शहरं
Join us  
Trending Stories
1
Maharashtra Vidhan Sabha Election 2024 : 'समोरासमोर चर्चेला तयार', पृथ्वीराज चव्हाणांचं अमित शाहांना खुलं चॅलेंज
2
निमलष्करी दलाच्या अधिकाऱ्यांच्या रेशन मनी भत्त्याला कात्री; दर महिन्याला ४००० रुपयांचे नुकसान
3
"...तोपर्यंत त्यांचा निर्णय बदलणार नाही"; अजित पवारांना परत घेण्याबद्दल शरद पवारांचं विधान
4
जम्मू-काश्मीरच्या सोपोरमध्ये सैन्याची मोठी कारवाई; दोन दहशतवाद्यांचा खात्मा
5
RSA vs IND : दक्षिण आफ्रिकेनं टॉस जिंकला, टीम इंडिया सेट करणार टार्गेट!
6
"...तर बाळासाहेबांनी उद्धव ठाकरेंना गोळ्या घातल्या असत्या"; नारायण राणेंचं विधान
7
ऐकावं ते नवलच! १२ वर्षे जुन्या कारचे अंत्यसंस्कार, चार लाख खर्च करुन बांधली समाधी
8
सध्यातरी इतकेच महायुतीत ठरले...; अमित शाह यांच्या मुख्यमंत्री नावाच्या दाव्यावर प्रफुल्ल पटेलांची प्रतिक्रिया
9
"अरे देवा...", राहुल-अथियाने दिली गुडन्यूज; सूर्यकुमारची पत्नी देविशाच्या कमेंटनं मात्र वेधलं लक्ष
10
Maharashtra Election 2024: गडचिरोलीत किती ही बंडखोरी; कोणाच्या हाती आमदारकीची दोरी?
11
Maharashtra Vidhan Sabha Election 2024 : अमित शाहांच्या विधानावरुन नवा वाद,संभाजीराजे छत्रपतींनी घेतला आक्षेप; नेमकं प्रकरण काय?
12
Maharashtra Election 2024: लोकसभेला 62 पैकी 43 मतदारसंघात काँग्रेसला मताधिक्य; विदर्भातील लढतीचं गणित कसं?
13
AUS A vs IND A : ऑस्ट्रेलियात टीम इंडियाविरुद्ध चिटिंग? व्हिडिओ होतोय व्हायरल
14
सीबीआयने अधिकाऱ्याला लाच घेताना पकडले, घरात धाड टाकली, रोकडचा डोंगर सापडला
15
चॅम्पियन्स ट्रॉफी पाकिस्तानात होईल आणि भारतही येईल, आता कमीपणा नाही; PCB अध्यक्षांची प्रतिक्रिया
16
'आम्ही भारताला फक्त शस्त्र विकत नाही, आमचं नातं विश्वासावर टिकून आहे', पुतिन स्पष्ट बोलले
17
Athiya Shetty-K L Rahul: अथिया शेट्टीने दिली गुडन्यूज, लग्नानंतर एका वर्षातच पाळणा हलणार; शेअर केली पोस्ट
18
सरन्यायाधीशांचा आज शेवटचा वर्किंग डे; सुप्रीम कोर्टात 'असं' काय घडलं, सगळेच हसले
19
उद्धव ठाकरेंची मशाल घराघरांत-समाजासमाजात आग लावणारी; CM एकनाथ शिंदेंचा हल्लाबोल
20
"कॉम्प्रोमाईज करणारा पुढे यशस्वी होतो"; मुख्यमंत्रीपदाबाबत बोलताना अजितदादा म्हणाले, "आमचं टार्गेट..."

कवडी न देता बांधणार ६८ हजार शौचालय

By लोकमत न्यूज नेटवर्क | Published: October 01, 2017 9:41 PM

जिल्हा निर्मल करण्याच्या नादात काही शौचालय कागदावर तर काही शौचालय निकृष्ट दर्जाचे बांधण्यात आले होते. तरीही देखील गोंदिया जिल्हा पाच-सात वर्षापूर्वीच हागणदारीमुक्त (ओडीएफ) झाला होता.

