शहरं
Join us  
Trending Stories
1
मुख्यमंत्री होताच हेमंत सोरेन यांचा मोठा निर्णय, 'मैया सन्मान योजने'संदर्भात मोठी घोषणा
2
अमेरिकन भारतात पैसा गुंतवतात; मुकेश अंबानींनी अमेरिकेत केलं मोठं डील
3
PM Modi Salary: पंतप्रधान मोदींना दर महिन्याला सत्कार भत्ता म्हणून मिळतात केवळ 3000 रुपये, जाणूनघ्या किती आहे सॅलरी?
4
“आधी CM राज्यात ठरायचा आता दिल्लीत निर्णय होतो, अजितदादांनी वेगळा अनुभव घ्यावा”: काँग्रेस
5
इस्रायलनं काही तासांतच केलं युद्धविरामाचं उल्लंघन? लेबनानमध्ये हिजबुल्लाहच्या ठिकाणावर केला मोठा हवाई हल्ला
6
Killer Cat: पाळलेल्या मांजरीच्या हल्ल्यात एकाचा मृत्यू; पत्नी म्हणते...
7
विराट कोहली सोबत World Cup ची ट्रॉफी उंचावणाऱ्या भारतीय खेळाडूचा क्रिकेटला रामराम
8
शाही जामा मशिदीच्या सर्वेक्षणाविरोधात मशीद समितीची सर्वोच्च न्यायालयात धाव; उद्या सुनावणी
9
"घुमटात मंदिराचे अवशेष..., तळघरात आजही गर्भगृह विद्यमान"; अजमेर शरीफ दर्ग्यासंदर्भात हिंदू सेनेनं केले आहेत मोठे दावे
10
कलादिग्दर्शक नितीन चंद्रकांत देसाईंचा ND स्टुडिओ आता 'गोरेगाव फिल्मसिटी'च्या ताब्यात!
11
“भाजपा नेहमीच नवीन नेतृत्वाचा शोध घेत असते, राजस्थान-मध्य प्रदेशप्रमाणे...”: चंद्रकांत पाटील
12
"शिंदेनी मुख्यमंत्रीपदाचा दावा सोडलेला नाही", उदय सामंतांच्या विधानामुळे चर्चांना उधाण 
13
बाईकची टाकी फुल ठेवा, जास्त मायलेज मिळवा...! खरोखरच असे होते? तुम्हीही १००-२०० चेच भरता का...
14
IND vs PAK: भारताचा १३ वर्षीय वैभव सूर्यवंशी आता पाकिस्तानला चोपणार, सामना कधी?
15
पत्रकारानं थेट प्रश्न विचारला, अजित दादांनी मिश्किल उत्तर दिलं; म्हणाले, "मी काही ज्योतिष नाही..."! नेमकं काय घढलं?
16
मोठा दावा! एकनाथ शिंदे उपमुख्यमंत्री पदही स्वीकारणार नाहीत; शिंदे गटातून कोण होणार नेता...
17
बांगलादेशात 'इस्कॉन'च्या चिन्मय कृष्ण दास यांना अटक, शेख हसिना यूनुस सरकाविरोधात आक्रमक
18
भारतातील मोबाईल, फोन नंबर +91 ने का सुरु होतात? कोणी दिला हा नंबर...
19
... तर राजकारणातून निवृत्ती घेईन, शहाजीबापू पाटील यांचे मोठे विधान
20
७.८३ टक्के मतं कशी वाढली? नाना पटोलेंच्या आरोपांवर निवडणूक आयोग म्हणतं, "हे सामान्य आहे कारण..."

वाङ्मय चौर्य होऊ नये म्हणून

By लोकमत न्यूज नेटवर्क | Published: September 26, 2021 4:18 AM

विद्यापीठ अनुदान आयोगाच्या या नियमावलीत वाङ्मय चौर्याचे काही टप्पे नमूद करण्यात आले आहेत. शून्य ते दहा टक्के हा समानतेचा ...

विद्यापीठ अनुदान आयोगाच्या या नियमावलीत वाङ्मय चौर्याचे काही टप्पे नमूद करण्यात आले आहेत. शून्य ते दहा टक्के हा समानतेचा स्तर समजला जातो. यामध्ये संशोधनात थोड्याफार प्रमाणात समानता असल्याने दंड आकारला जात नाही. पहिला स्तर दहा ते चाळीस टक्के समजला जातो. यात दहा ते चाळीस टक्के संशोधनात समानता असली तर संशोधकाला पुन्हा नव्याने संशेाधनाचा नवा प्रबंध सादर करावा लागतो. त्यासाठी सहा महिन्यांची मुदत दिली जाते. त्यानंतर मात्र मुदतवाढ दिली जात नाही. दुसऱ्या स्तरात चाळीस ते साठ टक्क्यांपर्यंत वाङ्मय चौर्य आढळले तर संशोधकाला एक वर्ष आपला प्रबंध सादर करण्यावर बंदी घातली जाते. तसेच त्याने शोध निबंध प्रकाशित केले असतील तर ते मागे घ्यावे लागतात. याशिवाय नोकरीवर असलेल्याला एक वार्षिक वेतनवाढ नाकारली जाते. तसेच एम.फील आणि पीएच.डी.च्या संशोधकांना दोन वर्ष मार्गदर्शन करता येत नाही. तिसऱ्या स्तरात साठ टक्क्यांपेक्षा अधिक वाङ्मय चौर्य आढळून आल्यास संबंधिताची संशोधन मान्यता रद्द केली जाते. शोधनिबंध मागे घ्यावा लागतो. याशिवाय पुढील तीन वर्षांसाठी एफ.फील. पीएच.डी. संशोधकांना मार्गदर्शन करता येत नाही. आणि दोन वार्षिक वेतनवाढीपासून मुकावे लागते.

तिसऱ्या स्तराची चोरी करणाऱ्या व्यक्तीने जर पुन्हा पुनरावृत्ती केली तर त्या व्यक्तीच्या नोकरीवर गदा पडते. एखाद्या संशोधकाला वाङ्मय चौर्य सिध्द होण्याआधी कोणतेही लाभ प्राप्त झालेले असतील तर ते काही कालावधीसाठी स्थगित केले जातात. वाङ्मय चौर्याचेदेखील काही प्रकार आढळून आलेले आहेत. यामध्ये जाणून बुजून केलेले वाङ्मय चौर्य, चौर्यकर्मातील शब्दांचे पर्याय, आशयाचे चौर्यकर्म, संदर्भाचे चौर्यकर्म, जोडणी चौर्यकर्म, मोजके वाड़मय चौर्य, अपघाती वाड़मय चौर्य, अयोग्य लेखकत्व आणि आपल्या स्वत:च्या कामाची प्रत वापरणे आदींचा समावेश आहे.

चोरी कोणतीही असो ती गंभीर आहे. त्यातही वाङ्मय चौर्य हे तर नैतिकदृष्ट्या अधिकच गंभीर आहे. बहुसंख्य विद्यापीठांनी आपल्या पातळीवर या चोरीला आळा बसण्यासाठी प्रयत्न केलेले आहेत. विद्यार्थ्यांनी आपला पीएच.डी.चा शेाध प्रबंध सादर केल्यानंतर प्लेजेरिअम सॉफ्टवेअरव्दारे विद्यापीठात तपासणी केली जाते. त्यामुळे काही प्रमाणात वाङ्मय चौर्याला आळा बसला आहे.

प्रा. जितेंद्र नाईक