024 Results Highlights : "एका राजपुत्रासाठी आम्ही थांबलो तर..."; सुषमा अंधारेंचं विधानसभा निकालाबाबत मोठं विधान
15
चौरंगी लढतीत दीपक केसरकरांची बाजी, मोठ्या मताधिक्यासह मिळवला विजय 
16
एकनाथ शिंदेंची जोरदार मुसंडी; एकट्याने ठाकरे, पवार, कांग्रेसपेक्षा जास्त जागांवर घेतली आघाडी
17
चारकोपमध्येही भाजपची सरशी, योगेश सागर यांचा विजय जवळपास निश्चित
18
Chitra Wagh : "महायुतीच्या विजयाचे शिल्पकार", स्पष्ट बहुमत दिसताच चित्रा वाघ यांचं ट्विट!
19
एकनाथ शिंदे महाराष्ट्राचे 'नितीशकुमार' ठरणार की फडणवीसांसारखे युद्ध जिंकूनही हरणार? CM कोण होणार...
20
Maharashtra Assembly Vidhan Sabha Election 2024 Result Highlights: एक्झिट पोल पुन्हा ठरले फोल! महायुतीला कौल दिला, पण ‘त्सुनामी’चा अंदाज नाही आला!

थुंकणे हा आमचा जन्मसिद्ध हक्क आहे!

By रवी टाले | Published: November 14, 2018 6:59 PM

स्वच्छतेचे भारतीयांना काय वावडे आहे कुणास ठाऊक? जे वैयक्तिक स्वच्छतेकडेही दुर्लक्ष करतात, त्यांच्या बाबतीत बोलायलाच नको; पण जे वैयक्तिक स्वच्छतेच्या बाबतीत आग्रही दिसतात, असेही अनेक लोक सार्वजनिक स्वच्छतेच्या बाबतीत मात्र कमालीची हलगर्जी करताना आढळतात.

ठळक मुद्देसार्वजनिक ठिकाणी थुंकण्याचा तर भारतीयांना जणू काही आजारच जडलेला आहे.जे तंबाखू, गुटखा, खर्रा, पान खातात त्यांना तर कुठेही पिचकारी मारण्याचा जणू परवानाच मिळालेला असतो.जे उपरोल्लेखित पदार्थांचे सेवन करीत नाहीत अशाही अनेकांना ऊठसूठ कुठेही थुंकण्याची सवय असते.

