शहरं
Join us  
Trending Stories
1
IPL Auction 2025: तब्बल ५ तासांनी Mumbai Indians ने विकत घेतला पहिला खेळाडू, १२.५० कोटींना कोण आलं संघात?
2
'ज्यांनी मला त्रास दिला ते सगळे साफ झाले', अशोक चव्हाणांची थोरात-देशमुखांवर बोचरी टीका
3
IPL Auction 2025: मुंबई इंडियन्सने सोडलेला जोफ्रा आर्चर अखेर राजस्थान रॉयल्समध्ये गेला, किती मिळाली किंमत?
4
शिवसेना मुख्यमंत्री पदावर अडीच वर्षासाठी दावा करणार? केसरकर स्पष्टच बोलले...!
5
'तरुण नेतृत्व उभारणार, घरी बसणार नाही', पराभवानंतर शरद पवार नव्या जोमाने कामाला लागले
6
"सर्वेक्षण करा, जी ज्याची जागा असेल त्याला देऊन टाका..."; संभल जामा मशीद प्रकरणावर काय म्हणाले राकेश टिकैत?
7
IPL Auction 2025 : MI नं दिला नाही भाव; Ishan Kishan साठी काव्या मारन यांनी लावली एवढ्या कोटींची बोली
8
IPL Auction 2025 : बिग सरप्राइज! SRK च्या KKR नं रिलीज केलेल्या खेळाडूसाठी मोजली मोठी किंमत, अनेकांच्या भुवया उंचावणारी बोली
9
IPL Auction 2025: 'अनुभवी' अश्विनसाठी दोन जुने संघ भिडले, अखेर CSK ने RR ला दिली मात, कितीला विकत घेतलं?
10
IPL Auction 2025: Gujarat Titans ची शांतीत क्रांती! ३ मॅचविनर खेळाडूंना 'गपचूप' घेतलं ताफ्यात, पाहा कोण?
11
"योगी आदित्यनाथांच्या 'त्या' घोषणेमुळे...";'बटेंगे तो कटेंगे'वर शरद पवारांचे महत्त्वाचे विधान
12
"...त्यामुळे महिलांनी आमच्या विरोधात मतदान केलं"; निकालानंतर शरद पवारांची पहिली प्रतिक्रिया
13
IPL 2025 Auction : १८ कोटींच पॅकेज नाकरणाऱ्या KL Rahul साठी DC नं किती कोटी मोजले ?
14
"EVM बाबत माहिती नाही, पण लोक सांगतात की..."; पराभवानंतर शरद पवारांचे मोठं विधान
15
महायुतीच्या विजयात CM योगींची किती मोठी भूमिका? चंद्रशेखर बावनकुळे म्हणतात...
16
IPL Auction 2025: युजवेंद्र चहलला १७७ % 'अप्रेझल'! बनला सर्वात महागडा स्पिनर, पंजाब किंग्जने घेतलं संघात
17
"काय झालं हेच आम्हाला कळेना...;" निवडणूक निकालाच्या दुसऱ्या दिवशी काँग्रेसनं सांगितला पुढचा प्लॅन
18
TATA IPL Auction 2025 Live: इशान किशन हैदराबादच्या ताफ्यात; SRH ने लावली 11.25 कोटींची बोली...
19
IPL Auction 2025: व्वा पंत... मानलं ! अवघ्या १५ मिनिटात इतिहास बदलला, रिषभ सर्वात महागडा खेळाडू ठरला!!
20
विधानसभा संपल्या, आता विधान परिषदेवर लक्ष; महायुतीच्या कोणत्या 6 नेत्यांना लागणार लॉटरी?

शाहिरीचा बुलंद आवाज : शाहीर शिवाजीराव पाटील

By लोकमत न्यूज नेटवर्क | Published: May 28, 2018 6:40 PM

‘लोकमत’च्या ‘वीकेण्ड स्पेशल’मध्ये शाहीर शिवाजीराव पाटील यांच्या कार्याविषयी लिहिताहेत लेखक महेश कौंडिण्य.