ठळक मुद्देघडेल वर्तणुकीत बदल : सीईओ रविंद्र ठाकरे यांचा नाविण्यपूर्ण प्रयोग

नरेश रहिले ।लोकमत न्यूज नेटवर्कगोंदिया : जिल्हा निर्मल करण्याच्या नादात काही शौचालय कागदावर तर काही शौचालय निकृष्ट दर्जाचे बांधण्यात आले होते. तरीही देखील गोंदिया जिल्हा पाच-सात वर्षापूर्वीच हागणदारीमुक्त (ओडीएफ) झाला होता. परंतु ६७ हजार ७८३ कुटुंबाकडे शौचालय नाहीत किंवा ज्यांच्याकडे आहेत ते वापरायोग्य नाही. त्यामुळे हागणदारीमुक्त असलेल्या जिल्ह्यात उघड्यावर शौच करण्याचा उपक्रम सुरूच होता. परंतु गोंदिया जिल्हा परिषदेचे मुख्य कार्यपालन अधिकारी रविंद्र ठाकरे यांनी शौचालयासंदर्भात जागृती घडवून शासकीय मदत न देता त्या कुटुंबाना शौचालय बांधण्यासाठी जागृत करण्याचा उपक्रम सुरू केला आहे. या उपक्रमाची फलश्रृती अशी की जिल्ह्यातील उघड्यावर शौचास जाणाºया ९ हजार ९४७ कुटुंबाकडे शौचालय तयार झाले आहे.गोंदिया जिल्हा हा महाराष्ट्राच्या उत्तर पूर्वेस मध्यप्रदेश व छत्तीसगड राज्याच्या सीमेला लागून आहे. जिल्ह्याची लोकसंख्या पायाभूत सर्व्हेक्षणानुसार २ लाख १७ हजार १५३ कुटुंब एवढी आहे. यापैकी १ लाख २८ हजार ३६७ कुटुंबाकडे शौचालय वापरात आहेत. तर ८८ हजार ७८६ कुटुंबाकडे शौचालय नसल्याची नोंद घेण्यात आली होती. स्वच्छ भारत मिशन ग्रामीण व इतर योजनांच्या माध्यमातून आजतागायत ६६ हजार ५५४ वैयक्तिक शौचालयाचे बांधकाम करण्यात आले. उर्वरित २२ हजार २३२ कुटुंब हे इतरांच्या शौचालयाचा (शेअरिंग) वापर करीत असल्याची नोंद घेण्यात आलीे. याशिवाय जिल्ह्यात एकूण ४५ हजार ५५१ वापरण्यायोग्य नसलेली/ नादुरुस्त शौचालयांची नोंद घेण्यात आली आहे.नादुरुस्त व शेअरिंग असे एकूण ६७ हजार ७८३ शौचालयाचे बांधकाम व वापर करण्याचे उद्दिष्ट ३१ डिसेंबर २०१७ अखेर पर्यंत कोणत्याही शासकीय अनुदानाशिवाय पूर्ण करण्याचे नियोजन जिल्हा परिषद गोंदियाचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी आर.एच. ठाकरे, यांनी केले आहे. यासाठी त्यांना अतिरिक्त मुख्य कार्यकारी अधिकारी प्रभाकर गावडे, उपमुख्य कार्यकारी अधिकारी राजेश राठोड सहकार्य करीत आहेत. शौचालयासंदर्भात जागृती करण्यासाठी गृहभेट घेऊन आंतर वैयक्तीक संवाद साधला जात आहे.यासाठी जिल्हा व तालुका कर्मचाºयांची बैठक घेण्यात आली. नादुरुस्त शौचालय बांधकामाबाबत येणाºया अडचणींचा आढावा घेण्यात आला. त्यावर उपाययोजना व कुटुंबांतर्गत घेण्यात येणाºया गृहभेटीची माहिती देण्यात आली. या शौचालय बांधकामासाठी केंद्र शासनाच्या नेहरु युवा केंद्रातील १६ स्वयंसेवकांना सुद्धा गृहभेटीसाठी ग्रामपंचायती नेमून देण्यात आल्या. नेहरु युवा केंद्रातील स्वयंसेवकांनी तयार केलेले युवक मंडळ उमेद अभियानांतर्गत महिला बचत गटांची सुद्धा मदत घेत आहेत.