शहरं
Join us  
Trending Stories
1
विधानसभेला बारामतीतून कोणी तिकीटच मागितले नाही; युगेंद्र पवारांना उमेदवारी का दिली, सुप्रिया सुळेंनी सांगितले
2
सुनिल केदारांनी महाविकास आघाडीचा विश्वासघात केला; ठाकरेंच्या भास्कर जाधवांची टीका
3
मला तो पक्ष नको, चिन्ह नको अजित पवारांना लखलाभो; सुप्रिया सुळेंनी बंडापूर्वी काय घडले ते सांगितले...
4
ओबीसी नेते लक्ष्मण हाके यांच्या कारवर हल्ला; नांदेडच्या कंधार तालुक्यातील घटना
5
जम्मू काश्मीर: दहशतवाद्यांचा गावातील रक्षण समितीच्या सदस्यांवर हल्ला; दोघांची हत्या
6
नादाला लागू नका, यापुढे मराठा आरक्षणावर बोलू नका; मनोज जरांगे यांचा राज ठाकरेंना इशारा
7
"एकदा संधी द्या, नालायक ठरलो तर पुन्हा तोंड दाखवणार नाही", राज ठाकरेंचे भावनिक आवाहन...
8
काँग्रेस पक्ष संकटात असताना अशोक चव्हाण अटकेच्या भीतीने भाजपात गेले; नाना पटोलेंचा निशाणा
9
Maharashtra Vidhan Sabha Election 2024 : मविआच्या जाहिरातीमधून अजित पवारांची बदनामी; राष्ट्रवादीने दिली पोलीस आयुक्तांकडे तक्रार
10
पाकिस्तानी सैन्य प्रमुखांचा पाकिस्तानातच अपमान; इराणी गार्डनी रोखले, बैठकीलाच जाऊ देईनात
11
IPL 2025: KKRने केली मोठी चूक? रिलीज केलेल्या 'या' २ खेळाडूंनी केला 'सुपरहिट धमाका'
12
"भाजपने डॉग स्क्वाड पाळलेत"; जयंत पाटलांचा सदाभाऊ खोतांवर पलटवार; फडणवीस यांचं नाव घेत म्हणाले...
13
WPL 2025 Retention: स्मृती ते हरनमप्रीत! इथं पाहा ५ संघातील रिटेन-रिलीज खेळाडूंची संपूर्ण यादी
14
"राजसाहेब तुम्हाला खरंच बडव्यांनी घेरलंय, सावध रहा"; ठाकरे गटात गेलेल्या अखिल चित्रेंचा इशारा
15
मुंबईत एकनाथ शिंदे - उद्धव ठाकरेंमध्ये कोण वरचढ?; 'या' ११ जागा ठरणार निर्णायक
16
AUS vs IND : 'ते' विसरा त्यांनी १५ वर्षांत स्वत:ला सिद्ध केलंय; कपिल देव यांची विराट-रोहितसाठी बॅटिंग
17
"धारावीची पुनर्निविदा काढून भूखंड गिळण्याचा ठाकरेंचा प्रयत्न"; आशिष शेलारांचा गंभीर आरोप
18
Maharashtra Election 2024: कोणत्या मतदारसंघात काँग्रेसच्या नेत्यांनी केलीये बंडखोरी?
19
रिटायर्ड जजच्या घरात चोरी; ग्रामस्थांना पाहताच चोरांनी काढला पळ, तलावात पडून एकाचा मृत्यू
20
CSK ची टीम इंडियाशी गद्दारी? Rachin Ravindra च्या मुद्यावरुन उथप्पाची 'सटकली'

वाङ्मय चौर्य होऊ नये म्हणून

By लोकमत न्यूज नेटवर्क | Published: September 26, 2021 4:18 AM

विद्यापीठ अनुदान आयोगाच्या या नियमावलीत वाङ्मय चौर्याचे काही टप्पे नमूद करण्यात आले आहेत. शून्य ते दहा टक्के हा समानतेचा ...

विद्यापीठ अनुदान आयोगाच्या या नियमावलीत वाङ्मय चौर्याचे काही टप्पे नमूद करण्यात आले आहेत. शून्य ते दहा टक्के हा समानतेचा स्तर समजला जातो. यामध्ये संशोधनात थोड्याफार प्रमाणात समानता असल्याने दंड आकारला जात नाही. पहिला स्तर दहा ते चाळीस टक्के समजला जातो. यात दहा ते चाळीस टक्के संशोधनात समानता असली तर संशोधकाला पुन्हा नव्याने संशेाधनाचा नवा प्रबंध सादर करावा लागतो. त्यासाठी सहा महिन्यांची मुदत दिली जाते. त्यानंतर मात्र मुदतवाढ दिली जात नाही. दुसऱ्या स्तरात चाळीस ते साठ टक्क्यांपर्यंत वाङ्मय चौर्य आढळले तर संशोधकाला एक वर्ष आपला प्रबंध सादर करण्यावर बंदी घातली जाते. तसेच त्याने शोध निबंध प्रकाशित केले असतील तर ते मागे घ्यावे लागतात. याशिवाय नोकरीवर असलेल्याला एक वार्षिक वेतनवाढ नाकारली जाते. तसेच एम.फील आणि पीएच.डी.च्या संशोधकांना दोन वर्ष मार्गदर्शन करता येत नाही. तिसऱ्या स्तरात साठ टक्क्यांपेक्षा अधिक वाङ्मय चौर्य आढळून आल्यास संबंधिताची संशोधन मान्यता रद्द केली जाते. शोधनिबंध मागे घ्यावा लागतो. याशिवाय पुढील तीन वर्षांसाठी एफ.फील. पीएच.डी. संशोधकांना मार्गदर्शन करता येत नाही. आणि दोन वार्षिक वेतनवाढीपासून मुकावे लागते.

तिसऱ्या स्तराची चोरी करणाऱ्या व्यक्तीने जर पुन्हा पुनरावृत्ती केली तर त्या व्यक्तीच्या नोकरीवर गदा पडते. एखाद्या संशोधकाला वाङ्मय चौर्य सिध्द होण्याआधी कोणतेही लाभ प्राप्त झालेले असतील तर ते काही कालावधीसाठी स्थगित केले जातात. वाङ्मय चौर्याचेदेखील काही प्रकार आढळून आलेले आहेत. यामध्ये जाणून बुजून केलेले वाङ्मय चौर्य, चौर्यकर्मातील शब्दांचे पर्याय, आशयाचे चौर्यकर्म, संदर्भाचे चौर्यकर्म, जोडणी चौर्यकर्म, मोजके वाड़मय चौर्य, अपघाती वाड़मय चौर्य, अयोग्य लेखकत्व आणि आपल्या स्वत:च्या कामाची प्रत वापरणे आदींचा समावेश आहे.

चोरी कोणतीही असो ती गंभीर आहे. त्यातही वाङ्मय चौर्य हे तर नैतिकदृष्ट्या अधिकच गंभीर आहे. बहुसंख्य विद्यापीठांनी आपल्या पातळीवर या चोरीला आळा बसण्यासाठी प्रयत्न केलेले आहेत. विद्यार्थ्यांनी आपला पीएच.डी.चा शेाध प्रबंध सादर केल्यानंतर प्लेजेरिअम सॉफ्टवेअरव्दारे विद्यापीठात तपासणी केली जाते. त्यामुळे काही प्रमाणात वाङ्मय चौर्याला आळा बसला आहे.

प्रा. जितेंद्र नाईक