पाचोरा तालुक्यातलं छोटंसं गाव नगरदेवळा. ऐतिहासिक, पौराणिक, शैक्षणिक, राजकीय आणि सांस्कृतिक क्षेत्राशी नातं जोपासणाऱ्या या गावानं आपली आणखी एक नवीन ओळख निर्माण केली आहे ‘शाहीर शिवाजीराव पाटील’ यांचं गाव!हृदयाचा ठेका चुकवणारा एक पहाडी, बुलंद आवाज गेल्या ४०-४५ वर्षांपासून तितकीच बुलंद हाक देत मराठी मनावर अधिराज्य गाजवतोय आणि तो आवाज म्हणजे शाहीर शिवाजीराव पाटील! सामान्यातल्या सामान्यात सहज वावरणारं हे असामान्य व्यक्तित्त्व! हार्मोनियम वादन, गीत, नाट्य आणि पोवाडे लेखनाची नैसर्गिक देणगी लाभलेल्या शिवाजीरावांना शाहिरी कला, अभिनय आणि सामाजिक कार्य हे जीवनाचं ध्येय वाटतं! मुंबई, पुणे यासारख्या महानगरांपासून तर गाव खेड्यांपर्यंत शाहीर शिवाजीरावांचा पोवाडा दुमदुमतो आणि रसिकांच्या हृदयाला हात घालतो. संत, महात्मे, समाजसेवक, युगपुरुष यांचे पोवाडे गाताना ते भारुड, गोंधळ यासारख्या पारंपरिक लोककलाही जोपासतात. दारूबंदी, हुंडाबंदी, व्यसनमुक्ती, एडस् जनजागृती, पर्यावरण, लोकशिक्षण, ग्रामस्वच्छता, अंधश्रद्धा, हगणदरीमुक्त गाव यासारख्या विषयांनाही ते सहज जनमानसात पोहचवतात. हातात डफ घेऊन त्यांनी पोवाड्याला सुरुवात करताक्षणी आपसूक लोकांचा जमाव त्यांच्या अवतीभोवती जमा होतो आणि सामान्यातला हा कलावंत असामान्य ज्ञानाचे डोस रसिकांना देऊन जनजागृती करीत त्यांना तृप्त करतो! मराठी, हिंदी आणि अस्सल अहिराणी भाषेचं वरदान लाभलेल्या या ऋषीतुल्य कलावंतानं शेतात राबताना आपल्यावर असलेल्या सरस्वतीच्या वरदहस्ताचा लाभ घेत जशी गीतं आणि पोवाडे लिहिले तसेच त्यांनी स्वलिखीत आणि अनुवादीत नाटकातून आपल्या अभिनयाचा ठसा उमटवला.जुलूम, मायेचा संसार, दाजीबाचं कारटं अशा अनेक नाटकातून त्यांनी अभिनय केला.ग्रामीण भागात असूनही हा कलावंत शाहिरी करीत असताना अनेक उपक्रम राबविण्यासाठी धडपडत आहे. राष्टÑीय एकात्मता व जातीय सलोखा अभियान, जागर पर्यावरणाचा, रंग शाहिरी कलेचा, ही रात्र शाहिरांची, संत गाडगेबाबा स्वच्छता अभियान, भ्रृणहत्या जागृती अभियान, व्यसनमुक्त पहाट अभियान, एडस् जनजागृती अभियान असे अनेक सातत्यपूर्ण उपक्रम त्यांनी आजही सुरू ठेवले आहेत.जातीय सलोखा व राष्टÑीय एकात्मता अभियान, व्यसनमुक्ती अभियान, पर्यावरण प्रबोधन, बालशाहिरी प्रशिक्षण यासारख्या महाराष्टÑ शासनाच्या उपक्रमात सहभाग घेत असताना त्यांनी सांस्कृतिक विभाग आयोजित शाहिरी महोत्सवात सहभाग नोंदविला, तर शासनाच्या विविध जनजागृती करणाºया उपक्रमातदेखील त्यांनी सहभाग नोंदविला. या हरहुन्नरी कलावंतानं धोंड्यानं लगीन, जुगन रे यासारख्या प्रबोधनात्मक अहिराणी गीतांच्या कॅसेटस्देखील प्रसिद्ध केल्या.‘शायमा तरी जाय, न्हई त ढोरे तरी वाय ।आल्या जमराले जगनं गम्मत समजस् काय?’।।असा सवाल करून शिक्षणाचं महत्त्व सांगणाºया शाहिरांना अनेक पुरस्कार प्राप्त झाले आहेत. सामाजिक न्याय विभागाचा राष्टÑपिता महात्मा गांधी व्यसनमुक्ती सेवा पुरस्कार, शाहीर गौरव पुरस्कार, अण्णाभाऊ साठे शाहीर भूषण पुरस्कार, गीताई लंबे समाजभूषण पुरस्कार, ज्ञानप्रबोधन पुरस्कारासह त्यांना महाराष्ट्र राज्य सांस्कृतिक विभागाच्या २०१७-१८ मध्ये मिळालेल्या पुरस्कारांची यादी मोठी आहे.आज आकाशाला गवसणी घालतानाही या कलावंताचे पाय जमिनीला घट्ट रोवलेले आहेत. कोणालाही मोठेपणाचा अहंभाव या कलावंताच्या ठायी दिसत नाही. आलेल्या प्रत्येकाशी हसून बोलत त्याला सहज आपलंसं करणाºया शिवाजीरावांना शाहिरी ही लोककला जोपासली जावी म्हणून तळमळ वाटते. आजही अनेक प्रशिक्षण वर्गातून ते लहान मुलांपासून मोठ्यांपर्यंत शाहिरी तळमळीनं शिकवण्याचा प्रयत्न करतात. लहानात लहान होऊन लोककला जोपासणाºया या उत्तुंग कलावंताला बघून आपण अगदी सहज नतमस्तक होतो हेच खरं!

टॅग्स :artकलाPachoraपाचोरा