शहरं
Join us  
Trending Stories
1
"...तेव्हा तुम्हाला हॉस्पिटलला जायची गरज लागणार नाही"; पंतप्रधान मोदींचा उद्धव ठाकरेंना टोला
2
"देवेंद्र फडणवीस हे भारतीय राजकारणाचे भविष्य"; केंद्रीय मंत्री शिवराजसिंह चौहान यांचे विधान
3
"सरकार बनवण्यासाठी काँग्रेस तडफडतंय"; पंतप्रधान मोदींची मुंबईतून पुन्हा 'एक है तो सेफ है'ची घोषणा
4
"बटेंगे तो कटेंगे भाषा महाराष्ट्रात नाही चालणार"; सुप्रिया सुळेंचे भाजपवर टीकास्त्र
5
"तुम्ही तर कधी तिरंगाही कधी लावत नव्हता"; मल्लिकार्जुन खरगेंचा भाजपवर निशाणा
6
Maharashtra Vidhan Sabha Election 2024 : 'कारखाने विकत घ्यायला मी काही महाराष्ट्रभर हिंडलो नाही'; जयंत पाटलांनी अजित पवारांना डिवचले
7
DRDO ला आणखी एक मोठं यश, गाइडेड पिनाका वेपन सिस्टीमची यशस्वी चाचणी
8
"जेव्हा पराभव समोर दिसतो, तेव्हा 'असे' नॅरेटिव्ह सेट करण्याचा प्रयत्न सुरू होतो"; प्रविण दरेकर यांचा सुप्रिया सुळेंना टोला
9
"बंद सम्राटांना कायमचं घरात बंद करायची वेळ आलीय"; CM शिंदेंचा उद्धव ठाकरेंवर अप्रत्यक्ष निशाणा
10
'पाकिस्तानचे अनेक देशांशी संबंध, पण...', भारत-रशिया मैत्रीवर जयशंकर यांची मोठी प्रतिक्रिया
11
अचानक मोठा विकेंड जाहीर! १५ ते २० नोव्हेंबर 'या' शाळा बंद राहणार; शासनाचा मोठा निर्णय
12
Maharashtra Vidhan Sabha Election 2024 : 'काल माझं अन् शरद पवारांचं भांडण झालं, त्यांनी सात सभा..."; सुप्रिया सुळेंनी सगळंच सांगितलं
13
गुंतवणूकदार विचित्र परिस्थितीत अडकले! शेअर ६१ हजारांनी पडला पण विकताही येत नाहीय...
14
दिल्ली महापौरपदासाठी भाजपचा उमेदवार अवघ्या ३ मतांनी हरला; आपची महापालिकेवर सत्ता
15
“मोदींनी ११ वर्षात काय केले? महाराष्ट्राच्या निवडणुकीचा ३७० कलमाशी काय संबंध?”: खरगे
16
काव्या मारनने संघाबाहेर काढलं, त्यानेच टीम इंडियाला रडवलं! आता लागणार १० कोटींची बोली?
17
बाळासाहेबांची इच्छा आम्ही पूर्ण केली, छ. संभाजीनगरच्या नामकरणावरुन PM मोदींचा उद्धवसेनेवर 'बाण'
18
घुसखोरांनाही ४५० रुपयांत गॅस सिलेंडर देणार; काँग्रेस नेत्याच्या विधानानं नवा वाद
19
गाझामध्ये इस्रायलचं तांडव, संपूर्ण कुटुंब नष्ट; शेजारी म्हणाला, "केवळ एकच मुलगा वाचला, पण तोही...!"
20
"गद्दारी केली तर लाज वाटण्यासारखं काहीच नाही"; दिलीप वळसेंच्या लेकीचे शरद पवारांना प्रत्युत्तर

काय सांगताय काय? इंडोनेशियातील शास्त्रज्ञ डेंग्युपासून बचावासाठी 'चांगले डास' विकसित करतायत

By ऑनलाइन लोकमत | Published: November 02, 2021 5:28 PM

डास आकाराने खूपच छोटे असले, तरी त्यांच्यामुळे किती मोठा उपद्रव होऊ शकतो, किती वेगवेगळ्या प्रकारचे रोग पसरू शकतात, पसरतात, हे आपल्याला चांगलंच माहिती आहे; मात्र इंडोनेशियातले (Indonesia) शास्त्रज्ञ आता चक्क चांगले डास विकसित करत आहेत. डेंग्यूच्या (Dengue) नियंत्रणासाठी हे चांगले डास मदत करणार असल्याचं शास्त्रज्ञांचं म्हणणं आहे. 