नकारात्मक बातम्यांच्या धबधब्यात मध्येच एखादी खूप छान बातमी वाचण्यात येते. दुर्दैवाने अनेकदा प्रसारमाध्यमेही अशा बातम्यांकडे दुर्लक्ष करतात किंवा उचित स्थान देत नाहीत. अनेकदा उचित स्थान न मिळाल्यामुळे सर्वसामान्य वाचकांचेही अशा बातम्यांकडे दुर्लक्ष होते. पुणे महापालिकेने गत आठ दिवसात रस्त्यांवर थुंकणाऱ्या १६० जणांना दंड ठोठावला आणि एवढेच नव्हे तर त्यांना त्यांनी केलेली घाण साफ करायला लावली, ही अशीच एक बातमी! पुणे महापालिकेने त्यासाठी १६ पथके गठित केली आहेत. ही कारवाई किती सातत्यपूर्ण रीतीने होते आणि पुणेकरांमध्ये त्यामुळे किती सुधारणा होते, हे कळण्यासाठी काही काळ जाऊ द्यावा लागेल; पण सर्वच पालिकांनी या बाबतीत पुणे पालिकेचा कित्ता गिरविणे खूप गरजेचे आहे.स्वच्छतेचे भारतीयांना काय वावडे आहे कुणास ठाऊक? जे वैयक्तिक स्वच्छतेकडेही दुर्लक्ष करतात, त्यांच्या बाबतीत बोलायलाच नको; पण जे वैयक्तिक स्वच्छतेच्या बाबतीत आग्रही दिसतात, असेही अनेक लोक सार्वजनिक स्वच्छतेच्या बाबतीत मात्र कमालीची हलगर्जी करताना आढळतात. ज्यांना परदेश गमनाची संधी मिळते ते तर मायदेशी परतल्यानंतर तेथील स्वच्छता आठवून उसासे सोडतातच; पण ज्यांना तशी संधी मिळत नाही तेदेखील चित्रपटांमध्ये किंवा दूरचित्रवाणीवर परदेशातील प्रसंग बघून आमचा देश असा स्वच्छ का नाही, म्हणून हळहळतात! दुर्दैवाने बहुतेकांचे उसासे आणि हळहळणे तेवढ्यापुरतेच मर्यादित असते. उसासे सोडून किंवा हळहळून झाल्यावर लगेच सार्वजनिक ठिकाणी अस्वच्छता पसरविताना त्यांना त्याची आठवणही नसते!सार्वजनिक ठिकाणी थुंकण्याचा तर भारतीयांना जणू काही आजारच जडलेला आहे. जे तंबाखू, गुटखा, खर्रा, पान खातात त्यांना तर कुठेही पिचकारी मारण्याचा जणू परवानाच मिळालेला असतो; पण जे उपरोल्लेखित पदार्थांचे सेवन करीत नाहीत अशाही अनेकांना ऊठसूठ कुठेही थुंकण्याची सवय असते. पिंक टाकणाºयांकडे तुच्छ नजरेने बघणारे अनेक उच्चभ्रू तोंडातील च्युर्इंग गम कुठेही थुंकतात, तेव्हा कुठेही थुंकणाºया ‘डाऊन मार्केट’ लोकांपेक्षा आपणही काही कमी नाही, याची जाणीवही त्यांना नसते!काही दिवसांपूर्वी राज्यसभेत प्रश्नोत्तराच्या तासादरम्यान एका खासदारांनी भारत हा थुंकणारा देश आहे, या शब्दात संपूर्ण देशाच्या अब्रूचे धिंडवडे काढले होते. ते म्हणाले होते, ‘‘आम्हाला जेव्हा कंटाळा येतो तेव्हा आम्ही थुंकतो, आम्ही थकतो तेव्हा आम्ही थुंकतो आणि हे असंच सुरू असतं.’’ त्या खासदार महोदयांनी कोणत्याही प्रकारे अतिशयोक्ती केलेली नव्हती. खरोखरच काहीही कारण नसताना नाहक थुंकणारे अनेक लोक आपण रोज आपल्या अवतीभोवती बघत असतो. खेदाची बाब ही आहे, की तसे करताना आपण काही चूक करतोय, हे त्यांच्या गावीही नसते. त्यांच्या अशा वर्तणुकीवर कुणी आपत्ती प्रकट केलीच, तर आपत्ती प्रकट करणारा कुणी परग्रहवासी आहे की काय, अशा प्रकारचे भाव चेहºयावर आणत निर्लज्जासारखे हसून मोकळे होतात. अशा वेळी एखाद्याने पोलिसांकडे तक्रार करायचा विचार केल्यास, पोलीसच त्याची खिल्ली उडवण्यास मागेपुढे बघणार नाहीत आणि स्वत:च पिंक टाकून अशा तक्रारीचा कसा काहीही उपयोग होत नाही, हे समजावून सांगायला लागतील!तंबाखू आणि तंबाखूजन्य पदार्थांवर बंदी आणल्यास वाट्टेल तिथे थुंकण्याच्या भारतीयांच्या सवयीला बराच आळा बसू शकतो, असे अनेकदा सुचविण्यात येते; मात्र अशा प्रकारे बंदी आणून कोणत्याही पदार्थाच्या सेवनास अटकाव केला जाऊ शकत नाही, हा अनुभव संपूर्ण जगाने घेतला आहे. गुटखा या तंबाखूजन्य पदार्थाचेच उदाहरण घ्या! काय फायदा झाला गुटख्यावर बंदी आणून? उलट माफियांमध्ये गुटखा माफिया ही नवी जमात उदयास आली. दुसरी गोष्ट म्हणजे तंबाखू व तंबाखूजन्य पदार्थांवरील करांमधून सरकारला मोठ्या प्रमाणात महसूल मिळत असल्याने सरकारी पातळीवर अशी बंदी आणण्यासाठी पुढाकार घेतला जाण्याची सुतराम शक्यता नाही. तंबाखू हे एक नगदी पीक आहे. अफूप्रमाणे तंबाखूच्या शेतीवर बंदी आणल्यास मोठ्या संख्येतील शेतकºयांसमोर उदरनिर्वाहाचा प्रश्न निर्माण होईल. शिवाय बºयाच औषधींमध्ये उपयोगी रसायन म्हणून तंबाखूचा वापर होतो. त्यामुळे तंबाखूच्या उत्पादनावरच बंदी आणणे हा उपाय ठरू शकत नाही.या पार्श्वभूमीवर पुणे महापालिकेप्रमाणे दंडात्मक कारवाई करणे आणि जनजागृती घडवून आणणे हे दोनच उपाय व्यवहार्य दिसतात. दंडात्मक कारवाईमुळे लाचखोर प्रवृत्तीच्या कर्मचाºयांना आणखी एक कुरण उपलब्ध होईल हे खरे; पण किमान सार्वजनिक ठिकाणी तरी थुंकण्यास काही प्रमाणात का होईना अटकाव निश्चितच होईल. भावी पिढ्यांमध्ये जागृती घडवून आणण्याचे लाभ दृष्टीस पडण्यास वेळ लागेल; पण तो लाभ कायमस्वरूपी ठरेल. हल्ली सार्वजनिक स्वच्छतेच्या बाबतीत शाळकरी मुलांमध्ये बरीच जागृती दिसून येते. जोडीला तंबाखूचे दुष्परिणाम आणि सार्वजनिक ठिकाणी थुंकण्याच्या सवयीमुळे जागतिक पातळीवर आपल्या देशाची प्रतिमा कशी डागाळते, यासंदर्भात शाळकरी मुलांना जागृत केल्यास एक-दोन पिढ्यांनंतर का होईना, फरक निश्चितच दिसू लागेल!

 

टॅग्स :AkolaअकोलाPune Municipal Corporationपुणे महानगरपालिकाSocialसामाजिक