सरकारचा घुमजावसुरूवातीला १२०० रूपये किंवा ५०० रूपये अनुदान घेऊन तयार ककरण्यात आलेले शौचालय आजघडीला बंद अवस्थेत आहेत. त्या शौचालयामुळे गोंदिया जिल्हा कागदावर ओडीएफ वाटत होता. ६७ हजार कुटुंबे उघड्यावर शौचास जात असताना याकडे राज्यशासनाचे लक्ष वेधण्यात आले. मुख्यमंत्र्यांनी या कुटुंबाचे शौचालय महाराष्टÑ ग्रामीण रोजगार हमी योजनेतून बांधण्याचे आदेश दिले होते. परंतु केंद्र शासनाने या प्रस्तावाला मान्यता न दिल्यामुळे पुन्हा राज्य सरकारने घुमजाव केला. परिणामी तोडगा म्हणून आता जनजागृतीतून हे शौचालय बांधले जात आहेत.गृहभेटीची त्रिस्तरीय योजनागृहभेट हे साध्य नाही, ते साधन आहे. म् हे साधन वारंवार वापरले गेले पाहिजे. गृहभेट हा सातत्याने करण्यात येणारा प्रयोग आहे. केवळ एक गृहभेट करुन चालत नाही तर वर्तणुकीत बदल हवा, असे वारंवार लोकांच्या मनावर बिंबविण्यासाठी गृहभेटीत सातत्य ठेवून एकाच घरी किमान तीन वेगवेगळ्या स्तरावर गृहभेट करण्याचे नियोजन केले आहे.जिल्हास्तरावरील जि.प.च्या १७ विभाग प्रमुखांना तालुकास्तरावर पालक अधिकारी नेमण्यात आले. त्या सर्वांनाच एक ग्रामपंचायत विशेष कार्यासाठी दत्तक देण्यात आली. या अधिकाºयांच्या माध्यमातून ग्रामपंचायत स्तरावर गृहभेटी देत आहेत. तालुकास्तरावरील वर्ग १ ते ३ च्या अधिकाºयांना ग्रामपंचायतस्तरावर नोडल अधिकारी नेमण्यात आले. गावस्तरावरील नादुरुस्त शौचालयांचा वापर, शालेय व अंगणवाडी येथे शौचालयांचा वापर, गावात समग्र स्वच्छता, गुडमार्निंग पथक राबवून लोकांना शौचालयाचा वापर करण्यासाठी प्रोत्साहित करण्यात येत आहे. जिल्ह्यात तालुकास्तरावर ४६० अधिकारी/कर्मचारी नेमले आले आहे. स्वच्छ भारत मिशन (ग्रामीण ) अंतर्गत गटसंसाधन केंद्रातील २४ गट/समूह समन्वयक, नेहरू युवा केंद्रातील १६ स्वयंसेवकांना ग्रामपंचायतीची विभागणी करुन देण्यात आली. दररोज प्रत्येक घरी किमान अर्धातास वेळ देवून एका दिवसांत जास्तीत जास्त १७ ते २० गृहभेटीचे लक्ष्य या गटाकडे सोपविण्यात आले.९९४७ कुटुंबांनी बांधले शौचालय‘खुले मे शौच से आझादी’ हे ब्रिद घेऊन सुरू केलेल्या या उपक्रमातून जबरदस्त जनजागृती करण्यात आल्याने गोंदिया जिल्ह्यातील ९ हजार ९४७ लोकांनी आॅगस्ट व सप्टेंबर या दोन महिन्याच्या काळात शौचालयाचा वापर सुरू केला. ज्यांच्याकडे शौचालय नाही किंवा ज्यांच्याकडे शौचालय आहे,परंतु ते वापरात नसल्यामुळे त्यांना दुरूस्त करून वापर सुरू केले आहे. उघड्यावर शौचास जाणार नाही असा चंग या कुटुंबानी बांधला आहे.जिल्हा ओडीएफ असूनही अनेक कुटुंब उघड्यावर शौचास जात होते. उघड्यावर शौचास गेल्यास होणारे आजार व समाजाचा त्यांच्याकडे पाहण्याचा दृष्टीकोण कसा आहे हे त्या कुटुंबाना पटवून दिले जात असल्यामुळे त्या लोकांनी पुढाकार घेऊन शौचालय बांधले आहेत. ३१ डिसेंबर पर्यंत प्रत्येकाने शौचालयाचाच वापर करावा यासाठी संपूर्ण शौचालय बांधकामाचे उद्दीट्ये ठेवण्यात आले आहे.-रविंद्र ठाकरेमुख्य कार्यपालन अधिकारी जि.प. गोंदिया.