शहरं
Join us  
Trending Stories
1
Maharashtra Election: मवीआच्या 22 उमेदवारांची अनामत रक्कम जप्त, सर्वाधिक काँग्रेसचे; भाजपचा एकही नाही!
2
“सुप्रीम कोर्टाने काय करावे, हे आता एक पक्ष सांगणार का?”; चंद्रचूड यांनी ठाकरे गटाला फटकारले
3
चिन्मय दास यांच्या अटकेवरून बांगलादेशात हाहाकार! पोलिसांनी डागले 'ग्रेनेड', लाठीचार्जही केला; एकाचा मृत्यू
4
'मी नेहमी संविधानाच्या मर्यादेचा आदर केला...', संविधान दिनानिमित्त पंतप्रधान मोदींचे भाष्य
5
“अशा निवडणुका पाकिस्तान, अफगाणिस्तानात होत नसतील, आयोग जिवंत आहे का”; संजय राऊत संतापले
6
मनोज जरांगेंचे ठरले; सरकार स्थापन झाल्यावर तारीख जाहीर करणार, पुन्हा बेमुदत उपोषणाला बसणार
7
जगातील सर्वात वृद्ध व्यक्तीचे वयाच्या 112 व्या वर्षी निधन; काही दिवसांपूर्वीच दीर्घायुष्यासंदर्भात केलं होतं भाष्य
8
पाकिस्तानात तख्तापालट होण्याचे संकेत? इम्रान खान यांच्या समर्थकांसोबत सैन्य; हस्तांदोलन, मिठ्या मारल्या 
9
"दहशतवादी संघटनांना चोख प्रत्युत्तर देणार"; २६/११च्या हल्ल्याच्या वर्षपूर्तीनिमित्त पंतप्रधान मोदींचे आश्वासन
10
झुनझुनवाला यांनी 10 मिनिटांत कमावले ₹105 कोटी; 'या' दोन शेअर्समुळे लागली लॉटरी; पडला पैशांचा पाऊस!
11
"अजित पवारांनी सरेंडर होऊन आमची..."; रामदास कदमांचे मोठं विधान, म्हणाले, "काहीही केलं तरी..."
12
नाना पटोलेंनी दिल्ली गाठली, मल्लिकार्जून खरगे-राहुल गांधींची भेट घेतली; नेमके काय घडले?
13
BLOG: अमित ठाकरे निवडणुकीच्या चक्रव्यूहात शिरले खरे, पण...; 'राजपुत्रा'चं नेमकं काय चुकलं? सहा प्रमुख मुद्दे
14
...म्हणून मुख्यमंत्रिपदाचा उमेदवार जाहीर करण्यास विलंब; भाजपचे 'या' कामाला प्राधान्य
15
आधारवाडीतील इमारतीच्या पंधराव्या मजल्यावर भीषण आग; अग्निशमन दलाचे वाहन बिघडले
16
राहुल गांधींचे नागरिकत्व रद्द होणार का? केंद्र सरकार १९ डिसेंबरला उच्च न्यायालयाला निर्णय कळविणार
17
Numerology: ‘या’ ६ मूलांक होतील मालामाल, धनलाभाचे योग; नोव्हेंबरची सांगता होईल खास!
18
"हिंदूंच्या हक्कांसंदर्भात बोलणारे निर्लज्ज, ...या सरकारला भारतातील अल्पसंख्यकांची चिंता नाही"; काय म्हणाले ओवेसी?
19
तिसऱ्या महायुद्धात अण्वस्त्रांचा वापर, एक तृतीयांश लोकसंख्या मारली जाणार; सिडनीच्या बिशपची भविष्यवाणी 
20
"हे फक्त शब्द नाहीत, इशारा आहे"; चिमुकलीवरील अत्याचाराच्या घटनेनंतर अमित ठाकरे संतापले

भाषेचा जांगडगुत्ता

By admin | Published: August 26, 2016 6:54 AM

नेत्रदीपक हा शब्द चुकीचा आहे असे जर मी म्हटले तर सगळे मराठी भाषाप्रेमी मला मारायला धावतील.

नेत्रदीपक हा शब्द चुकीचा आहे असे जर मी म्हटले तर सगळे मराठी भाषाप्रेमी मला मारायला धावतील. व्याकरणाच्या नियमानुसार नेत्र आणि दीपक या दोन शब्दांची संधी नेत्रोद्दीपक अशी होते पण असे असले तरी गेली किमान पंचवीस वर्षे हा शब्द चुकीच्या पद्धतीने लिहिला बोलला जात आहे.एखादी चूक माणूस सतत करायला लागला की तिचे नियमात रूपांतर होते, या न्यायाने हा रोग जीवनाच्या सर्वच क्षेत्रांत बळावला असून अयोग्य जीवनपद्धती हीच योग्य जीवनपद्धती ठरू लागली आहे. योग्य आणि अयोग्य या शब्दांच्या व्याख्याही सापेक्ष झाल्या आहेत. जगणे आपल्या सोयीच्या अंगाने वळवून आपापल्या इच्छेनुसार प्रत्येकजण कालक्रमणा करीत आहे. जगण्याची दिशा शक्य तेवढी सोपी, बिनकष्टाची आणि मनोरंजनाकडे घेऊन जाणारी आहे. ज्याना याची चिंता वाटते ते म्हणतात, जगण्याचे सुमारीकरण, सपाटीकरण सुरू आहे, चंगळवाद बोकाळला आहे.या परिस्थितीला तोंड देण्याचे दोन मार्ग दिसतात. एक म्हणजे विरोध करून मोडून पडण्याची तयारी ठेवणे किंवा जनांचा प्रवाहो चालला म्हणत त्यात सामील होणे. गर्व आणि अभिमान या दोन शब्दांना दोन वेगवेगळे अर्थ आहेत. ‘गर्व से कहो हम हिंदू है’, हे हिंदीत ठीक आहे पण, ‘गर्व आहे मला मी मराठी असल्याचा’ असे म्हटले की घोटाळा सुरू होतो. तिथे अभिमान हाच शब्द हवा. मी शिवाजीराजे भोसले बोलतोय या सिनेमाचा नायक एका प्रसंगात छाती ठोकत, हो हो मला गर्व आहे मी मराठी असल्याचा असे म्हणतो तेव्हा त्याने आधी मराठी भाषा नीट बोलायला शिकले पाहिजे असा विचार मनात येतो. त्याला अभिमान असे म्हणायचे असावे अशी मनातल्या मनात दुरूस्ती करत सुजाण प्रेक्षक पुढील सिनेमा पाहू लागतो.पीएच.डी.साठी प्रबंध लिहायचा असेल तर एक मोठा कालखंड अभ्यासासाठी घ्यावा लागतो. मराठी भाषेची अधोगती हा विषय ठरला तर फक्त एका दिवसातील चार प्रमुख वृत्तपत्रे तुलनात्मक अभ्यासासाठी खूप झाली. प्रत्येक वृत्तपत्राचे शुद्धलेखन वेगळे. इतकेच काय, एकाच वृत्तपत्रातील प्रत्येक पानावरील शुद्धलेखन वेगवेगळे. आणि विविध चित्रवाहिन्यांवरील मराठी म्हणजे तर संशोधकांची चंगळच.तात्पर्य: मराठी भाषा रोज मरत आहे.ज्यांना हे मान्य नाही त्यांनी थोडासा बदल करून, मराठी भाषा रोज घडत आहे असे म्हणावे.

--प्रल्हाद जाधव