डास या शब्दाला 'चांगले' हे विशेषण लागू शकतं का? या प्रश्नाचं उत्तर नकारार्थीच दिलं जाईल. कारण डास आकाराने खूपच छोटे असले, तरी त्यांच्यामुळे किती मोठा उपद्रव होऊ शकतो, किती वेगवेगळ्या प्रकारचे रोग पसरू शकतात, पसरतात, हे आपल्याला चांगलंच माहिती आहे; मात्र इंडोनेशियातले (Indonesia) शास्त्रज्ञ आता चक्क चांगले डास विकसित करत आहेत. डेंग्यूच्या (Dengue) नियंत्रणासाठी हे चांगले डास मदत करणार असल्याचं शास्त्रज्ञांचं म्हणणं आहे. 

जागतिक आरोग्य संघटनेने (WHO) दिलेल्या माहितीनुसार, गेल्या काही दशकांत जगभरात डेंग्यूचा संसर्ग वेगाने वाढत आहे. त्यामुळे जगभरातल्या जवळपास निम्म्या लोकसंख्येला डेंग्यूच्या संसर्गाचा धोका आहे. डेंग्यू हा विषाणूजन्य रोग (Viral Disease) असल्याने त्यावर अद्याप प्रभावी लस उपलब्ध नाही. त्यामुळे प्रतिबंध (dengue Prevention) हाच महत्त्वाचा उपचार आहे. डासांच्या माध्यमातून डेंग्यूचा प्रसार होत असल्याने डासांचं नियंत्रण अत्यंत महत्त्वाचं आहे. वर्ल्ड मॉस्क्युटो प्रोग्राम हा ना नफा तत्त्वावर चालणारा एक उपक्रम आहे. या उपक्रमांतर्गत वर उल्लेख केलेलं हे संशोधन सुरू आहे. वल्बाचिया नावाचा एक सर्वसामान्य बॅक्टेरिया अर्थात जिवाणू नैसर्गिकरीत्या ६० टक्के कीटक प्रजातींमध्ये आढळतो. त्यात ड्रॅगनफ्लाइज, फुलपाखरं, फळमाश्या आणि काही प्रकारच्या डासांचा समावेश असतो; मात्र एडिस इजिप्ती प्रकारच्या डासांमध्ये मात्र हा बॅक्टेरिया आढळत नाही. एडिस डास डेंग्यूच्या प्रसारास कारणीभूत असतात. वल्बाचिया नावाचा बॅक्टेरिया डेंग्यूसाठी कारणीभूत असलेल्या विषाणूच्या वाढीला प्रतिबंध करू शकतो, असं शास्त्रज्ञांना आढळलं आहे.

वर्ल्ड मॉस्क्युटो प्रोग्रामअंतर्गत कार्यरत असलेल्या शास्त्रज्ञ पुरवंती यांनी सांगितलं, की आम्ही सैद्धांतिकदृष्ट्या चांगले डास (Good Mosquitoes) विकसित करत आहोत. डेंग्यूचा प्रसार करणाऱ्या डासांसोबत वल्बाचिया बॅक्टेरियांचं वहन करणारे डास मिसळले गेले, तर त्यातून चांगले डास अर्थात वल्बाचिया डासांची पैदास होईल.

हे डास माणसांना चावले, तरी त्यातून रोगप्रसारासारखे दुष्परिणाम होणार नाहीत. २०१७ पासून ऑस्ट्रेलियातलं मोनाश विद्यापीठ आणि इंडोनेशियातलं गडजाह माडा विद्यापीठ येथे वर्ल्ड मॉस्क्युटो उपक्रमांतर्गत (World Mosquito Programme) संयुक्तरीत्या एक संशोधन करण्यात आलं. त्यादरम्यान, लॅबमध्ये विकसित केलेले वल्बाचिया बॅक्टेरिया (Vulbachia Bacteria) असलेले डास सोडण्यात आले. त्यानंतर केलेल्या अभ्यासात असं लक्षात आलं, की यामुळे डेंग्यूच्या रुग्णसंख्येत ७७ टक्के आणि हॉस्पिटलमध्ये दाखल करावं लागणाऱ्या रुग्णसंख्येत 86 टक्के घट नोंदवली गेली आहे. जूनमध्ये न्यू इंग्लंड जर्नल ऑफ मेडिसीनतर्फे हे निष्कर्ष प्रकाशित करण्यात आले होते.

टॅग्स :Healthआरोग्यHealth Tipsहेल्थ टिप्स